Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

İslâmî Ümmet, İnsanlığın Hidâyet Önderidir

İslâmî Ümmet

İslâmî Ümmet, İnsanlığın Hidâyet Önderidir

?Ümmet' kavramı, bir diğer
deyişle ?imam' sözünden alınmış çoğul bir isimdir ki, çeşitli insan gruplarına
önder olan ve kendisine uyulan cemaat demektir. Yani, ümmet, bir imamın
(önderin) başkanlığı altında sağlam bir topluluk oluşturup düzenli bir şekilde
faâliyette bulunan ve diğer insanlara önderlik yapabilen bir topluluktur. Bu
topluluk, iman üzere olduğu gibi, küfür üzere de bulunabilir; Faâliyetleri sâlih
amel de olabilir, fitne ve fesat da.
Kişilere göre ?imam-önder'
hangi konumda ise, gruplara/topluluklara göre de ?ümmet' o konumdadır. Ümmet,
kuvvetli bir önderlik kurumunun yönetimi altında bir araya gelen topluluktur. O
topluluğun fertleri inanç ve gaye yönünden bir köke, bir asıla bağlıdırlar.
Ümmet kavramı, kendine has bir
dine sahip olan kimse anlamına da gelir:
?Hakikaten İbrâhim, başlı
başına bir ümmet idi ve Allah'a itaat ederdi.? (16/Nahl, 120)
Peygamberimiz, İslâm'dan önce
yaşamış ve imanla ölmüş Kuss bin Saîde'nin de tek başına bir ümmet olarak
diriltileceğini açıklıyor (Kütüb-i Sitte Muht. Terc. 3/367).
?Ümmet', aynı yer ve zamanda,
aynı dine bağlı insanların oluşturduğu topluluk anlamında Kur'an'da sık sık
geçmektedir.
Aslında insanlar, başlangıçta
tek bir ümmet idi. Allah'ın gönderdiği peygamberler, onların sorunlarını
çözüyorlardı. Ancak daha sonradan aralarındaki bağy (taşkınlık) yüzünden
anlaşmazlığa düştüler. Farklı farklı dinler uydurdular ve değişik ümmetler
haline geldiler (2/Bakara, 213; 10/Yûnus, 19).