Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

1- Nefs-i Emmâre

1

1-
Nefs-i Emmâre:

?Hiç kuşkusuz nefis,
kötülüğü ve çirkinliği ısrarlı bir şekilde emreder.? (12/Yusuf, 53) âyetinde
belirtildiği gibi ?emmâre?, çok emreden anlamına gelir. Bedensel hazlara
ölçüsüzce itibar eden, lezzet ve şehvet için ahlâkî sınırları çiğneyen kişiyi
ifâde eder. Nefsin bu özellikleri mü'minlerde takvâ yeteneğiyle alt edilebilir.
Takvâ gücünden yararlanamayan insanlarda ise, fücur faaldir.
Nefsin fücur boyutunu
yukarıdaki âyet, emmâre kavramıyla tefsir ediyor. Âyetteki konu, şehevî
arzuların fücur tarafından zinâ ile giderilmesine yönelik emmâre nefsin
teşvikidir. Bu durumda her mü'min, Hz. Yusuf gibi nefsin olumsuz arzusunu
kırmalı ki, kendi kendisini temize çıkarıp halini beğenip gurura kapılmasın;
daha kötüsü günahlarını meşrûlaştırmasın. Takvâya ve tevbeye sarılmak emmâre
nefisten kurtulmak, mutmainne, râdıye-mardıyye nefse sahip olmanın tek yoludur.

Emmâre kişiliğindeki insanlar,
alabildiğine isteklerinin maddî, şehevî arzularının peşinden koşarlar.
Günahlardan tevbe etmek yerine, isyanda ısrar ederler. Bunlar kendilerini nefis
muhâsebesine (özeleştiriye) tâbi tutmazlar. İnsanın çalıştığından başkasına
erişemeyeceğini unuturlar (bk. 53/Necm, 39).

Nefs; Anlam ve Mâhiyeti

Nefsin İşlevi

Nefsin Farklı Özellikleri

Nefs-i Levvâme

Nefs-i Mutmainne

Nefs-i Râdıye

Kur'ân-ı Kerim'de Nefs Kavramı

"Nefs"in Allah Hakkında Kullanılması

Nefsin Diğer İlâhlar Hakkında Kullanılması

Nefsin Ruh Anlamında Kullanılması

Nefsin "Kalp, Gönül, İçdünya" vb. Anlamlarında Kullanılması

Nefsin "İnsan Bedeni" Anlamında Kullanılması

?Nefs?in ?Bedenle Birlikte Ruh? Anlamında Kullanılması

Nefsin ?Kötülüğü Emredici? Anlamında Kullanılması

Nefsin ?İnsan, Cin, Melek, Hayvan veya Bitki İçin Zât (Kişi, Kimse, Kendi, Şahıs vb.)? Anlamında Kullanılması

Nefsin, ?Cins, Tür? Anlamında Kullanılması

Nefsin Diğer Kullanılış Biçimleri

Kur'ân-ı Kerim'de Nefsin Olumsuz Yönü Anlamındaki Hevâ Kavramı

Hadis-i Şeriflerde Nefs Kavramı

Nefsle İlgili Uydurma Hadisler

Müslüman Nefse Hakaret Edilebilir mi?.

Nefs Kavramı Çerçevesinde Kur'an'da Kişiliğin Tekâmül Aşamaları

Kur'an'da Nefsin (Kişiliğin) Tekâmül Aşamaları

1- Nefs-i Emmâre

2- Nefs-i Levvâme

3- Nefs-i Mutmainne

4- Nefs-i Râdıye ve Mardıyye

Tasavvufta Nefis

Nefis Tezkiyesi

Nefs Kavramının Yozlaştırılması ve ?Nefsin Merhaleleri? Tâbiri

Nefsin mertebeleri veya nefsi ta ılaştırma süreci

Nefsin İki Yönü (Nefse Fücûr ve Takvânın İlhâmı)

İstek ve Tutkularını İlâh Edinenler

Egonun Özellikleri

Nefs ve Ruh Aynı Şey midir?.

Ruhla Nefsî Arzular Arasındaki Dengesizlik.

Nefsin Olumsuz Yönü; Hevâ.

Hevâsına Uyanların Özellikleri

Hevânın Putlaştırılıp İlâh Haline Getirilmesi

Aklın, Hevânın/Kötü Arzuların Güdümüne Girmesi

Hevânın Kişisel ve Toplumsal (Ahlâkî) Boyutu; Hevâî İnsanlar Topluluğu.

Nefis Konusuyla İlgili Âyet-i Kerimeler

Nefis Konusuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar