Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

3- Nefs-i Mutmainne

3

3-
Nefs-i Mutmainne:

Fecir Sûresi 27. âyette geçer.
?Mutmainne?, ?huzura erme, doygunluk? anlamlarına gelir. Mutmain nefis, Allah'a
gönül bağlayan, itmînânı sadece Allah'a itaat, ibâdet ve zikirde bulan kişiyi
ifâde eder. Yani hiçbir şüphe taşımadan Allah'ı rab, peygamberin getirdiği hak
dini de hayat rehberi olarak benimseyendir. Başka bir ifâdeyle Allah'ın
yasaklarından mecbûren değil; severek kaçınan, uzak durandır.
Elmalılı Hamdi Yazır, şöyle
izah etmektedir: ?Mutmainne nefis, kararsızlık ve ihtiyaç ifâde eden ve
birbirini izleyen sebepler zincirinden kurtulup bunların arkasındaki gerçek
etken olan Allah'a yükselmiş, O'nu tanıma gâyesinde karar kılmış, varlığında ve
fiillerinde O'ndan başkasına eğilmeyi reddetmiş benlik demektir. Bunun anlamı
da, emmâre nefsin aldatıcı isteklerinden, Allah dışındaki şeylere bağlılıktan
kurtulup gerçek hürriyeti kazanmaktır.? (Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'an Dili, Eser
Neşr., c. 8, s. 5816)
Mutmainne nefsin sahibi (mü'min
kişi), Allah yolunda ne fedâkârlık gerekiyorsa yapan, bu yolda gelen eziyetlere
tahammül eden hak dinin gerektirdiklerinden asla uzaklaşmayandır. Mevdûdî, 6/En'âm
Sûresi 125. âyette geçen ?şerhu sadr?ın (göğüs genişliği), mutmainne nefisle
aynı keyfiyeti işaret ettiğini söylemektedir (Mevdûdi, Tefhîmu'l-Kur'an, İnsan
Y. 1990, c. 7, s. 115). Mutmainne kişiliğindeki mü'minler, büyük günahlardan
kaçındıkları gibi, küçük günahlardan da sakınırlar. Onlar hayatlarının her
ânında Allah'ı zikreder/anar, O'nun ilkelerini gözönünde tutarak yaşarlar.
?Öyle dönüş yapanlar ki, iman ederler ve Allah'ın zikriyle kalpleri mutmain
olur. Şüphesiz kalpler, ancak Allah'ın zikriyle huzur ve sükûn bulurlar.?
(13/Ra'd, 28)

NEFS.
Nefs; Anlam ve Mâhiyeti
Nefsin İşlevi
Nefsin Farklı Özellikleri
Nefs-i Emmâre
Nefs-i Levvâme
Nefs-i Mutmainne
Nefs-i Râdıye
Kur'ân-ı Kerim'de Nefs Kavramı
"Nefs"in Allah Hakkında Kullanılması
Nefsin Diğer İlâhlar Hakkında Kullanılması
Nefsin Ruh Anlamında Kullanılması
Nefsin "Kalp, Gönül, İçdünya" vb. Anlamlarında Kullanılması
Nefsin "İnsan Bedeni" Anlamında Kullanılması
?Nefs?in ?Bedenle Birlikte Ruh? Anlamında Kullanılması
Nefsin ?Kötülüğü Emredici? Anlamında Kullanılması
Nefsin ?İnsan, Cin, Melek, Hayvan veya Bitki İçin Zât (Kişi, Kimse, Kendi, Şahıs vb.)? Anlamında Kullanılması
Nefsin, ?Cins, Tür? Anlamında Kullanılması
Nefsin Diğer Kullanılış Biçimleri
Kur'ân-ı Kerim'de Nefsin Olumsuz Yönü Anlamındaki Hevâ Kavramı
Hadis-i Şeriflerde Nefs Kavramı
Nefsle İlgili Uydurma Hadisler
Müslüman Nefse Hakaret Edilebilir mi?.
Nefs Kavramı Çerçevesinde Kur'an'da Kişiliğin Tekâmül Aşamaları
Nefis ve Ruh
Kur'an'da Nefsin (Kişiliğin) Tekâmül Aşamaları
1- Nefs-i Emmâre
2- Nefs-i Levvâme
3- Nefs-i Mutmainne
4- Nefs-i Râdıye ve Mardıyye
Tasavvufta Nefis
Nefis Tezkiyesi
Nefs Kavramının Yozlaştırılması ve ?Nefsin Merhaleleri? Tâbiri
Nefsin mertebeleri veya nefsi ta ılaştırma süreci
Nefsin İki Yönü (Nefse Fücûr ve Takvânın İlhâmı)
İstek ve Tutkularını İlâh Edinenler
Vicdan ve Ruh
İntihar
İzzet-i Nefs.
Ben Kavramı
Egonun Özellikleri
Hayat
Güdü
Vicdan.
Nefs ve Ruh Aynı Şey midir?.
Ruhla Nefsî Arzular Arasındaki Dengesizlik.
Nefsin Olumsuz Yönü; Hevâ.
Hevâsına Uyanların Özellikleri
Hevânın Putlaştırılıp İlâh Haline Getirilmesi
Aklın, Hevânın/Kötü Arzuların Güdümüne Girmesi
Hevânın Kişisel ve Toplumsal (Ahlâkî) Boyutu; Hevâî İnsanlar Topluluğu.
Nefis Konusuyla İlgili Âyet-i Kerimeler
Nefis Konusuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar