Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Unutma ve İlgi, Dikkat, Tekrar İlişkisi İlgi

Unutma ve İlgi

Unutma ve İlgi, Dikkat, Tekrar İlişkisi

İlgi:

İlgi, önemli bir motivasyon
kaynağıdır. İlgi olmadan bilgi olmaz, dolayısıyla bir şeyi hâfızaya alıp uzun
süre onu unutmamak için ilgiye ve ilginin devamına ihtiyaç vardır. Önemsenmeyen
ve ilgi duyulmayan şeyin kalıcılığı da olmaz. Öğrenme ve belleme olayında
yapılacak ilk şey, öğrenecek olan kimsede öğreneceği şeye karşı bir ilginin
oluşturulmasıdır. ?Aşk olmadan meşk olmaz? sözü, bu önemli noktaya dikkat çekmek
için söylenmiştir. Öğrenecek kimsede öğrenme ve kavrama merakı ve iştahı
uyandırılmadıkça, başarılı olunamaz. İlgi, bizim dikkatimizin, zihnimiz ve
irâdemizin kuvvetli bir duygu ile beraber, önünde duran; yahut düşüncede,
hayalde olan bir şey için merâkı, düşkünlüğü, sevgisidir. İlgiyi, kişinin
yaptığı işe kendisini tamamen kaptırması, bir an için kendisini meşgul olduğu
şey dışında her şeyi unutması şeklinde anlayabiliriz.
Bilmek, merak etmekle başlar;
merak da öğrenmektir. Meraklar, soruları; sorular keşifleri doğurur. Dikkatli
bir bakış, merakın meyvesidir, bunun arkasından da bilim gelir. Hiçbir temâyül
ve ilginin uyanmadığı hallerde dikkat, hiçbir noktada yoğunlaşamayacağı için,
faâliyet kesilir, uzviyet gevşer, uyku gelmeye başlar. Gerçek bir ilgi, kişinin
bedenî, ahlâkî ve zihnî ihtiyaçlarından doğar. Gerçek ilgi, kendiliğinden
uyanır; devamlı duygusal bir karakter taşır. İlgilerde transfer de mümkündür.
Bazı insanların dostlarının, bazı öğrencilerin öğretmenlerinin ilgilerini
paylaştıkları sık görülen olaylardandır. İlgilerin kararsızlıktan kurtulması,
kökleşmelerine bağlıdır. Kökleşen alâkalar, bir yeteneği müjdeler. Çünkü
insanlarda çalışma azmi ve şevki bu sâyede oluşacaktır.
Tembellik de bir ilgi
meselesidir (yetersizlik veya olumsuzluk anlamında). Şayet tembellik, fiziksel
bir rahatsızlıktan kaynaklanmıyorsa, o konuda bir ilginin uyanmamış olmasını
veya uyandıysa bile çok zayıf ve yüzeysel olduğunu düşünebiliriz. Bütün ilgiler
de aynı düzeyde değildir. Çok cılız bir ilgi olabildiği gibi, ihtiras ve tutku
derecesinde, bağımlılık yapabilecek ilgiler de vardır. Yüksek ve kuvvetli
ilgiler, zayıf olanlara hâkimdir. İnsan ilgi ve merakına konu olmayan her iş
angaryadır. Çünkü istenmeden, sevilmeden yapılır. Dolayısıyla yorucu ve
bıktırıcıdır. Hoşlanarak futbol oynayan bir sporcu, halinden son derece memnun
olduğu halde, aynı enerjiyi harcayarak yaptığı başka bir işte çabucak yorulup
usanabilir. Ve sevmediği işi bir daha yapmak istemez. Sebebi, birinci işe ilgili
ve iştahlı olduğu halde, ikinci işe ilgisiz ve iştahsızdır. O yüzden bir şeyi
sevmeyen, ona ilgi duymayan kimsenin, onu benimsemesi, hatırında tutup
unutmaması da mümkün değildir.