Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular
Kur'ân-ı Kerim'de Tek İlâh/Tevhid Kavramı
Kur
Kur'ân-ı Kerim'de Tek İlâh/Tevhid Kavramı
?Gerçek şu ki, göklerde ve
yerde her ne varsa O'nundur. Hepsi O'na boyun eğmişlerdir.? (Bakara:
2/116)
?İnsanlar arasında Allah'ı
bırakıp, O'na koştukları eşleri ilah olarak benimseyenler ve onları Allah'ı
severcesine sevenler vardır. Müminlerin Allah'ı sevmesi ise hepsinden
kuvvetlidir.? (Bakara: 2/165)
?Ne zaman onlara: ?Allah'ın
indirdiklerine uyun' denilse, onlar: ?Hayır, biz, atalarımızı üzerinde
bulduğumuz şeye (geleneğe) uyarız' derler. Ya atalarının aklı bir şeye ermez ve
doğru yolu da bulamamış idiyseler?? (Bakara: 2/170)[1]
?Kim tâğutu inkâr eder ve
Allah'a iman ederse, şüphesiz kopması mümkün olmayan sağlam bir kulpa yapışmış
olur. Allah işitendir, bilendir.? (Bakara: 2/256)
?Allahu, lâ ilâhe illâ hû
-Allah, O'ndan başka ilâh olmayandır-)? (Bakara: 2/255)
?Gerçek, sizin ilâhınız
hakikaten bir'dir.? (Sâffât: 37/4)
?Allah'tan başka ilâh
yoktur.? (Âl-i İmrân: 3/62)
?Kendisi hakkında hiçbir
delil indirmediği şeyi Allah'a şirk/ortak koştuklarından dolayı küfredenlerin
kalplerine korku salacağız. Onların barınma yerleri ateştir. Zâlimlerin
konaklama yeri ne kötüdür!? (Âl-i İmrân: 3/151)
?Allah sizin düşmanlarınızı
sizden daha iyi bilir. Velî (gerçek bir dost) olarak Allah yeter, bir yardımcı
olarak da Allah kâfidir.? (Nisâ: 4/45)
?Hiç şüphesiz, Allah,
kendisine şirk koşanları bağışlamaz. Bunun dışında kalanlar ise, (onlardan)
dilediğini bağışlar. Kim Allah'a şirk koşarsa elbette o uzak bir sapıklıkla
sapmıştır.? (Nisâ: 4/116)
?Onlar (müşrikler), O'nu
bırakıp yalnızca birtakım dişilere tapar, onlardan yardım isterler. Onlar o her
türlü hayırla ilişkisi kesilmiş şeytandan başkasına tapmazlar.? (Nisâ:
4/117)
?Andolsun, ?Şüphesiz Allah,
Meryem oğlu Mesih'tir' diyenler küfre düşmüştür. Oysa Mesih'in dediği (şudur:)
?Ey İsrâiloğulları, benim de Rabbim, sizin de Rabbiniz olan Allah'a ibâdet edin.
Çünkü O, kendisine ortak koşana şüphesiz cenneti haram kılmıştır, onun barınma
yeri ateştir. Zulmedenlere yardımcı yoktur. Andolsun, ?Allah üçün üçüncüsüdür'
diyenler küfre düşmüştür. Oysa tek bir ilâhtan başka ilâh yoktur. Eğer
söylemekte olduklarından vazgeçmezlerse, onlardan inkâr edenlere mutlaka (acı)
bir azab dokunacaktır.? (Mâide: 5/72-73)
?De ki: ?Gökleri ve yeri
yoktan var eden, yedirdiği halde yedirilmeyen Allah'tan başkasını mı velî/dost
edineceğim?' De ki: ?Bana müslüman olanların ilki olmam emrolundu.' Ve ?sakın
Allah'a ortak koşan müşriklerden olma!' (denildi).? (En'âm: 6/14)
?O ancak tek bir ilâhtır.
?Doğrusu ben O'na ortak koşmanızdan mâsumum' de.? (En'âm: 6/19)
?Onların tümünü
toplayacağımız gün; sonra şirk koşanlara diyeceğiz ki: ?Nerede (o bir şey) sanıp
da ortak koştuklarınız?' Sonra onların: ?Rabbimiz olan Allah'a and olsun ki, biz
müşriklerden değildik' demelerinden başka bir fitneleri olmadı. Bak, kendilerine
karşı nasıl yalan söylediler ve düzmekte oldukları da kendilerinden kaybolup
uzaklaştı.? (En'âm: 6/22-23)
?İşte, Rabbiniz Allah budur.
O'ndan başka ilâh yoktur. O her şeyi yaratandır. O her şeye vekildir. Gözler
O'nu görmez, O bütün gözleri görür. O latiftir, -her şeyden- haberdardır.?
(En'âm: 6/102-103)
?De ki, namazım,
ibadetlerim, hayatım ve ölümüm âlemlerin rabbı Allah içindir. O'nun hiçbir
şeriki/ortağı yoktur.? (En'âm: 6/163-164)
?De ki, Allah her şeyin
rabbı iken, ondan başka bir rab mı arayayım?? (En'âm: 6/164)
?(Nuh): Ey kavmim! Allah'a
ibadet edin, sizin O'ndan başka ilahınız yoktur, dedi.? (A'râf: 7/59)
?Onlar, Allah'ı bırakıp
bilginlerini ve râhiplerini rabler (ilâhlar) edindiler ve Meryem oğlu Mesih'i
de... Oysa onlar, tek olan bir ilâh'a ibâdet etmekten başka bir şeyle
emrolunmadılar. O'ndan başka ilâh yoktur. O, bunların şirk koştukları şeylerden
yücedir.? (Tevbe: 9/31)
?Allah'ı bırakıp kendilerine
zarar vermeyecek ve yararları dokunmayacak şeylere kulluk ederler ve ?Bunlar
Allah katında bizim şefaatçilerimizdir' derler. De ki: ?Siz, Allah'a, göklerde
ve yerde bilmediği bir şey mi haber veriyorsunuz? O, sizin şirk koştuklarınızdan
uzak ve yücedir.? (Yûnus: 10/18)
?De ki: ?Size gökten ve
yerden rızık veren kimdir? O kulaklara ve gözlere mâlik bulunan kimdir? Ölüden
diriyi, diriden de ölüyü kim çıkarıyor? Bütün işleri kim idare ediyor? Hemen:
?Allah' derler.? (Yûnus: 10/31)
?Onların çoğu Allah'a, şirk
koşmadan iman etmezler? (Yûnus: 10/106)
?Çeşitli tanrılar mı daha
iyi, yoksa kahredici olan bir tek Allah mı? Sizin Allah'tan başka taptıklarınız,
Allah'ın kendileri hakkında hiçbir delil indirmediği, sizin ve atalarınızın
taktığı (birtakım anlamsız) isimlerden başkası değildir. Hüküm, yalnızca
Allah'ındır. O, kendisinden başkasına kulluk etmemenizi emretmiştir. Dosdoğru
olan din işte budur; ancak insanların çoğu bilmezler.? (Yûsuf: 12/39-40)
?Biz her ümmete/kavme:
?Allah'a ibadet edin; sizin O'ndan başka ilahınız yoktur' (diye tebliğ etmesi
için) bir peygamber gönderdik.? (Nahl: 16/36)
?Allah dedi ki: ?İki ilâh
edinmeyin. O, ancak tek bir ilâhtır. Öyleyse Benden, yalnızca Benden korkun.'
Göklerde ve yerde ne varsa O'nundur, din de (itaat ve kulluk da) yalnız
O'nundur. Böyleyken, Allah'tan başkasından mı korkuyorsunuz?? (Nahl:
16/51-52)
?Rabb'in, yalnız kendisine
kulluk etmenizi... emretti.? (İsrâ: 17/23)
?Kâfirler Beni bırakıp da
kullarımı evliyâ/dostlar edineceklerini mi sandılar? Biz cehennemi kâfirlere bir
konak olarak hazırladık.? (Kehf: 18/102)
?Şüphe yok ki Ben, Ben
Allah'ım? Benden başka ilâh yoktur; şu halde bana ibâdet et?? (Tâhâ: 20/14)
?Eğer yerde ve gökte
Allah'tan başka ilâhlar olsaydı yerlerin ve gökler(in nizamı, dengesi)
bozulurdu. Demek ki arş'ın Rabbi olan Allah, onların yakıştırdıkları sıfatlardan
münezzehtir.? (Enbiyâ: 21/22)
?O'nu bırakıp ilâhlar mı
edindiler? De ki: ?Kesin delilinizi getirin, işte benim ve ümmetimin kitabı ve
benden öncekilerin kitapları.' Hayır, onların çoğu gerçeği bilmez de yüz
çevirirler.? (Enbiyâ: 21/24)
?Senden önce gönderdiğimiz
her peygambere; ?Benden başka ilâh yoktur, Bana kulluk edin' diye vahyetmişizdir.?
(Enbiyâ: 21/25)
?Ümmetiniz bir tek ümmettir
ve Ben de sizin Rabbinizim. O halde gereği gibi ibâdet edin.? (Enbiyâ:
21/92)
?Göklerde ve yerde bulunan
her şey, Rahman'a kul olarak gelecektir.? (Meryem: 19/93)
?...Öyleyse iğrenç bir
pislik olan putlardan kaçının, yalan söz söylemekten de kaçının. Kendisine
şirk/ortak koşmaksızın Allah'ın hanifleri (O'nun birliğini kabul eden mü'minler
olun). Kim Allah'a ortak koşarsa, sanki o, gökten düşüp parçalanmış da kendisini
kuşlar kapmış, yahut rüzgâr onu uzak bir yere sürükleyip atmış gibidir.? (Hacc:
22/30-31)
?Kezâ Hak yalnız Allah'tır.
O'nu bırakıp ibadet ettikleri ise bâtılın ta kendisidir. Doğrusu Allah yücedir,
büyüktür.? (Hacc: 22/62 )
?Onlar, Allah'ın kadrini
hakkıyla takdir edemediler. Şüphesiz Allah, güç sahibidir, azizdir.? (Hacc:
22/74)
?Gördün mü o kendi hevâsını
(istek ve arzularını) ilâh/tanrı edinen kimseyi. Şimdi onun üzerine sen mi bekçi
olacaksın.? (Furkan: 25/43)
?Allah ile beraber başka bir
ilâha yalvarıp yakarma, sonra azaba uğratılanlardan olursun.? (Şuarâ:
26/213)
?...Allah ile başka ilâhlar
mı var?!? (Neml: 27/60-63)
?Allah ile birlikte başka
bir ilâh edinip tapma. O'ndan başka hiç bir ilâh yoktur.? (Kasas: 28/88)
?(İbrahim onlara) dedi ki:
?Siz, sırf aranızdaki dünya hayatına has muhabbet uğruna Allah'ı bırakıp
birtakım putlar (tanrılar) edindiniz...? (Ankebût: 29/25)
?Gökleri ve yeri yaratan,
güneşi ve ayı buyruğu altında tutan kimdir? diye sorarsan, şüphesiz Allah'tır
derler.? (Ankebût: 29/61)
?Gönülden katıksız bağlılar
olarak, O'na yönelin ve O'ndan korkup sakının, namazı dosdoğru kılın ve
müşriklerden olmayın.? (Rûm: 30/31)
?Size gökten ve yerden rızık
verecek Allah'tan başka yaratıcı mı var?? (Fâtır: 35/3)
?Yardım görürler umuduyla,
Allah'tan başka ilâhlar edindiler. Halbuki onların (o sahte tanrıların,
taptıkları putların) kendilerine yardım etmeye asla güçleri yetmez. Bilâkis
onlar, bu mâbutlar için yardıma hazır askerlerdir.? (Yâsin: 36/74-75)
?İçlerinden kendilerine bir
uyarıcının gelmesine şaştılar. Kâfirler dedi ki: ?Bu, yalan söyleyen bir
büyücüdür. Tanrıları bir tek ilâh mı yaptı? Doğrusu bu, tuhaf bir şey!' Onlardan
mele' (ileri gelen bir grup, egemen güçler): ?Yürüyün, ilâhlarınıza bağlılıkta
direnin, sizden istenen şüphesiz budur. Son dinde de bunu işitmedik. Bu, içi boş
bir uydurmadan başka bir şey değildir.? (Sâd: 38/4-7)
?Allah'ı bırakıp da
kendilerine bir takım dostlar edinenler derler ki: Biz bunlara ancak bizi
Allah'a daha fazla yaklaştırsınlar diye tapıyoruz.? (Zümer: 39/3)
?De ki: ?Ey câhiller! Bana
Allah'tan başkasına kulluk etmemi mi emrediyorsunuz?' Ey Muhammed! And olsun ki
sana da, senden önceki peygamberlere de vahyolunmuşıur. And olsun, eğer Allah'a
ortak koşarsan amellerin şüphesiz boşa gider ve hüsrana uğrayanlardan olursun.
Hayır, yalnız Allah'a kulluk et ve şükredenlerden ol. Onlar, Allah'ı gereği gibi
takdir edemediler. Halbuki kıyâmet günü bütün yeryüzü O'nun tasarrufundadır.
Gökler O'nun eliyle dürülüp bükülecektir. O, müşriklerin ortak koştuklarından
münezzeh ve yücedir.? (Zümer: 39/64-67).
?Yoksa onların birtakım şirk
koştukları ortakları mı var ki, Allah'ın izin vermediği şeyleri, dinden
kendilerine teşrî ettiler (bir şeriat/dinî kural kıldılar)? Eğer o fasıl
kelimesi (azabı erteleme sözü) olmasaydı, derhal aralarında hüküm verilir
(işleri bitirilir)di. Şüphesiz zâlimler için can yakıcı bir azap vardır.?
(Şûrâ: 42/21)
?Senden önce de hangi
memlekete uyarıcı göndermişsek mutlaka oranın varlıklıları; 'Atalarımızı bir din
üzerinde bulduk. Biz de onların izlerine uyarız' derlerdi.? (Zuhruf:
43/23)
?O gökte de ilâhtır, yerde
de ilâhtır.? (Zuhruf: 43/84)
?De ki; O Allah bir'dir. O
Allah samed'dir (Hiçbir şeye muhtaç olmayan, her şey Kendisine muhtaç olan; her
şeyin kaynağı ve yaratıcısıdır). Hiç kimseyi doğurmamıştır. Hiç kimse O'nu
doğurmamıştır. O'na benzeyen hiçbir şey de yoktur.? (İhlâs: 112/1-4)[2]
[1]
Benzer âyetler için bkz. Mâide: 5/104; Zuhruf: 43/22-24; A'râf: 7/28.
[2]
Ahmet Kalkan, Kur'an Kavram Tefsiri.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.