Kavramlar Ansiklopedisi |
Kategoriler |
Konular
Mum Yakmak
Mum Yakmak
Mum Yakmak:
Türbe, mezar, tekke vb. yerlere mum yakma âdeti,
eski câhiliyye çağından kalma âdetlerindendir. Arkeologların çoğu bu âdetin en
ilkel ateş kültü ile ilgili olduğuna kanidirler. Yani "ateşe tapınmak"tan kalma
bir âdet olduğu söylenilmektedir. Eski çağlarda yalnız "aziz" sayılanların
değil; başka ölülerin de mezarlarında yahut öldükleri yerde mum veya ateş yakmak
bir nevi kurban sayılırdı. "Türbelerde kandil (mum) yakmak âdeti, Fenikelilerden
intikal etmiş bir an'anedir. Fenikeliler Sur şehrinin koruyucusu ve tanrısı olan
Melkâres'in heykeli önünde devamlı kandil (mum) yakarlardı." (Hurâfâttan
Hakikate, M. Şemsettin Günaltay, s. 298)
Hıristiyanlıktan önceki Helenler ve Romalılar'ın
da mezarlarında ve mezar taşları üzerinde meş'aleler yaktıkları bilinmektedir.
Bunlar Hıristiyan olduktan sonra da bu âdetlerini bırakmamışlardır. Bu Paganizm
kalıntısı âdet, daha sonraları hıristiyan din adamları tarafından kitaba
uydurulup mum yakma şeklinde dinî âyinlere sokulmuştur. Hıristiyan din
adamlarının izahlarına göre güya bu âdet, ilk hıristiyanların karanlık mağara ve
Katakomplarda gizlice İbâdet ettikleri zaman yaktıkları mum ve meş'alelerin
hâtırası imiş (Hurâfeler ve Menşeleri, Abdülkadir İnan, s. 43). İslâm'da câmi
duvarına, kabir taşına, mezar taşına, türbelere, yatırlara mum yakılır diye bir
davranış kesinlikle yoktur. Bunlar Türklere de hıristiyanlar aracılığıyla müşrik
ve mecûsilerden geçmiştir.
Kabir başına, mezar taşına mum yakan kişi,
oradaki yatırla kendini bütünleşmiş, ondan bir parça olmuş gibi kabul ediyor ki,
bu büyük bir hatadır ve şirktir. İslâm'a göre insan, ancak Allah'a ilticâ eder
ve O'na sığınır. O'nun dışındaki varlıklardan medet ummak tevhide ters düşen
büyük bir yanlıştır. Bu itibarla kabirlerde mum yakma âdeti, bâtıl bir inanç ve
hurâfedir. Ayrıca, halk arasında yaygın olan bir yanlış inanç da, cenâze çıkan
odada 40 gün ışık yakılmasıdır. Güya ölü çıkan odada 40 gün ışık yakılırsa,
ölünün ruhu geldiği zaman karanlıkta kalmaz, evini ve odasını daha çabuk
bulurmuş.
Malı israf etmek, başka ümmetlere benzemek gibi
iki haramı birden işleten bu tür hurâfelerden kesinlikle uzak bulunmak gerekir.
Tevhidi gölgeleyici, müslümanları tevhid inancından şirke sevkedici bu çirkin
putperest âdetlerinden medet umanlar, putlardan fayda bekleyenler gibi
kendilerini aldatmaktan ve etrafa, özellikle yeni yetişenlere kötü örnek
olmaktan başka hiçbir iş yapmış olmazlar. Bu da vebal olarak onlara yeter de
artar bile.
Mum yakarak, çaput bağlayarak, ölülere adaklar
adayarak, murâdına nâil olacağını, hastalığından veya dertlerinden
kurtulacağını, bahtının açılacağını, çocuk doğuracağını sananlar ve yeri
geldiğinde de müslümanlığı kimselere bırakmayanlar, inandıklarını iddiâ
ettikleri İslâm'a, Kur'an ve sünnete ne kadar ters düşmüşlerdir! "Yalnız Sana
İbâdet eder, yalnız Senden yardım dileriz." (1/Fâtiha, 5) âyetini kıldığı
namazın her rek'atında okuyanların, "gazâba uğramış ve sapıkların yoluna tâbi
olmaktan" (1/Fâtiha, 7) Allah'a sığınanların, verdikleri bu söze ve
yaptıkları duâya sâdık kalmalarından daha doğal ne olabilir?
Merhum Mehmed Âkif'in;
"Hurâfeler, üfürükler, düğüm düğüm bağlar,
Mezar mezar dolaşıp hasta baktıran sağlar!"
mısralarıyla çizdiği yakışıksız görünümden
uzaklaşmaya, İslâm'ın sadeliğinde dinî kişiliği ve sadece Hakka kulluk yapan
izzeti bulmaya çalışmalıdır. Çünkü kurtuluşa giden doğru yolun, böylesi
hurâfelere tahammülü yoktur.
PUT VE PUTA TAPMA.. |
Put; Anlam ve Mâhiyeti |
Putlara Tapınmanın Sebepleri |
Putperestlik |
Tarihten Günümüze Put ve Putlaştırma |
İlâh Nedir; Putlaştırıp İlâhlaştırma Nasıl Olmaktadır?. |
İlâh'ın Kur'an'daki Iki Mânâsı |
İlâh Düşüncesi |
Putlaştırılıp İlâh Haline Getirilen Bâtıl Ta ı Anlayışları |
Kur'ân-ı Kerim'de Put Kavramı ve Puta Tapma. |
Kur'ân-ı Kerim'de Her Çeşit Puta Tapma ve Şirk, Şu Şekillerde Tanımlanır |
Hadis-i Şeriflerde Put Kavramı ve Puta Tapma. |
Tevhid Penceresinden Günümüz ve İnsanımız. |
Tevhidin ve Putçuluğun Amelle İlişkisi |
Muvahhid; Tüm Putları Her Şekilde Reddeden Mü'min. |
Endâd; Bir Şeyi Allah'a Denk Tutma ve Putlaştırılan Sevgi |
Endâd Edinmenin İki Yansıması a- Endâdı (Bir Şeyi) Allah'ı Sever Gibi Sevmek |
b- Endâda Tâbi Olup Allah'a İtaat Eder Gibi İtaat Etmek |
Şirk; Putlaştırmanın Genel Adı |
Şirk ve Küfür İlişkisi |
Şirk En Büyük Zulümdür |
Şirk İnancının Bir Temeli Yoktur |
Allah (c.c.) şirk günahını affetmez |
Şirk koşmadan ölenlerin affedileceği umulur |
Şirkin ve Putperestliğin Çağdaş Yansımaları |
Güncel Câhilî Eğitimde Şirk |
Şirkin Sebepleri |
1-) İnsanın Kendisini/Hevâsını (Basit Arzu ve Şehvetlerini) Ta ılaştırması |
2-) Ataların Yolunu Körü Körüne Tâkip Etmek, Gelenekleri, Örf ve Âdetleri
Yüceltmek, Irkçılık |
3-) Aşırı Hürmet ve Saygı; Diğer Varlıkları Allah ve Rasûlünden Çok Sevmek |
4- Kibir, Büyüklenme (İstikbar) |
5- Haddi Aşmak (Taşkınlık) |
6- Utuv ve Tuğyan (Çılgınlık, Azgınlık) |
7- İstiğnâ (Kendisini Yeterli Görmek), Zenginlik ve Refahla Şımarma, Dünyevî
Endişeler |
8- Cebbarlık |
9- Çoğunluğa, Sürüye Uymak; Zanna Tâbi Olmak |
Şirkin Çeşitleri |
1-) Şirk-i İstiklâl |
2-) Şirk-i Teb'iz |
3-) Şirk-i Takrib |
4-) Şirk-i Taklid |
5-) Şirk-i Esbâb |
6) Şirk-i Ağrâz |
Şirk ve Putlaştırma İçin Bazı Örnekler |
Allah'ın Sıfatları Konusunda Şirke Düşmek. |
Hâkimiyet Şirki; |
Allah'tan Başka İlâh Kabul Etmek |
Allah'tan Başka Rabler Edinmek |
Yakınlaştırma ve Vâsıta Anlayışıyla; Şefaatçi Kabulü ile Düşülen Şirk |
Allah ile insanlar arasında, İbâdetleri Allah'a çıkaran ve aracılık/arabuluculuk
yapan varlıklar olduğuna inanmak |
Velî/Dost Edinme Şekliyle Şirk; Mü'minleri Bırakıp Kâfir ve Münâfıkları
Velî/Dost Edinmek |
Herhangi Bir İbâdet Şekliyle, Özellikle Duâ Hususunda Şirke Girmek, İbâdeti
Allah'tan başkasına yapmak. |
Allah ve Rasûlü'nden Geldiği Kesinlikle Sâbit Olan Nasslara, Hükümlere Bir Bütün
Olarak Tümüne İnanmamak |
Kur'an'la, Sünnetle, Dinle, Peygamberle Alay Etmek, Onlara Hakaret Etmek |
Allah'tan Başkasına Tevekkül Etmek, Mutlak İtimad ve Güven Duymak |
Sevgi, Hürmet ve Bağlılık Yönüyle Şirk. Bir İnsanı veya Nesneyi, İdeolojiyi
Aşırı Şekilde Severek Putlaştırmak |
Allah'tan Başkasının da Gaybî Yollarla Fayda ve Zarar Verebileceğine İnanmak |
Allah'ın Âyetlerinden Yüz Çevirmek |
İtaat ve İttibâ Yoluyla Şirk. Tâğutların Hükmünü Allah'ın Hükmüne Tercih Etmek,
İslâm'ın Yaşanıp Kur'an'ın Hâkim Olmasını İstememek, Rasûlullah'ın Örnek ve Önder Oldu |
Kötülüğü Hoş Karşılayıp Yayılmasına Seyirci Kalmak, Kötülüğü Emretmek |
Korku Yönüyle Şirk |
Cibt ve Tâğuta da İnanmak |
Tasarruf ve Hulûl Yoluyla Şirk. |
İttibâ Şirki |
Ef'âl-i Küfür; İnsanı Küfre Düşüren, Puta Tapma Sayılan Davranışlar a- Puta tapmak |
b- Mushafı pisliğe atmak gibi saygısızca davranmak |
c- Gayr-i müslimlerin tapınaklarına İbâdet kasdıyla gitmek |
d- İbâdet kasdıyla herhangi bir şahsa secde etmek |
e- Ölülerden duâ ederek bir şey istemek, kabirleri tapınak yapmak |
f- Haç takınmak |
g- Ğıyar ve zünnâr |
h- Mecûsî ve yahûdi şapkası |
i- Sihir |
Her Çeşit Putperestliğin ve Şirkin Zararları |
Şirk, Allah'ın asla affetmediği bir günahtır. |
Tasvîr (Putlaştırılan Heykel ve Resim); Putçuluğun Genel Görüntüsü. |
Haram Kılınışının Hikmetleri |
Çocuk Oyuncakları |
Boyutsuz resimleri mubah görenlerin dayandıkları deliller |
Ulemânın Görüşleri |
Resmin mekrûh olduğunu ileri sürenlerin delilleri |
Haram olduğunu söyleyenlerin delilleri |
Heykelcilik, Ressamlık, Fotoğrafçılık |
Tasvirin Kazancı |
Varlıklara 'Sûret' Veren Allah'tır |
Heykel |
Heykelin yasaklanma nedeni |
Resim.. |
Tasvîrin (Resim ve Heykelin) İtikad, Fıkıh ve Sanat Açısından Hükmü. |
Atalar Kültü; Sosyal Çevre ve Geleneğin Putlaştırılması Sosyal Çevre |
Atalar Kültü |
Taklit ve Taklitçilik. |
Yozlaştırılan Din; Halkın Dini ve Hakkın Dini |
Çağdaş Bir Putlaştırma Örneği; Atatürk'e Ta ı veya Peygamber Diyenler |
Hevânın Putlaştırılması |
Hevânın İlâh Haline Getirilmesi |
Hevâsına Uyanların Özellikleri |
Allah'tan Başkasına İbâdet |
Allah'tan Başka Tapılan Varlıklar |
Allah'tan Başkasına İbâdetin Anlamı |