Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Hikmet Olan Bir Kitap; Kur'an

Hikmet Olan Bir Kitap



Hikmet
Olan Bir Kitap; Kur'an:




Kur'an, ?hakîm' bir kitaptır
(36/Yâsin, 2; 31/Lokman, 2). Her işi hikmetli olan Hakîm olan Allah'ın hikmet
sergileyen, her şeyi hikmet olan kitabıdır Kur'an. Kur'an'ın bütün âyetleri
sağlamlaştırılmış bir şekilde hikmeti öğretirler. Kur'an, Allah'ın Hakîm
sıfatını, Alîm (her şeyi bilen), Habîr (her şeyden haberdar olan), Azîz (güçlü
ve yüce) gibi az çok bilmekle ilgili sıfatlarla beraber kullanır. Bu da
?hikmet'in bilgi, mârifet ve bunlara bağlı olarak hayır üretmek, hayırlı olanı
yapmak olan anlamlarına işarettir (2/Bakara, 129, 220; 3/Âl-i İmrân, 18; 4/Nisâ,
26; 6/En'âm, 18 v.d.).

Peygamberler, kendilerine bildirilen
vahy'i öğrettikleri gibi; insanlara, vahyin sunduğu mantık ve imkânlarla yeni ve
hayırlı değerler üreten hikmeti de öğretirler.

?Öyle ki içinizde kendinizden size
âyetlerimizi okuyacak, sizi arındıracak, size kitap ve hikmeti öğretecek ve
bilmediklerinizi bildirecek rasûl gönderdik.?
(2/Bakara, 151, ayrıca bkz. 2/Bakara, 129, 231; 3/Âl-i İmrân, 164; 62/Cum'a, 2).


Rasüller, hikmetle konuşan, hikmetle
iş yapan, hikmetle nasihat eden, inananları hikmetle tezkiye eden (arındıran)
kimselerdir. Onlar, hikmetin canlı örneği, yürüyen kitaplardır.

Hikmetin en yücesi, doruğa ulaşmış
şekli, Allah'tan gelen âyetlerdir. Kendilerine ilimden nasip verilmemiş olanlar
bu hikmeti anlamadıkları gibi, hikmetle iş de yapamazlar (54/Kamer, 5). Kur'an,
bünyesindeki vahye ?hikmet? derken; ona çağrının, İslâm'a dâvetin de hikmetle
yapılmasını emreder (16/Nahl, 125).

Peygamberin tebliğ ettiği hikmet
kaynağı vahye inanmış ve onu kendisine rehber edinmiş kimseler hikmetten pay
alırlar, hikmetle iş yapmanın, hikmetli düşünmenin yollarını bulurlar. Kur'an
şöyle diyor:

?Kime dilerse hikmeti ona verir;
şüphesiz hikmet verilene sonsuz ve bereketli bir hayır da verilmiştir. Temiz
akıl sahiplerinden başkası öğüt alıp düşünmez.?
(2/Bakara, 269)[1]







[1]
Hüseyin K. Ece, İslâm'ın Temel Kavramları, s. 274-278. Ahmet Kalkan, İslam
Akaidi: 361. Ahmet Kalkan, Kur'an Kavram Tefsiri.