Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

İbadetlerde Riya/Gösteriş.

İbadetlerde Riya


İbadetlerde Riya/Gösteriş

Salih amelin şartlarından biri
de riyadan uzak, sünnete uygun olmasıdır. İnsanlar görsün diye ibadet eden kimse
küçük şirk işlemiştir. Başkaları görsün diye namaz kılan gibi... Yaptığı ibadet
boşunadır. Allah Teâlâ şöyle buyuruyor:
?Şüphesiz münafıklar Allah'a
oyun etmeye kalkışıyorlar; halbuki Allah onların oyunlarını başlarına
çevirmektedir. Onlar namaza kalktıkları zaman üşenerek kalkarlar, insanlara
gösteriş yaparlar, Allah'ı da pek az zikrederler.? (Nisa:4/142)
Yine, haberi yayılsın ve
insanlar onun hakkında konuşsunlar diye bir amel işlerse şirk'e düşmüştür. Böyle
yapan hakkında tehdit vardır ve bu tehdit İbni Abbas'ın (r.a.) Rasûlullah'tan
(s.a.v.) rivayet ettiği şu hadiste gelmiştir:
?(İnsanlara) duyurmak için
bir amel işleyeni, Allah (Kıyamet günü insanlar önünde) teşhir eder. Gösteriş
için bir amel işleyeni, Allah (Kıyamet günü insanlar önünde) rezil eder.?[1]
Yaptığı ibadette hem Allah
rızasını, hem de insanların görmesini dileyen kimsenin ameli boşa gitmiştir.
Allah Teâlâ kudsi hadiste şöyle buyurur:
?Ben, kendisine şirk
koşulanların şirk'ten en çok mustağni olanıyım. Kim, bir amel işler de amelinde
bana başkasını ortak koşarsa onu ve şirk'ini bırakırım.?[2]
Bir amele Allah için başlayan,
sonra kendisine riya/gösteriş yapma düşüncesi gelen bu düşünceyi kötü görür ve
aklından çıkarmak için uğraşırsa ameli sahih olur. Şayet onu benimser ve bundan
bir rahatsızlık duymazsa ilim ehlinden bir çoğu amelin batıl olduğunu
bildirmiştir.[3]







[1]
Müslim: 4/2289.



[2]
Müslim, Hadis no: 2985.



[3]
Muhammed Salih el-Müneccid, İnsanların
Önemsemediği Sakınılması Gereken Haramlar, Karınca Yayınları: 18-19.

HARAM-HELÂL. Haram; Anlam ve Mâhiyeti
Haramın Çeşitleri
1) Kesin (Kat'î) Haram
2) Kesin Olmayan (Zannî) Haram
Helâl; Anlam ve Mâhiyeti
Helâl Ölçüsü Koyma Yetkisi
Eşyada Asıl Olan Mubah/Helâl Olmaktır
Kur'ân-ı Kerim'de Haram ve Helâl
Hadis-i Şeriflerde Haram ve Helâl
Yeme İçmeyle ilgili Haramlar Konusunda Bazı Hadis-i Şerifler
Dille İşlenilen Haramlarla İlgili Bazı Hadis-i Şerifler
Haram-Helâl Konusunda Genel Kurallar/Prensipler
Yiyecek ve İçeceklerde Haramlar
Kur'ân-ı Kerim'de Yeme İçme ile İlgili Âyetler
Yiyeceklerin Temizinden ve Helâlından Faydalanmak
Yiyeceklerin Helâl ve Haramlığı
Haram Yiyecekler
1- Kendiliğinden Ölmüş -Murdar- Hayvan (Meyte)
2- Akmış Kan
3- Domuz
4- Allah'tan Başkası Adına Kesilenler
5- Meyte Sayılanlar
6- Diğer Kara Hayvanlarından Helâl ve Haram Olanlar
7- Deniz Hayvanları
İsraf; Helâlı Haram Eden Ölçüsüzlük ve Taşkınlık.
Haram İçecekler ve Keyif Vericiler (İçkiler Uyuşturucular ve Sigara) a- İçki
Çoğu Sarhoş Edenin Azı da Haramdır
İçki Ticareti
Alkollü İlaç ile Tedâvi
b- Uyuşturucu Maddeler
c- Sigara ve Benzeri
Giyecek ve Süslenmede Haramlar a- Giyinmekten Maksat
b- Kıyafet Temizliği
c- Altın ve Hâlis İpek Erkeğe Haramdır
d- Kadının Elbisesi
e- Süslenme
1) Dövme Yaptırmak ve Dişlerin Şeklini Değiştirmek
2) Estetik Ameliyat
3) Kaş Aldırmak
4) Peruk Takmak
5) Saç ve Sakalı Boyamak
6) Sakal Bırakmak
Ev Eşyalarında ve Ev Gereçlerinde Haramlar Ev Eşyası
a- Altın ve Gümüş Kaplar, İpek Sergiler
b- Heykel
c- Heykel Şeklinde Oyuncak
d- Resim
e- Fotoğraf
f- Köpek Beslemek
İş, Kazanç, Meslek ve Ticarî İlişkilerde Haramlar İş ve Meslekler
Yasak Edilen Meslek ve İşler a- Yasak Seks (Zinâ-Fuhuş)
b- Dans, Oyun vb.
c- İçki ve Uyuşturucu Madde Yapımı ve Satımı d- İslâm'a Karşı Olan veya İslâm'ın Yasak Ettiği İşlerde Çalışmak
Ticârî Muâmelelerdeki Haramlar ve Haram Kazanç Yolları a- Haram Olan Şeyleri Satmak
b- Bir Yanı Meçhul Satış
c- Narh Koymak
d- Fiyatlarla Oynamak
İhtikâr/Karaborsacılık
Kabz-ı Mallık ve Komisyonculukla Yapay Olarak Piyasaya Müdâhale
e- Hileli Arttırma
f- Hile ve Aldatma
g- Yemin
h- Eksik Ölçmek ve Tartmak
i- Çalınan ve Gasbedilen Şeyi Satın Almak
i- Fâiz
Fâiz Yasağının Sebep ve Hikmetleri
k- Sigorta Şirketi
1- Tahvil
Dövize Endeksli Tahvil Ve Döviz Karşılığı Borç Alma
m- Rüşvet
n- Emeği Sömürmek
o-  Hırsızlık, Gasp
Haram Kazanç Yolları
Kazanç Yolları
Bu Yollarla Kazanç Sağlamanın Hükmü
Kadın-Erkek İlişkileri ve Aile Hayatıyla İlgili Haramlar A- Kadın-Erkek İlişkilerinde Haramlar Cinsî Duygu
a- Zinâ
b- Yabancı Kadınla Yalnız Kalmak
c- Karşı Cinse Şehvetle Bakmak
Avret
Karı-Kocanın Birbirine Karşı Avreti Yoktur.
Ziynet
Örtü ve Elbise
d- Dokunmak
e- Kadın-Erkek Beraber Bulunması
f- Cinsî Sapıklık; Homoseksüellik veya Sevicilik
g- El ile Tatmin
h- Hayvan ile Cinsî Münâsebet
i- Evlenilmesi Haram Olan Kadınlar
1- Müşrik Kadınlar
2- İddetini Doldurmamış Kadınlar
3- Neseb, Süt ve Nikâh Nedeniyle Haram Olanlar
a- Neseb Dolayısıyla Haram Kılınanlar
b- Süt Nedeniyle Haram Olanlar
c- Nikâh Nedeniyle Haram Olan Kadınlar
4- Fuhuş Kadınları/Fâhişeler
B- Âile Hayatı ile İlgili Haramlar Eşler Arasında İlişkide Haramlar a- Hayız ve Lohusalık Hallerinde Birleşme
b- Kadınlara Anüslerinden Yaklaşma
c- Yatak Odasında Geçenleri Başkalarına Anlatma
d- Çocuk Düşürmek ve Kürtaj (Çocuk Aldırma)