Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular
HAFIZ
Yeni Sayfa 1
﴿
اَلْحَافِظُ ﴾
HÂFIZ
Allah'ın bu ismi Kur'an-ı Kerîm'de şu şekillerde geçer: ?Hiç şüphesiz, zikri
(Kur'an'ı) biz indirdik biz; onun koruyucuları da gerçekten biziz.?
[1],
?Allah en hayırlı koruyucudur.?
[2],
?Allah (onları ve haklarını) nasıl koruduysa??[3]
el-Halîmî der ki: ?Hâfız, kullarını din ve dünya işlerinde tehlikelerden
koruyan demektir?.
Ebû Hüreyre'den rivayet edilen bir hadis-i şerifte Hz. Peygamber şöyle
buyurmaktadır: ?Sizden biri yatağına girmek istediğinde, yatağını elbisesiyle
silkeleyip kontrol etsin sonra da sağ tarafı üzerine yatsın ve şöyle desin: ?Ey
Rabb'im! Senin adınla yatağıma uzandım, yine senin adınla kalkarım. Ey
Allah'ım! Eğer canımı alırsan ona merhamet et. Eğer tekrar gönderirsen, salih
kullarını koruduğun gibi onu da koru.?[4]
Bu isim, koruyabilen ve koruma gücüne sahip olana işaret etmektedir.
Koruyabilmek; ilim, hayat ve diğer şartlara sahip olmayı gerektirir. Bu isim,
olumlu ve olumsuz olabilecek şeyleri korumak, varlıklar arasında istemediği ve
hoşlanmadığı şeylerin olmasına mani olmakla ilgilidir. Yüce Allah şöyle
buyurmaktadır: ?Hayır; o (Kitap), şerefli-üstün olan bir Kur'an'dır; Levh-i
Mahfuz'dadır.?
[5]
Âyette geçen Levh-i mahfuz, korunmuş levha demektedir. Bu levha, her türlü
yanlışlıklardan, unutkanlıklardan ve değişikliklerden korunmuştur.
?Üzerinde gözetleyici-koruyucu bulunmayan hiçbir nefis (kimse) yoktur.?[6]
Bu isim, zata ve fiillere sıfat olarak kullanılır. Zata sıfat olarak
kullanıldığında, bilgi anlamına gelir. Çünkü Allah, bilgisi ile bütün bilgileri
korumaktadır. Hiçbir şey O'nda kaybolmaz. Falan Kur'an'ı hıfzetti / ezberledi
denildiğinde Kur'an'ın o kişinin kalbinde / aklında hazır bulunduğu anlaşılır.
Bu tür hıfzın koruma zıttı unutkanlıktır. Kur'an bu anlama şöyle işaret
etmektedir: ?Senin Rabb'in kesinlikle unutkan değildir.?
[7],
?Bunun bilgisi Rabb'imin katında bir kitaptadır. Benim Rabb'im şaşırmaz ve
unutmaz.?
[8]
Hâfız ismi, fiillere sıfat olarak kullanıldığında ise, varlıkları koruma
anlamına gelir. Bu anlamın zıddı ise ihmal etmek, dikkat etmemektir. Şu âyette
bu anlama işaret edilmektedir: ?Allah en hayırlı koruyucudur.?
[9]
Allah'ın söz, fiil ve melekleri ile koruması, herkesi kapsar. Yüce Allah şöyle
buyurur: ?De ki: ?Gece ve gündüz sizi Rahmân (olan Allah)'tan kim
koruyabilir??
[10]
?(Allah) size koruyucular gönderiyor.?
[11]
Yani Allah, sizi tehlikelerden koruyan melekler göndermektedir.[12]
[1]
Hicr,
9.
[2]
Yusuf,
64.
[3]
Nisa,
34.
[4]
Buhârî,
6320;
Müslim,
2714.
Geniş bilgi için bkz. Beyhakî, ?el-Esmâ ve's-sıfât?, s.
69.
[5]
Burûc,
21-22.
[6]
Târık,
4.
[7]
Meryem,
64.
[8]
Tâ-Hâ,
52.
[9]
Yusuf,
64.
[10]
Enbiya,
42.
[11]
En'am,
61.
[12]
Kurtubî, a.g.e.,
1/308-309.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.