Kavramlar Ansiklopedisi |
Kategoriler |
Konular
1) Dua
1
1) Dua:
?Gerçek dua, yalnızca O'na yapılır. O'ndan başka
dua ettikleri ise, kendilerinin hiç bir isteğini yerine getiremezler. Onların
durumu tıpkı ağzına gelsin diye suya avuçlarını uzatan kimseye benzer. Oysa su
onun ağzına gelmez. İşte kafirlerin duası böyle boşa gitmektedir.?
(Ra'd: 13/14)
?Rabbiniz buyurdu ki: Bana dua edin, ben de
duanızı kabul edeyim, Şüphesiz bana ibadeti büyüklüklerine yediremeyenler
yakında hor ve hakir olarak cehenneme gireceklerdir.?
(Mü'min: 40/60)
Allah Teala kullarının, yalnızca kendilerine dua
etmelerini emretti ve dua ettikleri zaman da kabul edeceğine dair söz verdi. Bu
da duanın ibadet olduğunu gösterir. Üstelik dua ibadetlerin en üstünüdür. Bu
ayetler gösteriyor ki Allah Teala kendisine dua edilmesinden hoşnut olur.
Rasulullah (s.a.v.) şöyle buyuruyor:
?Allah'tan istemeyen (dua etmeyen) kimseye Allah
kızar.?[1]
?Dua ibadetin beynidir.?[2]
Ayet-i kerime duanın da ibadetten olduğuna
delildir. Çünkü bu böyle olmasaydı, yüce Allah'ın ?Şüphesiz bana ibadeti
büyüklüklerine yedirmeyenler...? diye buyurmak yerinde olmazdı. Her kim yüce
Allah'tan başkasının güç yetiremediği bir hususu Allah'tan başkasından dua edip
isteyecek olursa, o kimsenin dua ettiği varlık ister hayatta olsun, ister ölmüş
bulunsun müşrik ve kâfir bir kimse olur. Bir kimsenin bir başkasına; Ey filan
bana yemek yedir, ey filan bana su içir gibi sözlerle, hayatta olan bir kimsenin
güç yetirebileceği bir şeyi istemesinde ise bir sakınca yoktur.
Böyle bir işi ölmüş ya da gaib (hazır olmayan)
dan isteyen bir kimse ise müşriktir. Çünkü ölü ya da hazır olmayan (gaib) bir
kimsenin böyle bir işi yapmasına imkan yoktur. Onun böyle dua etmesi, o kimsenin
kainatta bir tasarrufunun bulunduğuna inandığının delilidir. Böylelikle bu kişi
müşrik olur.
[1]
Tirmizi, İbn Mace; Ziyaeddin el-Kudsi, İşte Tevhid, Hak Yayınları: 15.
[2]
Tirmizi'nin bu lafızla rivayet ettiği sened zayıftır. Alimler hakkında
konuşmuşlardır. Ancak hadisin sahih bir senedle rivayet edilen lafzı şu
şekildedir: ?Dua ibadetin ta kendisidir.? Bunu Buhari, Edebü'l-Müfred:
7714; Ebu Davud: 1479; Tirmizi: 3432; İbn Mace: 3828; Ahmed, Müsned: 4/267;
Hakim, Müstedrek: 1/419'da rivayet etmişlerdir. (Muhammed b. Salih
el-Useymin, Üç Esas, Guraba Yayınları: 61)
İBÂDET.. İbadet Nedir?. |
Kur'an'da İbâdet |
İbadetin Kur'an'daki Anlamları |
İbâdetle ilgili Bazı Âyetler |
İbadet Kimin Hakkıdır?. |
İbadetin Dereceleri |
İnsanın Yaratılış Gayesi |
Rasullerin Gönderiliş Gayesi |
Allah'ın Kulları Üzerindeki, Kulların da Allah Üzerindeki
Hakları |
İbadet Çeşitleri |
1) Dua |
Dua Çeşitleri |
a) İbadet Duası |
b) Dilek Duası |
2) İstiâne (Yardım Dilemek) |
İstiane Çeşitleri |
a) Allah'tan Yardım Dilemek |
b) Mahluktan Gücünün Yetebileceği Bir Husus Hakkında Yardım
İstemek |
c) Gücü Yetmeyen ve Huzurda Bulunan Bir Yaratılmıştan Yardım
İtemek |
d) Mutlak Olarak Ölülerden Ya Da Hayatta Bulunan Kimselerden
Gerçekleştiremeyecekleri Ve Gaybi Bir İş Hakkında
Yardım İstemek |
e) Şanı Yüce Allah'ın Sevdiği Bir Takım Amel Ve Halleri İleri
Sürerek Yardım İstemek |
3) İstiğase (Medet Beklemek) |
İstiğase Çeşitleri |
a) Yüce Allah İle İstiğase Etmek (O'ndan İmdat Dilemek) |
b) Ölülerden Ya Da Hazır Olmayıp Buna Güç Yetirebilen Canlı
Kimselerden İmdat İstemek |
c) Hayatta Olan, Bilen ve İmdada Yetişmeye Güç Yetiren
Kimselerden İmdat İstemek |
d) Gizli Bir Kuvvete Sahip Olduğuna İnanmaksızın Güç
Yetiremeyen, Hayatta Olan Bir Kimseden İmdat İstemek |
4) İstiâze (Sığınmak) |
İstiaze Çeşitleri |
a) Yüce Allah'a İstiâzede Bulunmak |
b) Yüce Allah'ın Kelamı, Azameti, İzzeti Ve Buna Benzer
Sıfatlarından Herhangi Bir Sıfat İle İstiazede Bulunmak |
c) Ölülerle Ya Da Sığınma Talebini Karşılama Gücüne Sahip Ancak
Hazır Olmayan Canlılar İle İstiaze |
d) İnsan, Mekân Ya Da Bunların Dışındaki Mahluklardan Kendilerine Sığınılması
Mümkün Olan Şeylerle İstiazede Bulunmak |
5) Kurban Kesmek |
Zebh Çeşitleri |
a) Kendisi Adına Kesim Yapılanın Ta'zim Edilmesi, Onun Önünde Zilletin
Açıklanması Ve Ona Yaklaşmak Maksadı İle İbadet Olarak Yapılan Kesim |
b) Misafire İkram, Düğün Yemeği Ya Da Buna Benzer Bir Maksatla
Yapılan Kesim |
c) Etini Yemek Suretiyle Faydalanmak Yahut Ticaretini Yapmak Ve
Buna Benzer Bir Maksatla Kesim Yapmak |
6) Adak Adamak |
7) Havf (Korkmak) |
Havf Çeşitleri |
a) Tabiî Korku |
b) İbadet Şeklindeki Korku |
c) Gizli Korku |
8) Recâ (Umutvar Olmak) |
9) Tevekkül Etmek |
Tevekkül Çeşitleri |
a) Yüce Allah'a Tevekkül Etmek |
b) Bir Menfaatin Sağlanmasında, Ya Da Bir Zararın Önlenmesinde, Ölü Bir Kimseye
Güvenip, Dayanmak Şeklindeki Gizli Tevekkül |
c) Tevekkül Ettiği Başka Kimsenin Tasarruflarında Mertebe İtibariyle Kendisinden
Daha Yüksekte, Tevekkül Edenin Mertebesinin İse Ondan Daha Aşağıda Olduğuna İnanarak Tevekkül
Etmek |
d) Tevekkül Edenin, Tasarruf Ettiği Hususlarda Vekaletin Caiz Olduğu Alanlarda,
Başkasını Vekil Tayin Etmek Suretiyle Tevekkül Etmesi |
10) İnâbe (Allah'a Yönelmek) |
Teslimiyet Çeşitleri a) Kevni Teslimiyet |
b) Şer'i Teslimiyet |
11) Sevgi |
12) Haşyet (Titreyerek Korkmak) |
13) Rağbet (Sevap Umarak Yönelmek) ve Rahbet (Azabından
Korkmak) |
14) Rüku ve Secde |
15) Huşu (İtaat Ederek Korkmak) |
16) İlah Olarak Yalnız Allah'ı Tanımak |
17) Hükmüne Teslimiyet Göstermek |
18) Tavaf Etmek |
İbâdet; Kalıp ve Kalbin, Tüm Organların Allah'a Yönelmesidir |
İbâdet, Fıtrattır |
İbâdet, Hayatın Tüm Alanlarını Kuşatır |
Allah'a İbâdet |
Namaz, Tüm İbâdetler İçin Prototiptir |
Herhangi Bir Eylem Nasıl İbâdet Olur?. |
Allah'tan Başkasına İbâdet |
Allah'tan Başka Tapılan Varlıklar |
Allah'tan Başkasına İbâdetin Anlamı |
İnsanlara Fayda ve Zarar Vermeyen, İşitmeyen, Görmeyen Putları
ve Heykelleri İlâh Edinmek ve Onlara İbâdet Etmek |
Tâğuta İbâdet |
Bilginlere ve Din Adamlarına İbâdet |
Şeytana İbâdet |
Cinlere İbâdet |
Konuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar |