Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

b) İnsanın Olumsuz Özellikleri

b

b)
İnsanın Olumsuz Özellikleri

1-
İnsan, kendisini tanımazsa zalim ve cahil kalır. (Bkz. 33/Ahzâb, 72)

2-
Bazan Allah'ın nimetlerini görmezlikten gelerek nankörlük yapar. (Bkz. 22/Hac,
66)

3-
İnsan, bazan kendini yeterli zanneder ve Allah'a ihtiyaç duymadığı anlayışıyla
tuğyan eder (azar, taşkınlık yapar). (Bkz. 96/Alak, 6-7)

4-
İnsan, işlerinde çoğu zaman acelecidir. (Bkz. 17/İsrâ,
11)

5-
İnsan, zorluklarla karşı karşıya gelince Allah'ı hatırlar. Zorluklar geçip
gidince sanki hiç bir olay olmamış gibi Allah'ı unutur. (Bkz. 10/Yûnus, 12)

6-
Allah'ın keremini unutarak cimrileşir. (Bkz. 17/İsrâ, 100)

7-
İnsan, hırs ve ihtiraslarla donatılmış bir varlıktır. (Bkz. 70/Meâric, 19)

8-
İnsan, eğer kötülük görürse inler, sızlanır, bağırır ve yardım ister. Eğer
kendisine nimet verilirse cimrileşir. (70/Meâric, 20 - 21)

9-
İnsan zayıf yaratılmıştır; âcizdir. (Bkz. 4/Nisâ, 28)

Görüldüğü gibi, Kur'an-ı Kerim'e göre
insanın iki ayrı cephesi vardır. Hayır ve şer tarafları. Kur'an-ı Kerim'de
sayılan iyi, üstün özellik ve kabiliyetler insanın özünde potansiyel olarak
mevcuttur. İnsan, bunları açığa çıkarmak ve kuvvetlendirmekle görevlidir.
İnsandaki zalim, cahil ve nankör oluşu gibi olumsuz özellikler, insanın
fıtratında var olan ve dışa yansıması kaçınılmaz nitelikler olmayıp, potansiyel
olarak kendisinde bu vasıflar vardır; insan selim fıtratını bozmadıkça bunlar
dışa yansımaz. Mesela, insanın cahil ve nankör oluşu, emaneti yüklenmeyi kabul
edişinden dolayı değil; emanetin gereğini yapmamasından kaynaklanmaktadır.

Ancak iman ve takva ile insandaki kötü
özellikler bastırılır, güzel vasıflar ortaya çıkar ve gelişir. Eğer iman
olmazsa, bütün bu iyi kabiliyetler, nefs-i emmârenin hakimiyetine geçer ve insan
Kur'an-ı Kerim'de beyan edilen kötülüklere esir olur. Yani insan, gerçekten iman
edince insanlaşır. İmansız insanın insanlığı noksan olup ihtiraslarla,
sömürücülükle, cimrilik ve kan dökücülükle insan, vahşi hayvanlardan daha da
vahşileşir.

[1]

[1]
Ahmed Kalkan, İslam Akaidi: 188; Ahmed Kalkan, Kur'an Kavram Tefsiri.