Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

1) Dua

1



1) Dua:




?Gerçek dua, yalnızca O'na yapılır. O'ndan başka
dua ettikleri ise, kendilerinin hiç bir isteğini yerine getiremezler. Onların
durumu tıpkı ağzına gelsin diye suya avuçlarını uzatan kimseye benzer. Oysa su
onun ağzına gelmez. İşte kafirlerin duası böyle boşa gitmektedir.?
(Ra'd: 13/14)

?Rabbiniz buyurdu ki: Bana dua edin, ben de
duanızı kabul edeyim, Şüphesiz bana ibadeti büyüklüklerine yediremeyenler
yakında hor ve hakir olarak cehenneme gireceklerdir.?
(Mü'min: 40/60)

Allah Teala kullarının, yalnızca kendilerine dua
etmelerini emretti ve dua ettikleri zaman da kabul edeceğine dair söz verdi. Bu
da duanın ibadet olduğunu gösterir. Üstelik dua ibadetlerin en üstünüdür. Bu
ayetler gösteriyor ki Allah Teala kendisine dua edilmesinden hoşnut olur.


Rasulullah (s.a.v.) şöyle buyuruyor:

?Allah'tan istemeyen (dua etmeyen) kimseye Allah
kızar.?[1]

?Dua ibadetin beynidir.?[2]

Ayet-i kerime duanın da ibadetten olduğuna
delildir. Çünkü bu böyle olmasaydı, yüce Allah'ın ?Şüphesiz bana ibadeti
büyüklüklerine yedirmeyenler...? diye buyurmak yerinde olmazdı. Her kim yüce
Allah'tan başkasının güç yetiremediği bir hususu Allah'tan başkasından dua edip
isteyecek olursa, o kimsenin dua ettiği varlık ister hayatta olsun, ister ölmüş
bulunsun müşrik ve kâfir bir kimse olur. Bir kimsenin bir başkasına; Ey filan
bana yemek yedir, ey filan bana su içir gibi sözlerle, hayatta olan bir kimsenin
güç yetirebileceği bir şeyi istemesinde ise bir sakınca yoktur.

Böyle bir işi ölmüş ya da gaib (hazır olmayan)
dan isteyen bir kimse ise müşriktir. Çünkü ölü ya da hazır olmayan (gaib) bir
kimsenin böyle bir işi yapmasına imkan yoktur. Onun böyle dua etmesi, o kimsenin
kainatta bir tasarrufunun bulunduğuna inandığının delilidir. Böylelikle bu kişi
müşrik olur.








[1]
Tirmizi, İbn Mace; Ziyaeddin el-Kudsi, İşte Tevhid, Hak Yayınları: 15.





[2]
Tirmizi'nin bu lafızla rivayet ettiği sened zayıftır. Alimler hakkında
konuşmuşlardır. Ancak hadisin sahih bir senedle rivayet edilen lafzı şu
şekildedir: ?Dua ibadetin ta kendisidir.? Bunu Buhari, Edebü'l-Müfred:
7714; Ebu Davud: 1479; Tirmizi: 3432; İbn Mace: 3828; Ahmed, Müsned: 4/267;
Hakim, Müstedrek: 1/419'da rivayet etmişlerdir. (Muhammed b. Salih
el-Useymin, Üç Esas, Guraba Yayınları: 61)

İBÂDET.. İbadet Nedir?.
Kur'an'da İbâdet
İbadetin Kur'an'daki Anlamları
İbâdetle ilgili Bazı Âyetler
İbadet Kimin Hakkıdır?.
İbadetin Dereceleri
İnsanın Yaratılış Gayesi
Rasullerin Gönderiliş Gayesi
Allah'ın Kulları Üzerindeki, Kulların da Allah Üzerindeki Hakları
İbadet Çeşitleri
1) Dua
Dua Çeşitleri
a) İbadet Duası
b) Dilek Duası
2) İstiâne (Yardım Dilemek)
İstiane Çeşitleri
a) Allah'tan Yardım Dilemek
b) Mahluktan Gücünün Yetebileceği Bir Husus Hakkında Yardım İstemek
c) Gücü Yetmeyen ve Huzurda Bulunan Bir Yaratılmıştan Yardım İtemek
d) Mutlak Olarak Ölülerden Ya Da Hayatta Bulunan Kimselerden Gerçekleştiremeyecekleri Ve Gaybi Bir İş Hakkında Yardım İstemek
e) Şanı Yüce Allah'ın Sevdiği Bir Takım Amel Ve Halleri İleri Sürerek Yardım İstemek
3) İstiğase (Medet Beklemek)
İstiğase Çeşitleri
a) Yüce Allah İle İstiğase Etmek (O'ndan İmdat Dilemek)
b) Ölülerden Ya Da Hazır Olmayıp Buna Güç Yetirebilen Canlı Kimselerden İmdat İstemek
c) Hayatta Olan, Bilen ve İmdada Yetişmeye Güç Yetiren Kimselerden İmdat İstemek
d) Gizli Bir Kuvvete Sahip Olduğuna İnanmaksızın Güç Yetiremeyen, Hayatta Olan Bir Kimseden İmdat İstemek
4) İstiâze (Sığınmak)
İstiaze Çeşitleri
a) Yüce Allah'a İstiâzede Bulunmak
b) Yüce Allah'ın Kelamı, Azameti, İzzeti Ve Buna Benzer Sıfatlarından Herhangi Bir Sıfat İle İstiazede Bulunmak
c) Ölülerle Ya Da Sığınma Talebini Karşılama Gücüne Sahip Ancak Hazır Olmayan Canlılar İle İstiaze
d) İnsan, Mekân Ya Da Bunların Dışındaki Mahluklardan Kendilerine Sığınılması Mümkün Olan Şeylerle İstiazede Bulunmak
5) Kurban Kesmek
Zebh Çeşitleri
a) Kendisi Adına Kesim Yapılanın Ta'zim Edilmesi, Onun Önünde Zilletin Açıklanması Ve Ona Yaklaşmak Maksadı İle İbadet Olarak Yapılan Kesim
b) Misafire İkram, Düğün Yemeği Ya Da Buna Benzer Bir Maksatla Yapılan Kesim
c) Etini Yemek Suretiyle Faydalanmak Yahut Ticaretini Yapmak Ve Buna Benzer Bir Maksatla Kesim Yapmak
6) Adak Adamak
7) Havf (Korkmak)
Havf Çeşitleri
a) Tabiî Korku
b) İbadet Şeklindeki Korku
c) Gizli Korku
8) Recâ (Umutvar Olmak)
9) Tevekkül Etmek
Tevekkül Çeşitleri
a) Yüce Allah'a Tevekkül Etmek
b) Bir Menfaatin Sağlanmasında, Ya Da Bir Zararın Önlenmesinde, Ölü Bir Kimseye Güvenip, Dayanmak Şeklindeki Gizli Tevekkül
c) Tevekkül Ettiği Başka Kimsenin Tasarruflarında Mertebe İtibariyle Kendisinden Daha Yüksekte, Tevekkül Edenin Mertebesinin İse Ondan Daha Aşağıda Olduğuna İnanarak Tevekkül Etmek
d) Tevekkül Edenin, Tasarruf Ettiği Hususlarda Vekaletin Caiz Olduğu Alanlarda, Başkasını Vekil Tayin Etmek Suretiyle Tevekkül Etmesi
10) İnâbe (Allah'a Yönelmek)
Teslimiyet Çeşitleri a) Kevni Teslimiyet
b) Şer'i Teslimiyet
11) Sevgi
12) Haşyet (Titreyerek Korkmak)
13) Rağbet (Sevap Umarak Yönelmek) ve Rahbet (Azabından Korkmak)
14) Rüku ve Secde
15) Huşu (İtaat Ederek Korkmak)
16) İlah Olarak Yalnız Allah'ı Tanımak
17) Hükmüne Teslimiyet Göstermek
18) Tavaf Etmek
İbâdet; Kalıp ve Kalbin, Tüm Organların Allah'a Yönelmesidir
İbâdet, Fıtrattır
İbâdet, Hayatın Tüm Alanlarını Kuşatır
Allah'a İbâdet
Namaz, Tüm İbâdetler İçin Prototiptir
Herhangi Bir Eylem Nasıl İbâdet Olur?.
Allah'tan Başkasına İbâdet
Allah'tan Başka Tapılan Varlıklar
Allah'tan Başkasına İbâdetin Anlamı
İnsanlara Fayda ve Zarar Vermeyen, İşitmeyen, Görmeyen Putları ve Heykelleri İlâh Edinmek ve Onlara İbâdet Etmek
Tâğuta İbâdet
Bilginlere ve Din Adamlarına İbâdet
Şeytana İbâdet
Cinlere İbâdet
Konuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar