Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Kocanın Âiledeki Görevleri

Kocanın Âiledeki Görevleri

Kocanın Âiledeki
Görevleri


"Erkeklerin kadınlar üzerinde hakları olduğu
gibi, kadınların da erkekler üzerinde belli hakları vardır."
(2/Bakara, 228). Hanımını, Rabbinin emaneti olarak alan ve iffetini Allah adına
söz vererek helâl edinen koca da, karısına karşı sevgi ve şefkat göstermek,
yediğinden yedirmek, giydiğinden giydirmek, ona ve yaptığı işlere çirkin
dememek, fena söz söylememek, hoş görülü olmak gibi görevlerle mükelleftir.
İslâm'ın âile düzenini yaşatmak üzere kocaya tanımış olduğu otorite hakkı, ona
kadın üzerinde haksız bir baskı ve zorbalık imkânı vermez. Zira, bu
konuda vârid olan ayet ve hadisler, bir anlamda kadının müdâfiisi/avukatı olmak
suretiyle İlâhî kaynaklı bir dengeyi temin etmektedir. Yüce Rabbimiz, âile
reisliğinin mutlak bir hâkimiyet demek olmadığını açıklayarak şöyle emreder:
"Kadınlarınızla iyi geçinin. Eğer kendilerinden hoşlanmazsanız, olabilir ki, bir
şey sizin hoşunuza gitmez de Allah onda birçok hayır takdir etmiş olur."
(4/Nisâ, 19). Anlayışlı ve şefkatli bir eş olmanın en güzel örneklerini sunan
Peygamberimiz (s.a.s.) şöyle buyurur: "Bir mü'min, mü'mine hanıma buğz
etmesin. Onun bir huyunu beğenmezse, başka bir huyunu beğenir." (Müslim,
Radâ 61; Müsned II, 329) "Sizin en hayırlınız, kadınlarına karşı en hayırlı
olanlarınızdır." "Kadınlarınıza karşı hayırlı olmayı birbirinize tavsiye edin."
(Müslim, Radâ 62; Tirmizî, Radâ 11) "Kıdınlarınız konusunda Allah'tan korkun.
Çünkü siz onları Allah'tan emanet olarak aldınız." (Ebu Dâvud, Menâsik 56;
İbn Mâce, Menâsik 84)

Erkek, gözünü harama bakmaktan, ırzını ve
nâmusunu zinâ yapmaktan koruyacaktır (Bkz. 24/Nûr, 30; 70/Meâric, 29-30).
Erkeğin bu hareketi, kendini haram işlemekten koruduğu gibi; karısının hukukuna
da riayetin bir gereği olmaktadır.

"Allah'ın insanlardan bir kısmını diğerlerine
üstün kılması sebebiyle ve mallarından harcama yaptıkları için erkekler,
kadınlar üzerinde kavvâmdırlar. Onun için sâliha kadınlar itaatkârdır."
(4/Nisâ, 34). Âyette geçen "kavvâm"
kelimesini 'hâkim' diye tercüme etmek yanlıştır. Eğer Allah'ın muradı bu
olsaydı, yine Arapça olan "hâkim" kelimesini kullanırdı; ama "kavvâm"
kelimesini kullanmış. Bu kelime, Türkçedeki kayyim kelimesiyle aynı köktendir.
Kayyim, tayin edildiği kurumu keyfine göre yönetmez. Hakimin gösterdiği
doğrultuda yönetir. İşte evi üzerinde "kavvâm" olan erkek de âileyi
kendi keyfine göre yönetemez; Allah'ın koyduğu kuralları yürürlükte kılar.
Erkekler, kadınların kavvâmı, yani Allah'ın hükümleri çerçevesinde onların
yöneticisi ve koruyucusudur.

Kayıtsız şartsız hâkimiyet, ancak Allah'ındır
(Yusuf suresi, 40). Âilede uyulması gereken ilahî kurallara muhatap olmada
kadınla erkek eşit statüye sahiptir. Âilede Allah'ın koyduğu kuralları
yürürlükte kılma yetkisi kocaya verilmiştir. Evin reisi, Allah'ın koyduğu
kurallara göre âileyi yönetecek ve Allah'ın hükmüne zıt bir emir ve yasak
koymayacaktır. Eğer ilahî emir ve yasakları çiğneyen bir istekte bulunursa,
hanım bu isteğe itaat etmeyecektir. "Allah'a isyanı emreden kişiye itaat
olunmaz." (Buhari, Ahkâm 4; Müslim, Cihad 40) Kadının kocasına itaati,
mutlak değil; helal ve meşrû konularda, Allah'ın hükmü doğrultusundadır ve
itaat, daha çok kocanın cinsî konulardaki istekleriyle ve temel dinî hususlarla
ilgili olarak değerlendirilmelidir.

Her konuda İslâm'la câhiliyye arasında büyük
farklar vardır. İslâm, vahiy kaynağından ilham almayan kanunlar ve geleneklerden
farklı olarak âile kurumunu değerlendirir. Âileyi, içinde Allah'a ibâdet edilen
bir mâbed olarak tanıtır. Öyle mâbed ki, orada yapılan her müsbet iş, ibâdettir.
Erkeğin, âilesinin nafakasını temin etmesi, hanımına ve çocuklarına şefkat
göstermesi büyük bir ibâdet olarak vasıflandırıldığı gibi; kadının itaati, sevgi
dolu bir bakışı da bir ibâdet olarak takdim edilmiştir. En doğal bir davranış
olan cinsî ilişkiler dahi, hayırlı bir amel, yani bir sevap olarak kabul
edilmiştir. Hele çocuk dünyaya getirmek ve o çocukları İslâm'ın istediği gibi
güzel terbiye ile yetiştirmek, çok büyük ecir ve mükâfatla karşılık verilecek
olan büyük bir ibâdettir.

Âile yuvası kuran nice insan, batı tarzı bir
yaşayışın ve propagandanın etkisiyle çocuk istememekte veya bir, ya da ikiden
fazlasını yanlış görmektedir. Bu davranış, meşrû bir mâzerete dayanmadıkça
dinimizin hoş görmediği bir anlayıştır. Çocuk, dünya nimetleri içinde çok önemli
bir yer tuttuğu, evin neşe ve huzurunu temin ettiği gibi, ahiret saâdetine de
sebep olabilir. Yuvanın temelini sağlamlaştırdığı gibi, özellikle anneleri evine
bağlar. Ev kadınının ulu orta çarşı-pazarı sıkça dolaşıp, başkalarını fitneye
düşürmesine engel olur. Batılı ve batıya özenen hanımlar, eğlenceye engel
olduğu, gönüllerince gezip tozmaya, lüzumsuz işlerle veya televizyon karşısında
vakit öldürmeye, nefislerini azgınlaştıran başı boşluğa engel olduğu için çocuk
istememektedir. Yine batılılar, kendi ülkelerinde vatandaşlarına çocuk başına
extra para verip çocukların artmasını teşvik ederken; özellikle müslümanların
yaşadığı ülkelere doğum kontrolünü ve az çocuğu teşvik etmektedir. Azıcık aklı
olanlar, bunun emperyalizmin bir oyunu olduğunu hemen anlarlar ve oyuna
gelmezler. Boşanmanın ve geçimsizliğin önüne geçmede çocuğun rolünü dikkate
alırlar. Hanımların eve bağlanıp hayırlı işlerin en önemlilerinden olan insan
yetiştirmeye çalışmalarının kıymetini ve ecrini bilirler.

İslâm'da çocuk sahibi olmak, büyük sorumluluk
gerektiren bir durum olarak değerlendirilmiştir. Çocuğun dünya ve âhiret
mutluluğunu gözetmek, onu dünyaya getiren insanların önemle üzerinde durmaları
gereken bir konudur. İslâmiyet, bu hususta birinci derecede babayı sorumlu
tutar. Anne de bu sorumluluğa ortaktır. Âilenin iç düzeniyle birlikte çocukların
bakım ve yetiştirilmesi, onun sorumluluk alanına girmektedir (Bkz. Buhâri, Rikak
17; Müslim, İmâre 5). Bu sorumluluğun çocuk açısından sonucu, onun ana baba
üzerinde bazı haklara sahip olmasıdır.

ÂİLE VE EŞLERİN GEÇİMİ
Âile; Anlam, Mâhiyet ve Önemi
Âile Bireyden Cemaate, Düzensizlikten Nizâma, Günahlardan İbâdete Geçiş .
Çocuk Cennet Kokusu, veya...
Âilede Haklar ve Görevler
a- Kadının Âiledeki Görevleri
Kocanın Âiledeki Görevleri
c- Ana Babanın Çocuklarına Karşı Görevleri (Çocuğun Ana Baba Üzerindeki Hakları) 1- Güzel isim
2- İyi terbiye
3- Evlendirme
4- Eşit muâmele
d- Çocukların Anne ve Babalarına Karşı Görevleri
e- Kardeşlerin birbirlerine karşı görevleri
Ana-Babanın En Büyük, En Kutsal Görevi Çocuklar, Çocuklar, Çocuklar!
Çocuk eğitiminde şu dört şeye özellikle dikkat edilmelidir
Kadının En Saygın, En Mübarek Konumu; Annelik
Gerçek Eğitim Yuvası Ev, Esas Öğretmen de Anne ve Babadır
Neler Yapılabilir? .
Kur'ân-ı Kerim'de Âile ve Eşlerin Geçimi
Hadis-i Şeriflerde Âile ve Eşlerin Geçimi
Âilede Sağlıklı İletişim ..
Varlığın Tanınması
Değer Duygusu
Emniyet/Güven Duygusu
Sorumluluk Duygusu
Paylaşma ve Dayanışma Duygusu
Mücâdele Duygusu
Mutluluk Duygusu
Ahlâkî Davranış ve Adâlet Duygusu
Saf ve Temiz Bir İman
Sağlıksız Kurallar Sağlıksız Âileyi Doğurur
Eşler Arası İlişki
İnsan-İnsan İlişkisi
Din Kardeşliği İlişkisi
Sevgili İlişkisi
Bedenî-Cinsî İlişki
Akrabâ İlişkisi
Dost İlişkisi
Arkadaş İlişkisi
Sırdaş İlişkisi
Yoldaş İlişkisi
Kader Birliği İlişkisi
Sağlıklı İletişim ..
1. Muhâtaba Saygı
2. Doğal Davranış
3. Empati
Âile Hayatı ile İlgili Haramlar Eşler Arasında İlişkide Haramlar a- Hayız ve lohusalık hallerinde birleşme
b- Kadınlara anüslerinden yaklaşma
c- Yatak odasında geçenleri başkalarına anlatma
d- Çocuk düşürmek ve kürtaj (çocuk aldırma)
e- Çocuğun haklarına riâyetsizlik
f- Ebeveynin haklarına riâyetsizlik
Doğum Kontrolü .
Düşük Yapma .
Kadın-Erkek İlişkileri ve Âilede Geçim .. Karı-koca haklarına riâyet
Geçimsizlik
Erkeğin Yöneticiliği ve Dövme Yetkisi
Meşrû Sebep
Cezânın Usûl ve Miktarı
Kadın-Erkek Eşitliği mi, Adâlet, Uyum ve Birbirini Tamamlama mı? .
Kadın-Erkek Farklılığı
Teaddüd-i Zevcât/Poligami
Birden çok Kadınla Evlenmenin Şartları
1- Eşler arasında adâletli davranmak.
2- Eşlerin geçimini sağlamaya gücü yetmek.
Çok evliliğe İslâm'ın izin vermesinin Hikmetleri
Genel sebepler
Özel sebepler
Kadınlarla; Özellikle Ev ve Çocuklar Konusunda İstişârenin Önemi
1- Kur'an'a Göre
2- Sünnete Göre
Sünnette Nazarî Beyan
Sünnette Fiilî Örnekler
Tefsirlerden İktibaslar
Sâliha/İyi Kadınlar
Özetlersek;
Kavvâm
Nüşûz
Âile ve Geç im Konusuyla İlgili Âyet-i Kerimeler
Konuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar