Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular
HALİM
Yeni Sayfa 1
﴿
اَلْحَلِيمُ ﴾
HALÎM
Yüce Allah şöyle buyurmaktadır:
?Ve bilin ki, şüphesiz Allah bağışlayandır, (kullara) yumuşak davranandır.?[1]
?Şüphesiz Allah, bilendir, Halîmdir.?[2]
Halîm kelimesinin anlamı hakkında el-Halîmî der ki: ?Halîm, günahları
nedeniyle kullarına nimet vermeyi ve iyilik yapmayı kesmeyendir. O, kendisine
itaat edeni rızıklandırdığı gibi isyan edeni de rızıklandırır. Kendisinden
korkan ve iyilik yapanlara nimet vermeye devam ettiği gibi günah işlemeye
devam eden kullarına da nimet vermeye devam eder. Belâ ve musibetlerden
koruması için kendisine dua edeni veya ibadetle meşgul olup bu istekte
bulunamayanı koruduğu gibi, dua etmeyen ve kendisinden gafil olan kimseleri de
belâ ve musibetlerden koruyabilir.?
[3]
Ebû Süleyman el-Hattâbî ise bu ismi şöyle açıklar: ?Halîm, günahları bağışlayan
ve cezalandırmada acele etmeyen, öfkesine yenilmeyen, cahillerin cehaleti ve
asilerin isyanı kendisini öfkelendirmeyendir. Halîm ismi, gücü olduğu hâlde
bağışlayana verilir; gücü olmadan bağışlayana bu isim verilmez.?[4]
el-Aklîşî ise şunları söyler: ?Allah, Halîm'dir. Yani cezaları erteleyen veya
tamamen kaldırandır. Allah'ın cezaları ertelemesi, müşahede ile; kaldırması
ise nakli deliller ile bilinmektedir. Bütün İslâm âlimleri bu konuda görüş
birliğine varmışlardır.
İnkarcı ve günahkarların cezalarının ertelenmesi bu dünyada gerçekleşir. İsyan
ehlinin cezasının âhirete ertelenmesi gözlerle müşahede edilebilir. Bu
kimselerin, Allah'ı inkar etmelerine ve O'na isyan etmelerine rağmen sağlık ve
afiyet içinde bulunmaları, Allah'ın nimetleriyle birlikte yaşamlarını
sürdürmeleri ertelemenin açık göstergesidir.
Cezaların kaldırılması ise âhirette gerçekleşir. Bu yalnız, cezayı hak etmiş
bazı müslüman günahkârlar için geçerlidir. İnkarcıların bununla bir ilgileri
yoktur. Onların bu isimle ilgili olarak âhirette hiçbir payları yoktur. Âyet ve
hadislerle bu kesinleşmiş bir hükümdür. İslâm bilginleri bu konuda ittifak
etmişlerdir. Bu yüzden her müslümanın, mutlak Halîm'in yalnız Allah olduğunu
bilmesi gerekir. Bu ismin başkaları için kullanılması, gerçek anlamda değil
mecazî anlamdadır.
Allah'ın hilm ve yumuşaklığı, inkarcıları, günahkârları ve isyan ehlini içine
alacak genişliktedir. O, cezayı hak edenleri cezalandırmakta acele etmez, tevbe
etmeleri için onlara süre verir. Eğer Allah dilese, günah işledikleri an
kullarını cezalandırır. Çünkü bazı günahlar, çeşitli acil cezaların verilmesini
gerekli kılmaktadır. Ancak O'nun hilmi, günahkârlara süre tanımayı gerekli
kılmaktadır.?[5]
Yüce Allah şöyle buyurmaktadır: ?Eğer Allah, kazanmakta oldukları
dolayısıyla insanları (azab ile) yakalayıverecek olsaydı, (yerin) üzerinde
hiçbir canlıyı bırakmazdı, ancak onları, adı konulmuş bir süreye kadar
ertelemektedir. Sonunda ecelleri geldiği zaman, artık şüphesiz Allah kendi
kullarını görendir.?[6]
[1]
Bakara,
235.
[2]
Hac,
59.
[3]
Beyhakî, a.g.e., s.
53.
[4]
Kurtubî, a.g.e.,
1/94.
[5]
el-Herrâs, ?Şerhu'n-nûniyye?,
2/86.
[6]
Fatır,
45.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.