Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Yiyecekleri/Rızkı Veren Allah'tır

Yiyecekleri

Yiyecekleri/Rızkı Veren Allah'tır

?Muhakkak ki Allah
Rezzâk'tır (çok ve devamlı rızık verendir). O, metin kuvvet sahibi olan
Allah'tır.? (51/Zâriyât, 58) Bu âyette ?rezzâk' kelimesinin belirli (mârife)
olarak kullanılması, bu sıfatın yalnızca Allah'a ait olduğunu gösterir.
Yeryüzünde bulunan bütün
canlıların rızkını veren, onların bu rızıklara ulaşma yollarını kolaylaştıran,
rızıklarını elde etme sebeplerini yaratan Allah'tır. ?Yeryüzünde bulunan
bütün canlıların rızıkları ancak Allah'a aittir.? (11/Hûd, 6) ?Nice
yaratılmış vardır ki rızkını kendisi taşımıyor. Ona da size de rızkı Allah
veriyor.? (29/Ankebût, 60)
Canlıların yaşamasını temin
eden rızıklar yiyecek ve içeceklerdir. Bunlar, yine Allah'ın yarattığı
bitkilerden ve hayvanlardan elde edilir. İnsanların ve cinlerin ruhlarını ve
kalplerini doyuracak şey manevî gıdalardır. Bu da imandır veya
mârifetullah'tır (Allah'ı hakkıyla tanımadır). İbadet, kulların hakkını
gözetme ve güzel ahlâk da bunları tamamlar. Bunlar da bir çeşit rızıktır. Böyle
bir rızkı insanlara nasip eden, veren de yüce Allah'tır.
Kul, Allah'ın Rezzak isminden
üç şekilde nasib alabilir:
a- Helâl olan yiyecekleri
sebeplere yapışarak Allah'tan istemekle,
b- Sebeplere yapıştıktan sonra
Allah'ın taksimine râzı olmak, kanaat etmek ve şükürde bulunmakla,
c- Allah'ın kendisine verdiği
rızıktan yine O'nun yolunda harcamakla. (2/Bakara, 3; 25/Furkan, 67)
Kur'an, ?rızık' kavramını genel
bir çerçevede kullanıyor. Bununla rızkın geniş alanına işaret ediyor. ?Onlar,
kendilerine rızık olarak verdiğimiz şeyden infak ederler.? (2/Bakara, 3; 28/Kasas,
54) âyetinde işaret edildiği gibi müttakîler, Allah'ın kendilerine rızık olarak
verdiği her şeyi O'nun uğrunda harcarlar. Kişinin gıda olarak yiyip içeceği çok
sınırlıdır. Ne kadar zengin olursa olsun tadacağı yiyecek ve içecek bellidir.
Müttakî olanlar, kendilerine verilen bu rızkın fazlasını Allah (c.c.) yolunda
harcarlar.
Yarattığı varlıkların rızkını
üzerine alan Rabbimiz, rızkını dilediği kimseler hakkında genişletir veya
daraltır (39/Zümer, 52; 34/Sebe', 39). Şüphesiz ki rızık verme olayı,
Rabbimiz'in hesabı iledir. Biz insan olarak rızık dağıtımındaki sırrı
bilemeyiz. Bu, Rabbimiz'in işlerinden bir hikmettir deriz. Şu âyet bu konuda
bize bir ipucu vermektedir: ?Eğer Allah rızkı kullarının hepsine bol bol
verseydi, yeryüzünde taşkınlık ederlerdi. Ama O, dilediği bir ölçüye göre
indirir. Gerçekten O, kullarını pek iyi bilen, her şeyi görendir.? (42/Şûrâ,
27) Herkes kendine takdir edilen rızkı yer. Hiç kimse de kendisi için takdir
edilen rızkı yemeden ölmez. Allah'ın katında bütün canlıların ne kadar
rızıklanacakları bellidir. Çeşitli sebeplere bağlı olarak canlılar bu takdir
edilen rızıklarına ulaşırlar.
İnsan, gerek meşrû gerekse
gayri meşrû yollarla mal sahibi olabilir, kendince yüksek makamlara çıkabilir.
Sonunda hesabını kendi verecektir. Ancak dünyadan yiyecek ve içecek olarak, ilim
ve ni'met olarak faydalanacağı şeyler bellidir. Kişinin midesinin belli bir
kapasitesi vardır. Onu ne kadar aşabilir ki? İnsan, hayatını devam ettirebilmek
için bir takım maddelere muhtaçtır. Kişi onları şöyle veya böyle, az veya çok
elde eder, rızıklanır ve sonunda ömrünü tamamlar. İnsana düşen helâlından rızık
aramak, rızkı verene şükretmek ve kendisine rızık olarak verilenlerden Allah
(c.c.) yolunda harcamaktır. Bunları hakkıyla yapan insan; Âhirette sonsuz
olarak rızıklanmayı hak eder. (8)