Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

?Allah? Adı Türememiştir; Türediğini İddia Etmenin Amacı Nedir?

Yeni Sayfa 1

?Allah? Adı Türememiştir; Türediğini İddia Etmenin Amacı Nedir?

es-Süheylî ve hocası Ebû Bekir b. el-Arabî, ?Allah? adının herhangi bir kök
kelimeden türemediğini iddia eder ve derler ki: ?Türemek, kendisinden türeti­len
bir maddenin var olmasını gerektirir. Halbuki ?Allah? adı kadîm (önce­siz) dir.
Öncesiz olanın da türetilecek bir maddesi yoktur. Böylece tü­reme imkan­sız
olmaktadır.?

Eğer türeme ile bu anlam kastedilmekte ve onun başka bir asıldan geldiği id­dia
edilmekte ise, kuşkusuz bu iddia geçersizdir. Ancak ?Allah? lafzının
tü­redi­ğini iddia edenler böyle bir anlamı kastetmedikleri gibi bunu ima bile
etme­mektedirler. Bu adın Alîm, Kâdir, Ğafûr, Rahîm, Semî', Basîr gibi esmâ-i
hüsnâda geçen diğer adlar gibi Allah'ın ilahlık sıfatına delalet ettiğini
söylemekte­dirler. Bu isimlerin de bir kök kelimeden türedikleri, kadîm
(önce­siz) oldukları ve bir asıl maddelerinin olmadığı kuşkusuzdur. Peki, bu
isimlere ne cevap vereceksiniz? ?Allah? adının türediğini iddia edenlerin es-Süheylî
ve ho­casına verdikleri cevap işte budur.

Sonuç olarak; türemekten kastımız lafzın kök kelimeden gelen ana kaynağı­dır.
Bölümlerin asıllardan türediği gibi anlamın da bu kök kelimeden türediği
kastedilmemektedir. Dilbilimcilerin kök ve türetilen kelimeyi asıl ve ikin­cil
olarak adlandırması, birinin diğerinden türemesi anlamında değil; sa­dece
birinin diğerinin anlamını ve daha fazlasını kapsaması itibariyle böyle
adlan­dırmışlardır.

Dolaysıyla buradaki türeme maddî anlamda bir türeme değil, zorunlu an­lamda bir
türemedir. Kapsayan (Allah), türetilen; kapsanılan ise (daha önce belirt­tiğimiz
kök kelimeler) kendisinden türetilen olarak isimlendirilmiş­tir. Bu anlamda
Allah'ın isimlerinin kök kelimelerden türetilmesinde bir sa­kınca yok­tur.[1]


[1]
?Bedâiu'l-fevâid,? s.

19.
?Allah? kelimesinin anlamı hakkında İbn Kesir, tefsirinde

1/53
er-Râzî'nin şu güzel sözünü nakleder: ?Bil ki, bütün varlıklar iki kısma
ayrılır: Marifet (bilgi) denizinin sahiline güvenle ulaşanlar ile bundan
mahrum kalıp şaşkınlık karanlıklarında ve cehalet çöllerinde kalanlar. Bu
kimseler sanki akıllarını ve ruhlarını kaybetmişlerdir. Bilgi denizinin
sahiline güvenle varanlar ise, geniş aydınlık alana, yücelik ve ululuk
sahasına ulaşmış kimselerdir. Burada diledikleri gibi özgürce ve her türlü
korkudan uzak olarak rahatça dolaşırlar. Onlar buraya bilgi ve imanları ile
ulaşmışlardır.?

Esmau'l-Husna
İçindekiler
Önsöz
Kitap Hakkında
ALLAH
"Allah" Adının Bütün İsim ve Sıfatları Kapsaması
"Allah" Kelimesinin Kökeni
?Allah? Adı Türememiştir; Türediğini İddia Etmenin Amacı Nedir?
?Allahümme? Kelimesinin Anlamı
Basralı Dilbilimcilerin Cevabı
EKREM-KERİM
Ekrem'in Anlamı
Kerîm'in Anlamı
Ekrem Kerîm Arasındaki Fark
Yüce Allah'ın Kerem Sahibi Oluşunun Göstergeleri
EVVEL-AHİR-ZAHİR-BATIN
Evvel ve'l-Âhir'in Anlamı
Fahrüddin Râzî'nin Görüşü
İbn Kayyim'in görüşü
Bu İsimleri Bilmenin Sağladığı Yararlar
BARİ
Bu İsmi Bilmenin Faydası
BASİT-KABIZ
Bu İki İsmi Bilmenin Faydaları
BAİS
Bâ'is İsmini Bilmenin Faydası
BAKİ
Bâkî İsminin Anlamları
BEDİ'
BER
Ber İsminin Çeşitli Anlamları
Allah'ın İnsanlara Verdiği Özel Nimet Türleri
Ber İsmini Bilmenin Faydaları
BASİR
Basar (Gözle Görmek) İle Basîret (Kalple Görmek) Arasındaki Fark
Basîretin Dereceleri
1- İsim ve sıfatlarda basîret
2- Emir ve yasaklarda basîret
3- Sevap ve cezada basîret
Allah'ın Basîr Adını Bilmenin Faydaları
TEVVAB
Tevvâb İsmini Bilmenin Faydaları
Tevbeye Teşvik
CAMİ'
Bu İsmin Varlık Âlemindeki Delilleri
Câmi' Adını Bilmenin Faydaları
CEBBAR
Kulun Ceberutlukla Nitelendirilmemesi
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
CEMİL
Yüce Allah'ı En Güzel Bilmek
Allah Güzeldir, Güzelliği Sever
HAFIZ
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HASİB
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAFİ
Bu İsmi Bilmenin Faydası
HAFİZ
Hafîz İsminin Varlıklardaki Bazı Görünümleri
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAK
Allah'ın Kudretinin Görüntüleri Ve Hak İsmini Bilmenin Faydaları
HAKEM
Bu İsmin Birçok Yüce Anlama Gelmesi
Hükmün Türleri
1- Dinî hükümler
2- Varlık âlemiyle ilgili hükümler
3- Kaderî-kevnî hükümler
Hakem İsmini Bilmenin Faydaları
HAKİM
Kitap ve Sünnette Hikmet ve Bu Sıfatı Kabul Etmeyenlere Cevap
İnsanların Başına Gelen Belalar ve Bunlardaki Hikmetler
Bu İsmi Bilmenin Faydası
HALİM
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAMİD
Allah'ın Kendi Zatını Övmesi ve Kulların O'na Hamd Etmesi
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAYY-KAYYUM
Kulun, Allah'ın Kayyûm Oluşunu Bilmesinin Etkileri
HAYİ-SİTTİR
İbn Kayyim'in Allah'ın Hayâ Sıfatını Kabul Etmeyenlere Cevabı
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAFID-RAFİ'
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HALİK-HALLAK
Allah'ın Tek Yaratıcı ve Tek İlah Olduğunun İspatı
HABİR-ALİM
Alîm, Habîr ve Hakîm İsimlerinin Varlıklardaki Görünümleri
Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
ZÜ'L-CELALİ VE'L-İKRAM-CELİL
Bu İsmi Bilmenin Faydası
ZU'T-TAVL
ZÜ'L-İNTİKAM-MUNTAKİM
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
RAZİK-REZZAK
Allah'ın Kullara Verdiği Rızık
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
RAŞİD-REŞİD-MÜRŞİD