Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

İlk Ezan

İlk Ezan

İlk Ezan:

Rivâyete göre Medine'de ilk
defa Abdullah bin Zeyd'in gördüğü rüya üzerine ezan okunmaya başlanmıştır.
Müslümanları namaza dâvet etmek üzere teklif edilen ?çan çalma', ?ateş yakma',
?boru üfleme' gibi şeyler Peygamberimiz tarafından kabul edilmedi. Çünkü İslâm
bâtıl dinlere ait ibâdetleri ve onlara ait şiarları kabul etmez. Abdullah bin
Zeyd, o gece gördüğü rüyayı ve rüyada kendisine söylenilen sözleri
Peygamberimiz'e anlattı. Aynı rüyayı Hz. Ömer de görmüştü. Bunun üzerine
Peygamberimiz Abdullah'a, ?rüyada öğrendiğini Bilâl'a öğret, okusun. Çünkü onun
sesi daha gürdür.? buyurdu. Böylece bugünkü haliyle ezan, dinî bir görev olarak
meşrulaştı (Müslim, Salât 1, hadis no: 377, 1/285; Ebû Dâvud, Salât 27-28, hadis
no: 499, 505-507, 512, 1/135, 138-139, 141; İbn Mâce, Ezan 1, hadis no: 706-709,
1/232,233; Buhârî, Ezan 1, 1/157; Tirmizî, Salât 139, hadis no: 190, 1/362;
Nesâî, Ezan 1, 2/3).
Ezandan sonra ?ezan duâsı?nı
okumak Peygamberimiz'in emridir (Müslim, Salât 11, hadis no: 384, 1/288; Ebû
Dâvud, Salât 36, hadis no: 523, 1/144; İbn Mâce, Ezan 4, hadsi no: 722, 1/239;
Buhârî, Ezan 8, 1/159; Tirmizî, Salât 157, hadis no: 211, 1/413; Nesâî, Ezan 38,
2/22).
Farz namazlardan önce ayrıca
okunan ezana kaamet (ikaameh) denir. Ezan, farz namazlar ve cuma namazı için
okunduğu gibi; mü'minler, doğan çocuklarının sağ kulağına ezan, sol kulağına
kaamet okurlar. Bu ibâdet çocuğun İslâm fıtratına uygun bir amel ve ileride bu
fıtratı koruması hususunda bir duâdır. Ezan, vâcip derecesinde sünnet-i
müekkededir. (12) İnsan doğar doğmaz ezanla, tekbirle hayata adım atar. Ölürken
de ezanla, tekbirle musalâya konur, namazı kılınır. Önemli olan bu ikisi
arasındaki hayatı ezan ve tekbir mesajı ve gerekleriyle geçirmektir.
Ezan, tekbire, salât ve felâha
çağrı olduğu gibi, aynı zamanda bir tebliğdir. Allah'ın hâkimiyetini bütün
dünyaya ilân eden bir özgürlük mesajıdır; bir devrim çağrısıdır. O yüzden ezanla
dirilen, namazla şeytana karşı zafer kazanan tevhid eri, kulu kula kulluktan
kurtaracak bu mesajı topluma yaymaya, sesini ulaştırabildiği tüm yerlerde Hakkı
hâkim kılma mücâdelesine ve tevhid ve vahiy ekseninde toplum projesi sunup
kişisel, sosyal, siyasal değişim ve dönüşüm için hakkı haykırmış olur. Bulduğu
doğruyu ve güzeli, kurtuluş ve huzuru başkalarıyla paylaşmak için ?buldum,
buldum!? demiş ve bulduğunu bulamayanlara da sunmuş olur.
"Namaz için ezan okunduğu
zaman, şeytan oradan sesli sesli yellenerek uzaklaşır, ezanı duyamayacağı yere
kadar kaçar. Ezan bitince geri gelir. İkamete başlanınca yine uzaklaşır, ikamet
bitince geri dönüp kişi ile kalbinin arasına girer ve "şunu hatırla" , "bunu
düşün" diye insanın aklında daha önce hiç olmayan şeylerle vesvese verir. Öyle
ki (buna kapılan) kişi kaç rekât kıldığını bilemeyecek hale gelir." (Buhârî,
Ezan 4, Amel fi's-Salât 18, Sehv 6; Müslim, Salât 19, Mesâcid 89; Ebû Dâvud,
Salât 31; Nesâî, Ezan 30; Muvattâ, Nidâ 6; Kütüb-i SitteTercümesi, 8/ 320)
Rasûlüllah, bu hadisinde, insî
ve cinnî şeytanların ezandan duyduğu rahatsızlığı beliğ bir üslupla dile
getirmektedir. Ezandan rahatsız olanların tercih edecekleri alternatif
meşguliyet ve sesleri, Rasülüllah'ın yellenme sesine benzetmesi de dikkat
çekicidir.
Akla şöyle bir soru gelebilir
(veya gelmelidir): Kur'an'a başlarken, namaz kılarken, bizden uzaklaşmayan
şeytan, namaz kadar önemi büyük ve terkedilmesi câiz olmayan bir ibâdet olmadığı
halde, ezandan niye kaçar? Cevabı, ezanın mesajında ve sosyalitesindedir. Namaz,
ferdî bir ibâdettir. Namazla kişi, sadece kendisini ateşten kurtaracaktır. Ezan
ise, tebliğdir, dâvettir, başkalarının kurtuluşunu istemektir. Mesaj sunmaktır,
hakkı haykırmaktır ezan. Peki, her tebliğ, her mesaj şeytanı kaçırır mı?
Vâizlere de, vaazlara da şeytan yaklaşamaz mı?
Cevap, ezandaki ifadelerdedir.
Ezanda nelerin tebliği yapılmaktadır? Dinin temel esasları, Allah'ın en büyük
olduğu, O'ndan başka ilâh olmadığı. Başka? Kurtulmak için namaz kılmanın şart
olduğu, Önder ve kılavuzun kim olduğu... Tüm insanların bu esaslara ve namaza
dâvet edilmesidir ezan. Net, pazarlıksız, kesin bir ifadeyle tabliğdir ezan,
çünkü şâhidlik yapılmaktadır. Ve güzel bir üslûp ve sesle insanlara çağrıdır
ezan. Peki, bugünkü ezanlar, şeytanı gerçekten kaçırıyor mu? Cevap yine ezan
ifadesinde. Ezana, "ezan-ı Muhammedî" denir. Anlamı, Muhammed (s.a.s.)'e ait
çağrı, Muhammedî üslûpla ilân. Demek ki, sünnete uygun bir usûl ve metodla
tevhidî mesajın ister minareden, ister başka yerden insanlara sunulması,
şeytanları bizden uzaklaştıracaktır. İnsan ve cin şeytanlarını, korkudan
yellene yellene kaçırmak isteyenlere duyrulur.
Peygamberimiz döneminde Cuma
namazları için, farzdan hemen önce okunan tek bir ezan vardı. Dışarıda ayrı bir
ezan okunmazdı. Cuma namazı için iki ezan okunmasına Emevîler döneminde
başlandı. Bu bid'at, Türkiye'nin bütün câmilerinde hâlâ devam ettirilmektedir.
Ezanların insan sesiyle okunması da sünnetin gereklerindendir.

MESCİD..
Mescid; Anlam ve Mâhiyeti
Câmi
İlk Mescidler
Hicretten So a, Medine ve Civarında Yapılan Mescidler
Medine'nin Civar Kabilelerindeki Mescidler
Hulefâ-yı Râşidîn Döneminde Mescidler
Mescidin Müslümanın Hayatındaki Yeri
Kur'ân-ı Kerim'de Mescid Kavramı
Hadis-i Şeriflerde Mescid Kavramı
Mescid İnşâsı
Mescidin Temiz Tutulması
Tahıyyetü'l-Mescid
En Faziletli Mescidler
Cemaat
İmamlık
Mescidin/Câminin Fonksiyonları
1. Mâbed Olarak Mescid ve Mescidin Kudsiyeti
2. Eğitim-Öğretim ve Kültür Merkezi Olarak Mescid
3. Kütüphane
4. Câminin İslâm Devletinde Devlet Kurumu Olarak Hizmetleri a) Siyasetin Merkezi Olarak Câmi
b) Kamu Yönetimi Açısından Câmi
c) Câminin Adâlet Hizmetlerindeki Yeri
d) Mescidin Askerî Amaçlar İçin Kullanılması
5. Mescidlerin Hastahane Olarak Kullanılması
6. Tutuk evi, Hapishane Olarak Kullanılması
7. Mescidler İrşâd Yeridir
8. Mescidler Buluşma ve Görüşme Yeridir
9. Mescidler İstirahat Yeridir
10. Mescidler, Nikâh ve Düğün Salonudur
11. Yemek Yenen Yerdir
12. Misâfirhanedir
13. Ganimet ve Malların Taksim Edildiği, Zekâtların Dağıtıldığı Mekândır
14. Abdest Alma Yeri
15. Şiir Kürsüsü
16. Mescidler, Aynı Zamanda Kültür Salonudur
17. Spor Merkezidir
18. Farklı Dinlerden Misâfirlere Mâbed
19. Karz-ı Hasen Kurumu
20. İstişâre ve Organizasyon
Câmilerin İdâresi ve Görevlileri a) Câmilerde Merkezî İdâre
b) Mâlî Durum
Câmi Görevlileri
İmam
Hatip
Müezzin
Vâiz ve Kussâs
Kaarî
Kayyim, Hademe
Dersiâm
Bevvâb
Ferrâş
Cüzhân
Duâhân
Mevlidhân
Devirhân
Naathân
Şeyhu'l-kurrâ
Müderris
Muhaddis
Hâfız-ı kütüp
Kandilci
Mahyacı
Buhurî
Mescidlere Ait Hükümler
Câmi İnşaatı, Onarımı ve Bakımı
Câmi Âdâbı
Kıble, Mihrâb, Minber, Ezan, Cemaat Kıble
Yönlerin En Güzelini Tercih; Kâbe'ye Dönmek
Mihrâb
Minber
Kürsü
Ezân
Ezanın Başka Dillerde Okunması
İlk Ezan
Ezan Yasağı; Allahu Ekber'den Ta ı Uludur'a
Minâre
Müezzin Mahfili
Hünkâr Mahfili
Namazgâh
Cemaat
Namaz ve Cemaat
Mescid-i Haram, Mescid-i Aksâ, Mescid-i Nebevî
Mescid-i Nebevî
Mescid-i Aksâ
En Fazileti Üç Mescid ve Bugünkü Konumları
Bu Üç Mescid, Günümüzde Müslümanların Esâretini Haykırıyor!..
Kıblelerimize Yönelerek Kıyam
Kiliseden Câmiye; Câmiden Müzeye Ayasofya.
Dırar Mescidi, Takvâ Mescidi Dırar Mescidi
Takvâ Mescidi
Mescidlerin Sanat ve Mimari Yönü.
a) Mimarî Yönden Câmi
b) Tezyînî Sanatlar Yönünden Câmi
Minber
Mihrab
Yeryüzü Mescidi
Günümüz Mescidleri; Bid'atler ve Mescidlerin Yeniden İhyâsı Bid'at Nedir?.
Mescidlerdeki Bid'atler
Câmilerde Bir Büyük Bid'at; Mevlid.