Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Kartal

Kartal



Kartal:


Kartal, bütün
Yakındoğuda kudreti ve hâkimiyeti sembolize eder. Bütün coğrafyalara yayılan
ilkel kabullerden, câhiliyye inançlarından kartalla ilgili olanları şöyle
özetleyebiliriz: Başlıbaşına kuvvet ve yücelik sembolü, göklerin hâkimi ve tüm
gök yaratıklarının kralıdır. Kartal, göğün en üst katında bulunur ve onun
kapısını korur. Diğer geniş kanatlı olan yırtıcı kuşlar gibi tanrısal bir güce
sahiptir. Yeryüzünün üstünde uçarak onu kötülüklerden korur. Orta Asya Yakut
Türkleri, kartal üzerine ant içiyorlardı. Türk büyüklerinin çoğunun ismi kartal
benzeri yırtıcı bir kuş olmuştu. Kartal, gözlerini kırpmadan güneşe bakabilen
bir kuş olduğundan, onun ateşin bile üstesinden geleceğine inanılmıştı. Hız ve
kapıcılığından dolayı yıldırımla, uzun süre yaşaması sebebiyle sağlıklı hayatla
da özdeşleştirilmiştir. Başı sola dönük olan kartal, kötülük ve faydasızlığı;
sağa dönük olan ise iyilik ve verimlilik ifade etmektedir. Kartal, yılanın baş
düşmanıdır. Kötü ruhları simgeleyen bu yaratıkları öldürücü gücünden dolayı,
sevilen bir kuş olmuştur. İslâm öncesi Türklerde şamanların babası olarak
nitelenirdi.