Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular
İslâm Felsefesi mi? .
İslâm Felsefesi mi
İslâm Felsefesi
mi?
Materyalistler, felsefeleri üç
temel kategoride incelerler: "idealizm, materyalizm ve bilinemezcilik." Sonra
bütün dinleri idealizmin içinde sayar, onu çürütmekle dinleri de çürüttüklerini
söylerler.
Biz, bu sınıflandırmanın hem
yanlış, hem de kötü niyet ürünü olduğu kanaatindeyiz. "Özünü yitirmiş dinler"e
ve "beşerî düşünceler" demek olan felsefelere hiçbir biçimde benzemeyen İslâm
ayrı bir kategoride ele alınmalı. "Materyalizmin zıddı idealizmdir,
materyalizm dinlerin karşı kutbundadır, şu hâlde İslâm'la idealizm aynı şeydir"
şeklinde özetlenebilecek akıl yürütmenin hiçbir hakikatı yoktur.
Gerçi idealizmde "tanrı inancı"
vardır, bu yüzden de onu, materyalizm gibi tamamen inkârcı bir felsefeyle bir
tutamayız, ama biliriz ki, sonuçta o bir "felsefe"dir ve İslâmiyet'le ilgisi
yoktur. Kur'ân-ı Kerimde güzel isimleri ve benzersiz sıfatlarıyla tanıtılan
Allah Tealâ ile, bu filozofların sınırlı zihinlerinin ürünü olan bir ilâhın aynı
varlık olmadığı açıktır.
İslâmiyet'in kâinata bakış
açısı hiçbir felsefeyle kıyaslanamayacak derecede "özgün"dür. Her meselede
olduğu gibi "varlık" konusunda da islâm, "ifrat" ve "tefrit"i terketmiş,
"vasat"ı, yani "müstakim yolu" göstermiştir. Madde vardır, nesneler vardır, dış
âlemde görünenler bir hayal, bir vehim değildir, ancak bu var oluş
"kendiliğinden" değildir, Allahın yaratmasıyladır.
Allah "vâcib" varlıktır,
ezelîdir, ebedîdir, varlığı kendindendir, bir başkasının etkisiyle var
olmamıştır. Nesneler, şeyler ise "mümkin" varlıklardır, Allahın yaratmasıyla var
olmuşlardır, ama hayal ve vehim değillerdir. Gerçi varlıkları "vacib" varlığa
oranla "zayıf bir zıll" ve "kararsız bir gölgedir," fakat yine de dış âlemdeki
gerçeklikleri göz ardı edilemez.
Varlıkların zaman ırmağında
devamı ve mekân deryasında sebatı "Kayyum" isminin tecellisiyledir. Her "şey"
bir "eser"dir, ustasının "güzel isimler"ine ayna olmuştur. Bir kitap nasıl
yazarının ilmini gösterirse, kâinat kitabı da yaratıcısını göstermektedir. Bu
bakış açısının, maddeyi tanrılaştıran materyalizme ve "dışımızdaki nesnel dünya
bizim fantezimizdir" diyen idealizme benzemediği olabildiğince açık değil mi?
[1]
[1]
Ahmet Kalkan, Kur'an Kavram Tefsiri.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.