Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Fıskın Tanımı ve Mâhiyeti

Fıskın Tanımı ve Mâhiyeti

Fıskın Tanımı ve Mâhiyeti

Fısk: Kur'an öncesi metinlerde,
meyvenin filizlenmesi, kabuğundan çıkması, hayvanların, özellikle de farenin
yuvasından çıkması anlamına gelir. Kur'an, bu kelimenin anlam çerçevesini
genişleterek, insanların ve başka varlıkların emirden ve yoldan çıkması
anlamında kullanmıştır. Fısk: Yoldan çıkma, doğru yoldan sapma, iyilik ve
güzellikten çıkma, günaha batma, kötülüğe iyice dalma anlamlarına gelir. Büyük
günahları işlemek veya küçük günahlarda devam etmek suretiyle Allah'a itaat
etmekten çıkmaya fısk denir. Fısk işleyene, bu tür davranışları gerçekleştirene
de fâsık denir. (1) En yaygın olarak kabul edilen görüşe göre fısk, itaatten
çıkma, dinin koyduğu sınırlardan dışarı çıkma anlamındadır. Bu kullanımıyla
fısk, küfür teriminden daha geniş bir kullanım alanına sahiptir. Buna göre, her
kâfir fâsıktır; ama her fâsık, kâfir değildir. Kur'an'daki kullanımından yola
çıkarak fısk, vahiy tarafından temizliği ve iyiliği belirlenmiş şeylerden uzak
kalmak veya dince çizilen güzel sınırlardan dışarı çıkmak şeklinde
tanımlanabilir. Fısk, fıtratın dejenere
olması ve yaratılıştan sapma olarak anlaşılabilir.

Fısk ve fâsık kelimeleri Kur'an-ı
Kerim'de toplam 54 yerde geçer. Kur'an,
bazı yerlerde fıskı iman; fâsığı da mü'min karşıtı bir anlamda kullanmaktadır (bkz.
3/Âl-i İmran, 110; 32/Secde, 18). Bazı yerlerde ise dinin emirlerine itaatin
karşıtı olarak geçer (bkz. 2/Bakara, 197; 24/Nur, 4; 49/Hucurât, 7, 11). Fısk ve
çoğulu füsuk kelimesinin geçtiği 7 ayette müslümaların muhatap alındığı
görülür. Bu ayetlerde büyük günahların işlenmesinin, dinin emir ve yasaklarına
aykırı davranılmasının kastedildiği görülür. Hadislerde ve sahabe sözlerinde de
sıkça geçen fısk ve fâsık kelimeleri genelde bu son anlamda kullanılmıştır. Yani
genel kanı, fâsığın iman dairesi içinde olduğu merkezindedir. Yalnız,
unutulmamalıdır ki fâsık olan mü'min, eksik imanlı, kâmil olmayan bir mü'mindir;
böyle bir mü'mine dindar, müttakî, muhlis (ihlaslı) gibi sıfatlar verilemez.
Fısk ile küfür arasında bir yakınlık vardır.

FISK VE FÂSIK ..
Fâsık Kime Denir? .
Fıskın Çeşitleri
1- İnançla İlgili Fısk
2- Dinî Emir ve Yasaklarda Gevşeklik ve İhmal
FISK ..
A- Fısk Sayılan Davranışlar
A1- Allah ve Peygamber İnancıyla İlgili Fısk Sayılan Tutum ve Davranışlar
a- Allah'ı İnkâr veya Şirk Koşma
b- Allah'ın Âyetlerini Yalanlama
c- Münafıklık
d- Allah'ı Unutma
e- Allah'ın İndirdiği Hükümlerle Hükmetmemek
f- Başka Bir Şeyi Cihada Tercih Etmek
A2- Diní Emir ve Yasaklar Konusunda Fısk
a- Şirk Koşmak, Fala Bakmak, Haram Olan Etleri Yemek
b- Alay Etmek, Kötü Lakap Takmak, Çirkin Söz
c- Yalancı Şahitlik ve Yalan Haberler Yaymak
d- Teref (Mal Varlığı İle Şımarma)
e- Ahde Vefa Göstermemek
f- Lût Kavminin Çirkin Fiili
g- İsrailoğullarının Bazı Tutum ve davranışları
B- Fısk'a Düşmenin (Fasık Olmanın) Sonuçları
1- Allah (cc) Fasıklardan Razı Değildir
2- Allah (cc) Fasıkları Hidayete (Doğru Yola) Eriştirmez
3- Dünyada Azap
4- Helâk Edilme
5- Ahiretteki Ceza
C- Fasıklığın Sembol Tipleri
D- Fısk'ın Çeşitleri
FISK - FASIK ..
Fıskın Tanımı ve Mâhiyeti
Fâsık Kime Denir? .
Fıskın Çeşitleri
1- İnançla İlgili Fısk .
2- Dinî Emir ve Yasaklarda Gevşeklik ve İhmal
Fıskın Sosyal Niteliği
Fısk Davranışlarının Sonucu .
a- Allah, Fâsıkları Hidayete Eriştirmez, Onlardan Râzı Olmaz .
b- Dünyevî Azap ve Helâk .
c-Uhrevî Azap ve Cehennem ..
Fıskın Sembol Tipleri
Büyük Günahlar
Büyük Günah İşlemenin Neticesi
Küçük Günahlar
Muhâtaba Göre Günahlar
a- Fasık Kime Denir? .
b- Fasık Kavramının Anlam Sahası
c- Kur'an'a Göre Fasıklar