Kavramlar Ansiklopedisi |
Kategoriler |
Konular
İbâdet; Kalıp ve Kalbin, Tüm Organların Allah'a Yönelmesidir
İbâdet
İbâdet; Kalıp ve
Kalbin, Tüm Organların Allah'a Yönelmesidir
Bazı insanlara göre ibâdet, kuru bir inanç kabul
edilirken, bazılarına göre de sadece belirli hareketleri yapmaktan ibaret
sanılmaktadır. Yine bir kısım insanlar, Allah'a ibâdetin gayesini tam olarak
anlayamadıklarından, yaptıkları ibâdetlerinde, ya şuursuzca davranırlar, ya da
ibâdeti dünyevî fayda açısından değerlendirirler. Bütün bunların yanında, pek
çok insan da, Allah'ın ve O'nun dininin dışında birtakım varlıklara, sistemlere
ibâdet ederek onlara kul olmuştur.
İbâdeti, sadece dış görünümündeki şekillerde
değerlendiren kimseler, ibâdetlerde titiz davranmayı, ilk anda bir nevi dar
görüşlülük, yahut şekilcilik olarak kabul edebilirler. Ancak, daha derin ve
etraflıca düşünülüp araştırılırsa, pek çok gerçeklerin farkına varmak mümkün
olur. İbâdet, Allah ile her an ilişki kurmaya bir vâsıtadır. İbâdet, ruhun ve
bedenin ölçülü ve disiplinli bir hale gelişini sağlar. Güzel ahlâkı yansıtan
hareketleri içeren, ruhumuzun Allah'a yabancılaşmasını önleyerek O'nu bize
unutturmayan, ibâdettir.
İnsanın, ruhundaki gizli duygularını dışa vurmak
için, zâhirî şekilleri kullanma eğilimi vardır. Bu gizli duyguları anlatmak
için, zâhirî şekillere başvurmadan insan, ruhî duygularını tatmin edemez.
Duygularını bu şekillerle ifadelendiren insan, hissen ve ruhen bir bütünlük
kazanır. Bu haliyle de rahat edip huzura kavuşur.
İslam dini, bütün ibâdet kurallarını bu fıtrî
esas üzerine kurmuştur. Bunun için işi, ne sadece içten gelen niyetlere, ne de
ruhî duygulara terk etmemiş, aksine ibâdetlere ait yönelişlerde, dış ile içi
(zâhir ile bâtını) tam bir uyum içerisine sokarak huzur ve mutluluk temin
edilmiştir. Bu cümleden olmak üzere mü'min, namazda kıbleye yönelir, hacda
belirli bir yerde ihrama girer, bir kıyafete bürünür, orucunu tutarken yemez,
içmez... Böylece her
ibâdetiyle bir hareket, her hareketiyle de bir ibâdet icrâ eder. İslâm dini bu
yöntemiyle nefsin zâhiri ile bâtınını birleştirip, kuvvetler arasını
denkleştirir. Bunun sonucunda kendi mefkûresine uygun olarak insan fıtratına tam
bir uyum bahşeder.
[1]
[1]
Ahmet Kalkan, Kur'an Kavram Tefsiri.
İBÂDET.. İbadet Nedir?. |
Kur'an'da İbâdet |
İbadetin Kur'an'daki Anlamları |
İbâdetle ilgili Bazı Âyetler |
İbadet Kimin Hakkıdır?. |
İbadetin Dereceleri |
İnsanın Yaratılış Gayesi |
Rasullerin Gönderiliş Gayesi |
Allah'ın Kulları Üzerindeki, Kulların da Allah Üzerindeki
Hakları |
İbadet Çeşitleri |
1) Dua |
Dua Çeşitleri |
a) İbadet Duası |
b) Dilek Duası |
2) İstiâne (Yardım Dilemek) |
İstiane Çeşitleri |
a) Allah'tan Yardım Dilemek |
b) Mahluktan Gücünün Yetebileceği Bir Husus Hakkında Yardım
İstemek |
c) Gücü Yetmeyen ve Huzurda Bulunan Bir Yaratılmıştan Yardım
İtemek |
d) Mutlak Olarak Ölülerden Ya Da Hayatta Bulunan Kimselerden
Gerçekleştiremeyecekleri Ve Gaybi Bir İş Hakkında
Yardım İstemek |
e) Şanı Yüce Allah'ın Sevdiği Bir Takım Amel Ve Halleri İleri
Sürerek Yardım İstemek |
3) İstiğase (Medet Beklemek) |
İstiğase Çeşitleri |
a) Yüce Allah İle İstiğase Etmek (O'ndan İmdat Dilemek) |
b) Ölülerden Ya Da Hazır Olmayıp Buna Güç Yetirebilen Canlı
Kimselerden İmdat İstemek |
c) Hayatta Olan, Bilen ve İmdada Yetişmeye Güç Yetiren
Kimselerden İmdat İstemek |
d) Gizli Bir Kuvvete Sahip Olduğuna İnanmaksızın Güç
Yetiremeyen, Hayatta Olan Bir Kimseden İmdat İstemek |
4) İstiâze (Sığınmak) |
İstiaze Çeşitleri |
a) Yüce Allah'a İstiâzede Bulunmak |
b) Yüce Allah'ın Kelamı, Azameti, İzzeti Ve Buna Benzer
Sıfatlarından Herhangi Bir Sıfat İle İstiazede Bulunmak |
c) Ölülerle Ya Da Sığınma Talebini Karşılama Gücüne Sahip Ancak
Hazır Olmayan Canlılar İle İstiaze |
d) İnsan, Mekân Ya Da Bunların Dışındaki Mahluklardan Kendilerine Sığınılması
Mümkün Olan Şeylerle İstiazede Bulunmak |
5) Kurban Kesmek |
Zebh Çeşitleri |
a) Kendisi Adına Kesim Yapılanın Ta'zim Edilmesi, Onun Önünde Zilletin
Açıklanması Ve Ona Yaklaşmak Maksadı İle İbadet Olarak Yapılan Kesim |
b) Misafire İkram, Düğün Yemeği Ya Da Buna Benzer Bir Maksatla
Yapılan Kesim |
c) Etini Yemek Suretiyle Faydalanmak Yahut Ticaretini Yapmak Ve
Buna Benzer Bir Maksatla Kesim Yapmak |
6) Adak Adamak |
7) Havf (Korkmak) |
Havf Çeşitleri |
a) Tabiî Korku |
b) İbadet Şeklindeki Korku |
c) Gizli Korku |
8) Recâ (Umutvar Olmak) |
9) Tevekkül Etmek |
Tevekkül Çeşitleri |
a) Yüce Allah'a Tevekkül Etmek |
b) Bir Menfaatin Sağlanmasında, Ya Da Bir Zararın Önlenmesinde, Ölü Bir Kimseye
Güvenip, Dayanmak Şeklindeki Gizli Tevekkül |
c) Tevekkül Ettiği Başka Kimsenin Tasarruflarında Mertebe İtibariyle Kendisinden
Daha Yüksekte, Tevekkül Edenin Mertebesinin İse Ondan Daha Aşağıda Olduğuna İnanarak Tevekkül
Etmek |
d) Tevekkül Edenin, Tasarruf Ettiği Hususlarda Vekaletin Caiz Olduğu Alanlarda,
Başkasını Vekil Tayin Etmek Suretiyle Tevekkül Etmesi |
10) İnâbe (Allah'a Yönelmek) |
Teslimiyet Çeşitleri a) Kevni Teslimiyet |
b) Şer'i Teslimiyet |
11) Sevgi |
12) Haşyet (Titreyerek Korkmak) |
13) Rağbet (Sevap Umarak Yönelmek) ve Rahbet (Azabından
Korkmak) |
14) Rüku ve Secde |
15) Huşu (İtaat Ederek Korkmak) |
16) İlah Olarak Yalnız Allah'ı Tanımak |
17) Hükmüne Teslimiyet Göstermek |
18) Tavaf Etmek |
İbâdet; Kalıp ve Kalbin, Tüm Organların Allah'a Yönelmesidir |
İbâdet, Fıtrattır |
İbâdet, Hayatın Tüm Alanlarını Kuşatır |
Allah'a İbâdet |
Namaz, Tüm İbâdetler İçin Prototiptir |
Herhangi Bir Eylem Nasıl İbâdet Olur?. |
Allah'tan Başkasına İbâdet |
Allah'tan Başka Tapılan Varlıklar |
Allah'tan Başkasına İbâdetin Anlamı |
İnsanlara Fayda ve Zarar Vermeyen, İşitmeyen, Görmeyen Putları
ve Heykelleri İlâh Edinmek ve Onlara İbâdet Etmek |
Tâğuta İbâdet |
Bilginlere ve Din Adamlarına İbâdet |
Şeytana İbâdet |
Cinlere İbâdet |
Konuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar |