Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Nefs ve Ruh Aynı Şey midir?.

Nefs ve Ruh Aynı Şey midir

Nefs ve
Ruh Aynı Şey midir?

?Nefs?:
Öncelikli olarak bir kimsenin kendisi veya özü anlamına gelir. Açık ve gizli,
dünyaya ve âhirete bakan duyuları, maddî ve mânevî becerileri, arzu, heves ve
ihtiyaçları, canı, ruhu, hayatı ve istekleriyle kişinin bizzat kendisi, benlik
demektir. ?Nefs?, ruh ve kalp mânâsında da kullanılmıştır. Klâsik dinî
literatürde ise, şehvet (cinsî ve her türlü aşırı istek) ve kızgınlığın
başlangıcı olan, insanın içindeki mânevî güce nefs denilmiştir.
Nefs ve bazı türevlerinin
anlamı ?ruh? kelimesi ve türevlerinin anlamıyla çok yakındır. Her iki kavram
arasında büyük bir yakınlık, hatta bazı kullanımlar için aynılık vardır.
?Ruh? ile ?nefs? terimlerinin aynı mı, yoksa farklı şeyler mi olduğu, üzerinde
tartışılan konulardan biridir. ?Nefs? ile ?ruh?u İslâm âlimlerinin çoğu aynı
kabul eder. Nefs ile ruhun birbirinden ayrı şeyler olduğunu söyleyenler, bu
farklılığı hep sıfatlar yönünden açıklayabilmektedirler. Öyleyse nefs ile ruh
arasındaki fark, zâtla ilgili olmayıp, sadece sıfat ve özellikler yönündendir.
Aslında nefis ile ruh aynı varlıklar olduğu halde, klâsik İslâm geleneğinde
nefs, mânevî varlığımızın daha dünyevî, hayvanî ve menfî yönünü; ruh ise daha
ulvî, mânevî ve müsbet yönünü ifade eder. Kur'an, insandan söz ederken iki ifade
kullanmaktadır: İnsan, topraktan yaratılmıştır ve insan Allah'tan bir nefha
(üfleme) taşımaktadır. Sûfîlerin nefs anlayışlarıyla Kur'an'ın bu insan
anlayışını birlikte düşünürsek; ruha, insanın Allah'tan kaynaklanan yönlerinin
bütünü, nefse de toprak kaynaklı vasıflarının tümü demek mümkün olur.

Nefs ve ruh
arasındaki ayrımın zât, mâhiyet ve hakikat açısından değil; sadece sıfat ve
özellikler yönünden yapıldığı anlaşılmaktadır. Yani nefs ile ruh aynı cevherdir.
Ancak, ruh güzel ve övülmüş vasıfların yeri; nefs de kötü huy, davranış ve
özelliklerin kaynağı kabul edilmiştir. Bu itibarla, ruh terbiye edilmiş nefs,
nefs ise terbiye edilmemiş ruhtur denilebilir.

NEFS.
Nefs; Anlam ve Mâhiyeti
Nefsin İşlevi
Nefsin Farklı Özellikleri
Nefs-i Emmâre
Nefs-i Levvâme
Nefs-i Mutmainne
Nefs-i Râdıye
Kur'ân-ı Kerim'de Nefs Kavramı
"Nefs"in Allah Hakkında Kullanılması
Nefsin Diğer İlâhlar Hakkında Kullanılması
Nefsin Ruh Anlamında Kullanılması
Nefsin "Kalp, Gönül, İçdünya" vb. Anlamlarında Kullanılması
Nefsin "İnsan Bedeni" Anlamında Kullanılması
?Nefs?in ?Bedenle Birlikte Ruh? Anlamında Kullanılması
Nefsin ?Kötülüğü Emredici? Anlamında Kullanılması
Nefsin ?İnsan, Cin, Melek, Hayvan veya Bitki İçin Zât (Kişi, Kimse, Kendi, Şahıs vb.)? Anlamında Kullanılması
Nefsin, ?Cins, Tür? Anlamında Kullanılması
Nefsin Diğer Kullanılış Biçimleri
Kur'ân-ı Kerim'de Nefsin Olumsuz Yönü Anlamındaki Hevâ Kavramı
Hadis-i Şeriflerde Nefs Kavramı
Nefsle İlgili Uydurma Hadisler
Müslüman Nefse Hakaret Edilebilir mi?.
Nefs Kavramı Çerçevesinde Kur'an'da Kişiliğin Tekâmül Aşamaları
Nefis ve Ruh
Kur'an'da Nefsin (Kişiliğin) Tekâmül Aşamaları
1- Nefs-i Emmâre
2- Nefs-i Levvâme
3- Nefs-i Mutmainne
4- Nefs-i Râdıye ve Mardıyye
Tasavvufta Nefis
Nefis Tezkiyesi
Nefs Kavramının Yozlaştırılması ve ?Nefsin Merhaleleri? Tâbiri
Nefsin mertebeleri veya nefsi ta ılaştırma süreci
Nefsin İki Yönü (Nefse Fücûr ve Takvânın İlhâmı)
İstek ve Tutkularını İlâh Edinenler
Vicdan ve Ruh
İntihar
İzzet-i Nefs.
Ben Kavramı
Egonun Özellikleri
Hayat
Güdü
Vicdan.
Nefs ve Ruh Aynı Şey midir?.
Ruhla Nefsî Arzular Arasındaki Dengesizlik.
Nefsin Olumsuz Yönü; Hevâ.
Hevâsına Uyanların Özellikleri
Hevânın Putlaştırılıp İlâh Haline Getirilmesi
Aklın, Hevânın/Kötü Arzuların Güdümüne Girmesi
Hevânın Kişisel ve Toplumsal (Ahlâkî) Boyutu; Hevâî İnsanlar Topluluğu.
Nefis Konusuyla İlgili Âyet-i Kerimeler
Nefis Konusuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar