Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Allah'ın Kullara Verdiği Rızık

Allah

Allah'ın Kullara Verdiği Rızık

Allah'ın, kullarına verdiği rızık genel ve özel olmak üzere iki türlüdür:

1-
Genel rızık:
Varlıklarını devam ettirebilmeleri ve yaşayabilmeleri için bütün varlıklara
ihtiyaç duydukları şeyleri vermesidir. Böylece rızkı onlara kolaylaştırır,
bedenlerini bir düzene sokar ve büyük küçük her organa ihtiyaç duyduğu azığı
ulaştırır. Allah'ın bu düzeni, iyi ve kötü, inanan ve inkar eden her insan, cin,
melek ve bütün canlılar için geçerlidir. Rızık, mükellefler için bir başka
açından da genel anlam taşır. Mükellefler ihtiyaç duydukları rızıkları helâl
yoldan elde ederlerse, bunda bir günah yoktur. Ancak haram yoldan kazanırlarsa,
günaha girer ve yaptıklarından hesaba çekilirler. Fakat her iki durumda da elde
edilen şey, rızık olarak adlandırılır ve bu itibarla nimet sayılır. ?Allah ona
rızık verdi? denilince bu, mutlak rızık anlamındadır. Helal veya haram yoldan
elde edilmiş olması fark etmez.

2-

Özel rızık:
Bu, dünya ve âhirette yararı devam eden rızıktır. Hz. Peygamber'in kastettiği ve
açıkladığı rızık işte budur. Bu rızık türü de iki çeşittir:

a- Kalplerin rızkı:
Kalplerin rızkı, ilim, iman ve bunlara bağlı gerçeklerdir. Her kalp gerçeği
bilmek ister ve buna son derece muhtaçtır. Bunun için yalnız Allah'ı ilâh olarak
kabul eder ve sadece O'na ibadet eder. Böylece gönül zenginliğine kavuşur ve
ihtiyaçları giderilir.[1]

Kuşeyrî, bu tür rızık hakkında der ki: ?Kalplerin rızkı işte budur: İlâhî
ma­rifet ve bilgiler. Bu bilgiler, temiz ve kirli olmak üzere iki türlüdür.
Temiz bil­giler, melekler vasıtasıyla kalplere giren bilgilerdir. Kirli bilgiler
ise, şeytanlar vasıtasıyla kalbe giren bilgilerdir. Yüce Allah zâhirî rızıkları
dilediği kimselere az veya çok verir, sonra da bunu tamamen keserek, onları
öldürür. İşte kalple­rin rızkı da aynen böyledir. Allah kimilerine öyle bol ilim
verir ki, bu ilmin nuru yeryüzüne dağıtılacak olsa bütün yeryüzünü aydınlatır.
Kimisine sadece kendisine yetecek kadar ilim verir, kimse onun ilminden
yararlanamaz. Kimi­sine de hiç ilim vermez ve öylece yaşayıp ölür. Hayvanlarla
arasında hiçbir fark olmaz.[2]

b- Bedenlerin rızkı:
Sahibine bir sorumluluk ve günah yüklemeyen he­lal rızıktır. Mü'minlerin
Allah'tan istedikleri ve sadece kendilerine has olan rızık, bu iki rızık türünü
de kapsar. Bu yüzden mü'min kul, kendisine rızık vermesi için Rabb'ine dua
ettiğinde bu iki tür rızkı kastetmelidir. ?Ey Allah'ım! Beni rızıklandır?
dediğinde bunun anlamı şudur: ?Ey Allah'ım! Kalbimi ilim, hidayet, marifet,
bütün salih amelleri kapsayan iman ve güzel ahlâkla; bede­nimi de, zorluk,
sıkıntı ve yorucu olmayan rahat helâl rızıkla rızıklandır.?[3]


[1]
el-Hakku'l-vâdihu'l-mübîn, s.

85-86;
el-Herrâs, ?Şerhu'n-nûniyye?,

2/108.



[2]
Kurtubî, a.g.e.,

1/279.



[3]
el-Hakku'l-vâdihu'l-mübîn, s.

85-86;
el-Herrâs, ?Şerhu'n-nûniyye?,

2/108.

Esmau'l-Husna
İçindekiler
Önsöz
Kitap Hakkında
ALLAH
"Allah" Adının Bütün İsim ve Sıfatları Kapsaması
"Allah" Kelimesinin Kökeni
?Allah? Adı Türememiştir; Türediğini İddia Etmenin Amacı Nedir?
?Allahümme? Kelimesinin Anlamı
Basralı Dilbilimcilerin Cevabı
EKREM-KERİM
Ekrem'in Anlamı
Kerîm'in Anlamı
Ekrem Kerîm Arasındaki Fark
Yüce Allah'ın Kerem Sahibi Oluşunun Göstergeleri
EVVEL-AHİR-ZAHİR-BATIN
Evvel ve'l-Âhir'in Anlamı
Fahrüddin Râzî'nin Görüşü
İbn Kayyim'in görüşü
Bu İsimleri Bilmenin Sağladığı Yararlar
BARİ
Bu İsmi Bilmenin Faydası
BASİT-KABIZ
Bu İki İsmi Bilmenin Faydaları
BAİS
Bâ'is İsmini Bilmenin Faydası
BAKİ
Bâkî İsminin Anlamları
BEDİ'
BER
Ber İsminin Çeşitli Anlamları
Allah'ın İnsanlara Verdiği Özel Nimet Türleri
Ber İsmini Bilmenin Faydaları
BASİR
Basar (Gözle Görmek) İle Basîret (Kalple Görmek) Arasındaki Fark
Basîretin Dereceleri
1- İsim ve sıfatlarda basîret
2- Emir ve yasaklarda basîret
3- Sevap ve cezada basîret
Allah'ın Basîr Adını Bilmenin Faydaları
TEVVAB
Tevvâb İsmini Bilmenin Faydaları
Tevbeye Teşvik
CAMİ'
Bu İsmin Varlık Âlemindeki Delilleri
Câmi' Adını Bilmenin Faydaları
CEBBAR
Kulun Ceberutlukla Nitelendirilmemesi
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
CEMİL
Yüce Allah'ı En Güzel Bilmek
Allah Güzeldir, Güzelliği Sever
HAFIZ
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HASİB
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAFİ
Bu İsmi Bilmenin Faydası
HAFİZ
Hafîz İsminin Varlıklardaki Bazı Görünümleri
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAK
Allah'ın Kudretinin Görüntüleri Ve Hak İsmini Bilmenin Faydaları
HAKEM
Bu İsmin Birçok Yüce Anlama Gelmesi
Hükmün Türleri
1- Dinî hükümler
2- Varlık âlemiyle ilgili hükümler
3- Kaderî-kevnî hükümler
Hakem İsmini Bilmenin Faydaları
HAKİM
Kitap ve Sünnette Hikmet ve Bu Sıfatı Kabul Etmeyenlere Cevap
İnsanların Başına Gelen Belalar ve Bunlardaki Hikmetler
Bu İsmi Bilmenin Faydası
HALİM
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAMİD
Allah'ın Kendi Zatını Övmesi ve Kulların O'na Hamd Etmesi
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAYY-KAYYUM
Kulun, Allah'ın Kayyûm Oluşunu Bilmesinin Etkileri
HAYİ-SİTTİR
İbn Kayyim'in Allah'ın Hayâ Sıfatını Kabul Etmeyenlere Cevabı
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAFID-RAFİ'
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HALİK-HALLAK
Allah'ın Tek Yaratıcı ve Tek İlah Olduğunun İspatı
HABİR-ALİM
Alîm, Habîr ve Hakîm İsimlerinin Varlıklardaki Görünümleri
Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
ZÜ'L-CELALİ VE'L-İKRAM-CELİL
Bu İsmi Bilmenin Faydası
ZU'T-TAVL
ZÜ'L-İNTİKAM-MUNTAKİM
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
RAZİK-REZZAK
Allah'ın Kullara Verdiği Rızık
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
RAŞİD-REŞİD-MÜRŞİD