Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular
Din Hükmündeki Siyasi-Ruhani ve Siyasi-Felsefi Akımlar
Din Hükmündeki Siyasi 
 
Din Hükmündeki 
Siyasi-Ruhani ve Siyasi-Felsefi Akımlar: 
 
 
 
Genellikle hayat ve kainatın karmaşık yapısı, 
buna karşın eşya ve olaylar arası dengedeki gizemler, ayrıca sonsuzluk, ebedilik 
ve ezelilik tasavvurlarının aşılmazlığı; Allah, vahiy, ilham, melek, ruh, cin, 
şeytan, büyü ve telepati gibi metafizik ve metapsişik konuların fizik 
kapasiteyle kavranamaması; zaman, enerji, cazibe (etki-tepki) kozmoz ve teselsül 
gibi hayat kanunlarının temelinde yatan birinci derecedeki kilitleri tamamen 
açabilecek anahtarlara insanoğlunun sahip bulunamaması, bütün bunlarla birlikte 
ölüm olayı karşısında, -aklınca- çaresiz kalması onu bu çözümlenmez sırlar 
hakkında çeşitli düşünceler üretmeye, bir çok teoriler ve doktrinler ortaya 
atmaya, ilginç açıklamalar yapmaya itmiştir. 
 
Bu durumdaki insanların arasında, Allah (c.c.), 
peygamberler (a.s.) ve semavi kitapların ortak mesajları hakkında sırf kuşku ve 
tereddüt içinde bocalayanlar, teorilerini ruhani boyutlar dışında kurmaya 
çalışmışlardır ki bunların hemen hepsi de materyalisttir. Bunlara felsefi ve 
ideolojik akımlar da diyebiliriz. 
 
Kuşkudan ve tereddütten çok Kur'an-ı Kerim'in 
içeriğini, Kur'an'ın ruhuna aykırı felsevi ve tasavvufi açıklama sistemleriyle 
yorumlayanlar ise teorilerini ruhani boyutlar içinde kurmaya çalışmışlardır ki 
bunlar da akaid deyimiyle ?zındık? tırlar. 
 
Ancak bütün bu akımların ortak bir yönü vardır. 
O da başlattıkları sürecin çıkış aşamasında kaydettikleri karekteristik 
özelliktir. Zira bu hareketler, (ya felsefi ve ideolojik akımlarda olduğu gibi) 
zühd ve takva yolunda ?sülük etmek? gibi çok masum görüntüler içinde varlık 
göstermeye başlarlar. Ondan sonra da organize birer siyasi-felsefi, ya da 
siyasi-ruhani cemaata dönüşürler. 
 
Ruhani tandanslı olup olmamaları bakımından bu 
akımları ayrı iki grup olarak incelemek gerekir. 
 
[1] 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 [1] 
 Ferit Aydın, İslam'da İnanç Sistemi, Kahraman Yayınları: 54-55.



