Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Zorba İmam

Zorba İmam

Zorba İmam:

Fitne ve kargaşa çıkarmamak
hususunda İslâm'ın gösterdiği hassasiyetin derecesini, hiçbir haklılık sebebi
olmaksızın, hîle hurda ile, kuvvet ve zor yoluyla meşrû imamı devirip kendisini
başa diken kimse karşısındaki tutumunda görmek mümkündür.
Bu durumda âlimler, "fitneyi
önlemek için" zorba imama itaat etmeyi tavsiye ederler. Teftazâni'yi dinleyelim:
"Eğer Kureyş'ten ehil olan biri yoksa veya olmasına rağmen, sapık ve bâtıl yolda
gidenlerin istilâsı, zâlimlerin şevketi gibi sebeplerle nasbedilemiyorsa,
hâkimiyeti elinde tutan kimsenin kazasına, ahkâm infazına, hadd tatbîkâtına
kısacası imâma müteallik yaptığı her şeye uymanın, tıpkı Kureyş'e mensûb fakat
fâsık veya zâlim veya câhil olan imamın icraatına uymanın câiz olduğu gibi
cevâzına hiç kimse itiraz etmemiştir."
Teftazânî bu itaatin sebebini
açıklama sadedinde şu izâhı sunar: "İmamet babında zikredilenlerin hepsi iki
temel şarta bağlıdır:
1. İhtiyar (yâni imamı
seçme hürriyeti).
2. İktidar.
"Seçim hususundaki acz ve
mecbûriyet karşısında -ki bu durum fâcir, kâfir ve zâlim kimselerin istilâsı ve
şerir zorbaların tasallutu gibi sebeplerle hâsıl olur- dünyevî riyâset zorla ele
geçirilmiş olur ve riyâsetle alâkalı dinî ahkâm, "zarûret imamı" adı altında
ayrı bir bölümde ele alınır. Bu cümleden olarak imamda ilim, adâlet ve sâir
evsâfın yokluğuna bakılmaz. Zaruretler bir kısım mahzurları mubah kılar...
"Bezdevî de şunları söyler:
"Kaderiye, Havâriç (Hâricîler) ve Mu'tezile nazarında böyle birisi imam olamaz
ise de Ehl-i Sünnet ve'l-Cemâat âlimlerinin hepsi nazarında imamdır, hükümleri
ve kazası infâz edilir. Nitekim Mervânoğullarının hiç birisi için ne rey ve
tedbîr sâhiplerinden biri, ne de herhangi bir fakih imamet akdinde
bulunmamıştır. Onlar kendilerini zorla halîfe olarak empoze etmişlerdir. Âlimler
de onların imâm oldukları husûsunda icma etmişlerdir. Zira onlar imâm
addedilmemiş olsalardı İslâm cemiyetinde fitne ve fesâdlar husûle gelecekti."
Bu görüşü te'yîden Aliyyü'l-Kârî,
dindarlığı ve Sünnet'e harfi harfine ittiba etmesiyle meşhûr olan Abdullah İbnu
Ömer'in, fitne çıkmasın düşüncesiyle, İbnu Zübeyr'i, Emevîlerin zâlim
emirleriyle kıyaslandığı zaman, hilâfete çok daha lâyık, çok daha hak sâhibi
olmasına rağmen hilâfet dâva etmekten men ve nehy ettiğini belirtir.
İbnu Hacer de; bir köle,
"Kuvvet yoluyla hâkimiyet te'sîs ederek emîrliğini ilân edecek olsa fitnenin
uyandırılmaması için, mâsiyet emretmedikçe, ona itaat gerekir" der.[1]


[1]
İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 2/287-288.

İMAM... İmam; Anlam ve Mâhiyeti
Kur'ân-ı Kerim'de İmam Kavramı
Hadis-i Şeriflerde İmam Kavramı
İmam-ı Muntazar
İmâmet-i Kübrâ.
İmamet-i Kübra'da Aranan Şartlar
1- İlim
2- Adâlet
3- İktidar ve Ehliyet
4- Bünyesinin Sağlam ve Ârızasız Olması
5- Kureyşli Olması
İmâmet Sisteminin Temel Özellikleri
İmâmetin Önemi
İzinden Gidilen Önderler;  Takvâ İmamları ve Küfür İmamları
İmam ve Ümmet Münâsebeti
Zâlim ve Fâsığın İmâmeti
Zâlim ve Fâsık İmama Karşı Kıyam Hakkı
Cemaat/Teşkilât İmamlığı
1- Sağlam Bir İman ve İstikamet
2- Zihnî Yetenek ve Kültür
3- Sosyal Kabiliyet
4- İstişâre ve Adâlet
5- Kararlılık, Cesâret ve Metânet
6- Problem Çözmede Mârifet
7- İletişim ve Hitâbet
8- İktisat, Kanaat
9- Hürmet ve Muhabbet
Namaz İmamlığı
İmam Olmanın Şartları
Kimler İmam Olabilir?.
Halkın Yaptığı Camilerin Durumu
Konuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar
İMAMET VE İTAAT MESELESİ
Dinimizde İtaate Verilen Ehemmiyet
İtaat Edilecek Üç makam
Ululemr
Ululemr Etrafında Birlik
Biat Şartı İtaat
Hoşa Gitmese de İtaat
Allah İçin Beyat
İmametle Alakalı Hükümler
İmametin Târifi
Akidedeki Yeri
İmamın Varlığı Dinen Zarurîdir
İmamın Varlığı Hikmeten (Aklen) Zarurîdir
İmam Tayini Farz-ı Kifâyedir
İmamda Aranan Şartlar
A- Mutlaka Bulunması Gereken Şartlar
B- Bulunması Temenni Edilen Ve Fakat Fiiliyatta Her Zaman Bulunmayan İdeal Şartlar
C- İhtilaflı Olan Ve Bâtıl Olan Şartlar
Kureyşî Olması Meselesi
İmamete En Liyakatli Olan Kim?.
Liyakatsızın İmamlığı
Zorba İmam
Fasık, Zalim İmam
İyi İmam
Selefin Hassasiyeti
Fasık Emîre İtaatle Alakalı Bir Hâdise
Fasık Ve Zalim İmama İtaati Emreden Hadisin Tam Metni
Asi İmama İsyan Eden
Dikkat
Facirin Dine Hizmeti
Münkeri Takbih
Hürmetsizlik Etmemek
İmama İtaatin Hududu
Körü Körüne İtaat Yok
İmama Ne Zaman İsyan?.
Makam Hususunda Nizâ
Azli Gerektiren Tabiî Haller
Azledilen Tekrar Seçilemez
Sebepsiz Azl Mümkün Mü?
İstifa
Neden İtaatte Israr Ediliyor?.
İmamın Tayin Ve Tesbiti
Biat Akdi Alenî Olmalıdır
İmam Tektir
Asker De Sultana İtaat Etmelidir
Ümerâya Karşı Dikkatli Olunmalı