Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

İsmin, İfade Ettiği Manayı (=Müsemmayı) Gerektirmesi  

İsmin

İsmin, İfade Ettiği Manayı (=Müsemmayı) Gerektirmesi:

İsim, delalet ettiği manayı gerektirmekte ve bu hususta etkili bir faktördür.
Allah'a en sevimli isimler, O'nun en çok sevdiği vasıfları gerektirmektedir.

Abdullah,

Abdurrahman
gibi.[1]

?Ubudiyetin?,
?Allah? ve ?Abdurrahman? ismine nispeti; Allah'a, bu iki ismin dışında kalan
diğer isimlere olan nispetinden daha sevimlidir.

Kâhir,

Kâdir
gibi. Dolayısıyla Allah'a; Abdurrahman ismi Abdulkâdir'den ve Abdullah ismi de
Abdurrabb isminden daha sevimlidir. Çünkü kul ile Allah arasındaki bağ, ancak
sağlam ve mükemmel bir ubudiyetle olur. Allah ile kul arasındaki bağ ise, tam
bir rahmetle gerçekleşir. Bu nedenle kul, Allah'ın rahmeti sayesinde meydana
gelip mükemmel bir şekil alır. İnsanı meydana getirmesinin gayesi de; kulun
sevgi, korku, ümit, yüceltme ve büyültme bakımından bir olan Allah'ı ilâh kabul
etmesidir. O zaman kul, Allah'ın kulu (=Abdullah) olur. İlahi manalardan birisi
olan ?Allah? isminin, Allah'tan başka birisine verilmesi mümkün değildir.
Allah'ın rahmeti, öfkesini geçmiştir. Çünkü rahmet, O'na, öfkeli olmaktan daha
sevimlidir. Abdurrahman'da, O'na, Abdulkâhir'den daha sevimlidir.

?İsim, delalet ettiği mananın aynısı mıdır? yoksa başkası mıdır?' diye sorulsa,
buna şöyle cevap verilir:

İnsanların çoğu bu konuda yanılgıya düşüp doğruyu bulamadılar. ?İsim? ile, bazen
ismin ifade ettiği mana anlaşılır. Yani ?isim? ile, manaya delalet eden başka
bir lafız kastedilir.[2]

Örneğin,

?Allah şöyle buyurdu?,

?Allah arşa istiva etti?,

?Allah işitti?,

?Allah gördü?
ve

?Allah yarattı?
denildiği zaman, bununla, mananın kendisi kastedilir. Yine ?Allah, Arapça bir
isimdir?, ?Rahmân Arapça bir isimdir?, ?Rahmân Allah'ın isimlerindendir?,
?Rahmân ?Fu'lân' (فُعْلاَن)
kalıbındadır?, ?Rahmân kelimesi ?Rahmet' kelimesinden türemiştir? ve buna benzer
şeyler söylenildiğinde, burada, ?isim? ile ?mana? (=müsemmâ) kastedilir.

Genel olarak

?başka?

اَلْغَيْرُ
(=gayr) kelimesine gelince,

?muğâyere?

الَْمُغَايَرَةُ
(=muğâyere) ile, eğer mananın dışındaki bir kelime kastedilirse bu doğru olur.
Eğer bununla, yüce Allah kastedilirse bununla kendisi için bir isim yaratıncaya
kadar yada insanları yaratıncaya kadar O'nun bir isminin olmadığı anlaşılır ki
bu da, en büyük inkar ve sapıklık demektir.

İşte bundan dolayı Hz. Peygamber (s.a.v), Allah ile ilgili olarak

سَمَّيْتَ بِهِ نَفْسَكَ

?Kendini (isimlerle) isimlendirdin?[3]

demiştir. ?Kendini yarattın? ve ?Yarattığını isimlendirdin? dememiştir. Hz.
Peygamber (s.a.v)'in bu sözü, yüce Allah'ın (kendisini isimlendirdiği) bir
isimle konuştuğuna ve kendisini belli bir isimle isimlendirdiğine delildir.
Nitekim yüce Allah, Kur'an'da, kendisini, gerçekten konuştuğu isimlerle
isimlendirmiştir.[4]



[1]

?Allah'ın en çok sevdiği isimler, Abdullah ve Abdurrahman'dır.?
Müslim, Adab

2
(2132);
Ebû Dâvud, Edeb

69
(4949);
Tirmizî, Edeb

64
(2835)

[2]
Gazzâlî, el-Maksadu'l-Esnâ, s.

29



[3]
Ahmed b. Hanbel,

1/391

[4]
Zâdu'l-Meâd,

3/7;
Şifâu'l-Alîl, s.

276-277

ESMAULLAHİ'L-HUSNA
ÇEVİRENİN ÖNSÖZÜ
KİTABI DERLEYENLERİN ÖNSÖZÜ
ALLAH'IN İSİMLERİNİN MANALARI HAKKINDA YAZILMIŞ ESERLER
İBN KAYYİM'İN ESMÂU'L-HÜSNÂ İLE İLGİLİ ÇALIŞMALARI
İBN KAYYİM'İN BU KİTAPTAKİ METODU
KİTABIN İÇERİĞİ
BU KİTABIN ASLI
BU KİTAPTA YAPTIĞIMIZ UYGULAMA
YÜCE ALLAH'IN İSİMLERİNİ VE SIFATLARINI TANIMAK
Sıfatların Delillerinin, Kur'ân'dan ve Sünnet'ten Olması  
Allah'ın İsimlerini ve Sıfatlarını Bilmenin, İlimlerin En Yücesi Olması  
Yüce Sıfatlara İmanın, İslâm'ın Esaslarından Olması  
YÜCE ALLAH'IN EN GÜZEL İSİMLERİNİN ASILLARI
Bütün Peygamberlerin, Akidenin Esasları Üzerinde İttifak Etmesi
İsimlere ve Sıfatlara Bakış Açısı  
ESMÂU'L-HÜSNÂ'NIN GEREKTİRDİKLERİ
Güzel Teklifde, Emirde ve Nehiydeki İki Yol
Yüce Allah'ın İsimlerinin, İfade Ettiği Manayı ve Bağlantı Kurduğu Şeyleri Gerektirmesi
Esmâu'l-Hüsnâ ile Yüce Allah'ı Övmenin Üslubu
ESMÂU'L-HÜSNÂ İLE TEVESSÜL
5. ESMÂU'L-HÜSNÂ'YI KORUMADA EDEB  
ESMÂU'L-HÜSNÂ'YI KÖTÜLÜKTEN TENZİH ETMEK  
Rasulullah (s.a.v.)'in ?Kötülük Sana ulaşamaz? Sözünün Manası
YÜCE ALLAH'IN, EN GÜZEL İSİMLERİYLE VE YÜCE SIFATLARIYLA TECELLÎ ETMESİ
ESMÂU'L-HÜSNÂ'NIN, YÜCE ALLAH'IN ZATINA VE BİRLİĞİNE DELALET ETMESİ
Esmâu'l-Hüsnâ'nın, Yüce Allah'ın Hikmetine ve Kudretine Delalet Etmesi         
AHKÂM ÂYETLERİ VE YÜCE ALLAH'IN SIFATLARIYLA İLGİLİ ÂYETLER
YÜCE ALLAH'IN SIFATLARI HAKKINDAKİ ÂYETLERDE TE'VİLİN OLMAMASI
YÜCE ALLAH'IN ZATI, SIFATLARI VE İSİMLERİ HAKKINDA BAHİS
ESMÂU'L-HÜSNÂ VE  ESMÂU'L-HÜSNÂ'DAN SELBİN NEFYEDİLMESİ
ALLAH
er-RAHMÂN - er-RAHÎM
el-MELİK - el-HAKK
el-KUDDÛS
es-SELÂM
el-CEBBÂR - el-MÜTEKEBBİR
el-BASÎR
el-AZÎZ
el-HÂKİM - el-ALÎM - el-ALLÂM
es-SEMÎ'  -  el-BASÎR 
el-ADL
el-LATÎF
el-HALÎM - el-AFUVV
eş-ŞÂKİR - eş-ŞEKÛR
el-ALİYY
el-KEBÎR - el-MÜTEKEBBİR
el-HAFÎZ
er-RAKÎB - eş-ŞEHÎD
el-HAMÎD - el-MECÎD
el-VEDÛD - eş-ŞEKÛR
el-HAYY  -  el-KAYYÛM
el-VÂHİD ?  el-AHAD
es-SAMED
el-GANİYY - el-KERÎM
es-SABÛR
el-CEMÎL
er-REFÎK
el-MUĞÎS
İSİM VE MÜSEMMÂ (=İSMİN İFADE ETTİĞİ MANA) İsimlerin, İfade Ettiği Manalar (=Müsemmâ) İçin Çeşitli Kalıplar İçermesi
İsmin, İfade Ettiği Manayı (=Müsemmayı) Gerektirmesi  
Yüce Allah'ın Sıfatlarının, İsminin (İhtiva Ettiği) Mananın İçinde Olması
Yüce Allah'ın Kelamının, İsminin (İhtiva Ettiği) Mananın İçinde Olması
Allah'ın Güzel İsimleri Hakkındaki Eşanlamlılık ve Farklılıklar
En Üstün Sıfatları Tanıma
SIFATLARI VE NA'TLARI TANIMA Sıfat ve Na't Arasında Üç Yönden Fark Olması
?Allah? İsminin Kökeni
?Allah? İsminin Etimolojisi
?Subhâneke Allahümme? Kelimesinin Anlamı
Duanın Kısımları
?Tebâreke? (=Yüceler Yücesi) Kelimesinin Anlamı
Allah'ın, Kemâl Sıfatları ile Celal Na'tlarının Çok Olması
Yüce Allah'ın, ?Şüphesiz ki, Rabb'im dosdoğru bir yol üzerindedir? (Hûd 11/56) Sözünün Anlamı
Bazı Âyetlerde Geçen (=yakın) Kelimesinin Anlamının Açıklanması
Yüce Allah'ın ?O, her an yaratma halindedir? Sözünün Anlamı
Yüce Allah'ın  ?De ki Göklerde ve yerde Allah'tan başka kimse gaybı bilmez. Onlar, ne zaman yeniden diriltileceklerini bilmezler? Sözünün Anlamı
İBN KAYYİM'İN, KİTABI HAZIRLAYANLARIN VE TERCÜME EDENLERİN BAŞVURDUĞU KAYNAKLAR