Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

1) Ğamûs Yemin

1

1) Ğamûs Yemin:


Ğamûs yemin; geçmişteki veya bu zamandaki bir
olayla ilgili olarak, bile bile yalan yere yemin etmektir. Meselâ bir kimsenin,
borcunu ödemediğini bildiği halde "ödedim? diye veya hâli hazırda cebinde parası
olduğu halde parasının olmadığını söyleyerek yemin etmesi birer ğamûs yeminidir.
Böyle bir yemin büyük bir günahtır. Allah (c.c.) şöyle buyurmaktadır:

"Allah'a karşı verdikleri sözü ve yeminlerini az
bir paraya satanlara gelince; işte bunların âhirette bir nasibi yoktur. Allah
kıyâmet günü onlarla konuşmayacak, onlara bakmayacak ve onları temize
çıkarmayacaktır. Onlar için elem verici bir azap vardır"
(3/Âl-i İmrân, 77).

Eş'as bin Kays'ın bildirdiğine göre, bu âyet,
kendisine ait bir kuyuda amcasının oğlunun hak iddia etmesi ve onun beyyine
getirmediği takdirde amcası oğlunun yalan yere yemin edebileceğini söylemesi
üzerine nâzil olmuştur (Ebû Dâvud, Sünen, Eymân, 1; İbn Kudâme, a.g.e., XII,
122). Hz. Peygamber (s.a.s.) birçok hadisinde yalan yere başkasının malını almak
için yemin etmenin Allah'a ortak koşmak, adam öldürmek, anaya babaya isyan etmek
gibi büyük günahlardan olduğunu, böyle yemin edenlerin Cennetten mahrum olup,
Cehennemi hak ettiklerini, dolayısıyla oradaki yerlerine hazırlanmaları
gerektiğini haber vermektedir (bkz. Buhârî, Eymân 16, 18, el-Mürteddîn 1;
Müslim, İman 220, 221; Ebu Dâvud, Eymân 1; Tirmizî, Büyû' 42; İbn Mâce, Ahkâm 7;
Ahmed bin Hanbel, I/379, 442, V/211, 212; Zeylâî, Nasbu'r-Râye, III/292, 293).

Hanefî, Hanbelî ve Mâlikîlere göre ğamûs
yemininden dolayı keffâret yoktur. Yemin eden kişi Allah'tan af dilemeli, tevbe
istiğfar etmelidir. Çünkü bu yemin Allah'a karşı büyük bir cür'ettir, onu hafife
almaktır; böyle büyük bir günahın keffâretle giderilmesi mümkün değildir. Hz.
Peygamber (s.a.s.) bir hadisinde beş şeyden dolayı keffâret olmadığını söylemiş
ve kişinin uymak zorunda olduğu yemini bunlardan saymıştır (Şevkânî, Neylü'l-Evtar,
VIII, 264). Buradaki keffâretin olmayışından maksat, bu yeminin günahını
keffâretin silemeyeceğidir. Kâsanî (v. 587/1191) tevbe ve istiğfarın, ğamûs
yemininin keffâreti olduğunu söylemektedir (Kâsânî, a.g.e., III,15). Şâfiîlere
göre bu yeminden dolayı keffâret gerekir (Merğınânî, a.g.e., II, 72; İbn Kudâme,
XI, 178; Şirbinî, a.g.e., IV; 325).

YEMİN..
Yemin Çeşitleri
Ğamûs Yemin
Lağv Yemin
Yemin Keffareti
Yeminin Hâkim Kararına Etkisi
Mahkemedeki Yeminlerin Çeşitleri
Yemin; Anlam ve Mâhiyeti
Yemin Çeşitleri
1) Allah Adına Edilen Yeminler
1) Ğamûs Yemin
2) Lağv Yemin
3) Mün'akide Yemini
a- Mürsel Yemin
b- Muvakkat Yemin
c- Fevr Yemini
1- Uyulması Vâcip Olan Yeminler
2- Edilmesi Haram, Uyulmaması Vâcip Olan Yeminler
3- Uyulması Mendup Olan Yeminler
4- Mubah Olan Yeminler
5- Mekruh Olan Yeminler
Yemin Keffâreti
2) Allah'tan Başkaları Adına edilen Yeminler
1- Babalar, Anneler, Melekler vs. Gibi Allah'tan Başka Varlıklar Adına Edilen Yeminler
2- Bir Şarta Bağlanarak Edilen Yeminler
a- İbâdet ve Tâat Cinsinden Bir Şeye Bağlananlar
b- İbâdet ve Tâate Bağlanmayıp, Talak Veya Köle Âzâdına Bağlanan Yeminler
Yeminin Hâkim Kararına Etkisi
Mahkemedeki Yeminlerin Çeşitleri 1- Şâhidin Yemini
3- Dâvâcının Yemini
Allah'ın İsmi İle Yemin Etmenin Şartları
Allah'tan Başkası ile Yapılan Yeminin Şartları
Yalan Yemin.
Kur'ân-ı Kerim'de Yemin Kavramı
Kur'ân'ı Kerim'de Allah'ın Kendi İsmine/Zâtına Yeminleri
Kur'ân'ı Kerim'de Allah'ın Kur'an'a Yemini
Kur'ân'ı Kerim'de Allah'ın Yarattıklarına Yemini
Kur'an'da Allah'ın Yeminleri (Aksâmu'l-Kur'an)
Hadis-i Şeriflerde Yemin Kavramı
Kasâme.
Lian/Mülâane.
Liânın Şartları
Çocuğun Nesebini Red Edebilmek İçin Gerekli Şartlar
Liânın hükümleri
İlâ'
İlâ'nın Şartları
Günümüzdeki Kullanımıyla Yemin.
Tarihten Bu Güne Yemin ve Andiçme.
And İçme
Resmî Uygulamalarda Yemin/Andiçme.
Yemin Töreni
Konuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar