Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

İbadetin Kur'an'daki Anlamları

İbadetin Kur

İbadetin
Kur'an'daki Anlamları:

Kur'an-ı Kerim'de ibadet bir kaç
anlamda kullanılmaktadır:

[1]

1- Kulluk ve itaat anlamında:


?Ey iman edenler, size rızık olarak
verdiğimiz şeylerin temiz olanlarından yeyin. Allah'a şükredin, eğer hakikaten
O'na kulluk (ibadet) ediyorsanız.?
(el-Bakara: 2/172)

Kulluğu yalnızca Allah'a yapan, helâl
ve haram konusunda da yalnızca O'na itaat eder.

[2]

2- İtaat anlamında:


?Ey Ademoğulları, şeytana itaat
(ibadet) etmeyin. Çünkü o, sizin için apaçık bir düşmandır.?
(Yasin: 36/60)

İnsanlar şeytana ilâh diye inanmazlar
ama onun sözünü dinlerler. Yani ona itaat ederler. Allah, şeytana itaat etmeyi
yasaklıyor.

[3]

3- Kulluk anlamında:


?Allah'ı bırakıp da kendisine kıyamete
kadar sevap veremeyecek kişiye (şeye) tapmakta (ibadet etmekte) olan kimseden
daha sapık kimdir? Halbuki, (o taptıkları şeyler) bunların duasından
habersizdirler.? (Ahkaf:
46/5)

?Onlar Allah'ı bırakıp kendilerine ne
bir zarar, ne bir fayda vermeyecek olan şeylere ibadet ederler. Bir de: ?Biz
bunlara ancak bizi Allah'a daha fazla yaklaştırsınlar diye tapıyoruz' derler.?
(Yunus: 10/18)

?Ey insanlar, sizi ve sizden
öncekileri yaratan Rabbinize ibadet edin. Umulur ki takvaya erersiniz
(sakınırsınız).? (Bakara:
2/21)

Bunlara benzer daha bir çok âyette
ibadet, Allah'a ve O'nun dışında ilâh (tanrı) zannedilen şeylere yapılan itaat,
kulluk ve tazim gibi şeyler anlamında kullanılmaktadır.

Bizim üzerinde durmaya çalıştığımız da
bu anlamdır

İbadet, kişinin benliğini inkâr
etmesi, kendini bir hiç yerine koyması değil, Allah'ın yüceliği yani azameti
karşısında duyulan saygıdan dolayı bir ürperiş, bir teslimiyet, bir sığınma, bir
söz dinlemedir.

Yaratanla yaratılan arasındaki
diyaloğ, karşılıklı ilişki; Allah'tan insana vahy şeklinde, insandan Allah'a
doğru ?dua ve ibadet' şeklinde gerçekleşir.

İbadet, aynı zamanda nimetleri veren
makama karşı bir şükür işaretidir. İnsana verilen en üstün nimet herhalde hayat
nimetidir. Öyleyse ibadet hayatı var eden, bütün yaratılmışların hayatını elinde
tutan Allah'a yapılır.

İslamdaki ibadet anlayışı, bir takım
batıl dinlerde olduğu gibi bir tapınma değil, Allah'a karşı olan sevginin,
saygının, azametine teslim oluşun, O'nun Rabliğini tasdik edişin dua, itaat ve
belli hareketlerle ortaya konmasıdır.

İbadetin amacı, Allah'ın rızasına
ulaşmak, bir anlamda takva sahibi olmak, bununla dünya hayatını düzene koymak,
iyi bir insan olabilmek ve öldükten sonra da Cenneti kazanmaktır.

İbadet, yaratılıştan gelen bir
ihtiyaçtır. İnsanlar Yüce Allah'a ibadet için yaratılmışlardır.[4]
Allah'ı unutanlar ise tarihte ve günümüzde ibadet edecek ilâhlar bulmuşlardır.
Işin doğrusu yeryüzünde ibadetsiz insan olmaz.

İbadetin ilk basamağı inanmak ve
imanın gereklerini yapmaktır. Bu manada ibadet gizli olmaz. İnsan hayatı gizli
değildir ki, hayatı Allah rızası için yaşamak, yani ibadet te gizli olsun.

[5]




[1]
Hüseyin K. Ece, İslam'ın Temel Kavramları, Beyan Yayınları: 282.


[2]
Hüseyin K. Ece, İslam'ın
Temel Kavramları, Beyan Yayınları: 282-283.



[3]
Hüseyin K. Ece, İslam'ın Temel Kavramları, Beyan Yayınları: 283.



[4]
Zariyat: 51/56.


[5]
Hüseyin K. Ece, İslam'ın Temel Kavramları, Beyan Yayınları: 283-284.

İBÂDET.. İbadet Nedir?.
Kur'an'da İbâdet
İbadetin Kur'an'daki Anlamları
İbâdetle ilgili Bazı Âyetler
İbadet Kimin Hakkıdır?.
İbadetin Dereceleri
İnsanın Yaratılış Gayesi
Rasullerin Gönderiliş Gayesi
Allah'ın Kulları Üzerindeki, Kulların da Allah Üzerindeki Hakları
İbadet Çeşitleri
1) Dua
Dua Çeşitleri
a) İbadet Duası
b) Dilek Duası
2) İstiâne (Yardım Dilemek)
İstiane Çeşitleri
a) Allah'tan Yardım Dilemek
b) Mahluktan Gücünün Yetebileceği Bir Husus Hakkında Yardım İstemek
c) Gücü Yetmeyen ve Huzurda Bulunan Bir Yaratılmıştan Yardım İtemek
d) Mutlak Olarak Ölülerden Ya Da Hayatta Bulunan Kimselerden Gerçekleştiremeyecekleri Ve Gaybi Bir İş Hakkında Yardım İstemek
e) Şanı Yüce Allah'ın Sevdiği Bir Takım Amel Ve Halleri İleri Sürerek Yardım İstemek
3) İstiğase (Medet Beklemek)
İstiğase Çeşitleri
a) Yüce Allah İle İstiğase Etmek (O'ndan İmdat Dilemek)
b) Ölülerden Ya Da Hazır Olmayıp Buna Güç Yetirebilen Canlı Kimselerden İmdat İstemek
c) Hayatta Olan, Bilen ve İmdada Yetişmeye Güç Yetiren Kimselerden İmdat İstemek
d) Gizli Bir Kuvvete Sahip Olduğuna İnanmaksızın Güç Yetiremeyen, Hayatta Olan Bir Kimseden İmdat İstemek
4) İstiâze (Sığınmak)
İstiaze Çeşitleri
a) Yüce Allah'a İstiâzede Bulunmak
b) Yüce Allah'ın Kelamı, Azameti, İzzeti Ve Buna Benzer Sıfatlarından Herhangi Bir Sıfat İle İstiazede Bulunmak
c) Ölülerle Ya Da Sığınma Talebini Karşılama Gücüne Sahip Ancak Hazır Olmayan Canlılar İle İstiaze
d) İnsan, Mekân Ya Da Bunların Dışındaki Mahluklardan Kendilerine Sığınılması Mümkün Olan Şeylerle İstiazede Bulunmak
5) Kurban Kesmek
Zebh Çeşitleri
a) Kendisi Adına Kesim Yapılanın Ta'zim Edilmesi, Onun Önünde Zilletin Açıklanması Ve Ona Yaklaşmak Maksadı İle İbadet Olarak Yapılan Kesim
b) Misafire İkram, Düğün Yemeği Ya Da Buna Benzer Bir Maksatla Yapılan Kesim
c) Etini Yemek Suretiyle Faydalanmak Yahut Ticaretini Yapmak Ve Buna Benzer Bir Maksatla Kesim Yapmak
6) Adak Adamak
7) Havf (Korkmak)
Havf Çeşitleri
a) Tabiî Korku
b) İbadet Şeklindeki Korku
c) Gizli Korku
8) Recâ (Umutvar Olmak)
9) Tevekkül Etmek
Tevekkül Çeşitleri
a) Yüce Allah'a Tevekkül Etmek
b) Bir Menfaatin Sağlanmasında, Ya Da Bir Zararın Önlenmesinde, Ölü Bir Kimseye Güvenip, Dayanmak Şeklindeki Gizli Tevekkül
c) Tevekkül Ettiği Başka Kimsenin Tasarruflarında Mertebe İtibariyle Kendisinden Daha Yüksekte, Tevekkül Edenin Mertebesinin İse Ondan Daha Aşağıda Olduğuna İnanarak Tevekkül Etmek
d) Tevekkül Edenin, Tasarruf Ettiği Hususlarda Vekaletin Caiz Olduğu Alanlarda, Başkasını Vekil Tayin Etmek Suretiyle Tevekkül Etmesi
10) İnâbe (Allah'a Yönelmek)
Teslimiyet Çeşitleri a) Kevni Teslimiyet
b) Şer'i Teslimiyet
11) Sevgi
12) Haşyet (Titreyerek Korkmak)
13) Rağbet (Sevap Umarak Yönelmek) ve Rahbet (Azabından Korkmak)
14) Rüku ve Secde
15) Huşu (İtaat Ederek Korkmak)
16) İlah Olarak Yalnız Allah'ı Tanımak
17) Hükmüne Teslimiyet Göstermek
18) Tavaf Etmek
İbâdet; Kalıp ve Kalbin, Tüm Organların Allah'a Yönelmesidir
İbâdet, Fıtrattır
İbâdet, Hayatın Tüm Alanlarını Kuşatır
Allah'a İbâdet
Namaz, Tüm İbâdetler İçin Prototiptir
Herhangi Bir Eylem Nasıl İbâdet Olur?.
Allah'tan Başkasına İbâdet
Allah'tan Başka Tapılan Varlıklar
Allah'tan Başkasına İbâdetin Anlamı
İnsanlara Fayda ve Zarar Vermeyen, İşitmeyen, Görmeyen Putları ve Heykelleri İlâh Edinmek ve Onlara İbâdet Etmek
Tâğuta İbâdet
Bilginlere ve Din Adamlarına İbâdet
Şeytana İbâdet
Cinlere İbâdet
Konuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar