Hastalık Belirtisi:

•Hastalık, ayva ağaçlarının yaprak, sürgün, çiçek ve genç meyvelerinde belirti oluşturur.

•İlkbaharda genç yaprakların üst yüzünde ışığa tutulduğunda görülebilen açık kahverengi lekeler zamanla koyulaşır. Bu lekeler yaprağın bir kısmını, bazen de tamamını kaplar. Hastalanan yapraklarda badem kokusu hâkimdir.

Ayva çeşit sayısı diğer türlerde olduğu kadar zengin değildir. Bunun nedeni ise dünyanın birçok ülkesinde ayvanın meyvesi için değil de anaç olarak yetiştirilmesi gösterilebilir. Meyve kalitesi yüksek çeşitler yine yerli çeşitlerimiz içersinde bulunmaktadır.

Ayva çeşit sayısı diğer türlerde olduğu kadar zengin değildir. Bunun nedeni ise dünyanın birçok ülkesinde ayvanın meyvesi için değil de anaç olarak yetiştirilmesi gösterilebilir. Meyve kalitesi yüksek çeşitler yine yerli çeşitlerimiz içersinde bulunmaktadır.

• Ayva bir ılıman iklim meyve türüdür.

• Kışın yapraklarını dökerek dinlenmeye girer.

• Ilıman deniz ikliminden hoşlanır.

Ayvalar her ne kadar değişik toprak tiplerinde yetiştirilirse de besin maddelerince zengin, süzek, kumlu-killi, sıcak topraklardan hoşlanırlar.

Gübrelemede ahır gübresi, yeşil gübre ve yapay gübrelerden faydalanılır.

• Her 3-4 yılda bir dekara 3-4 ton yanmış ahır gübresi verilmelidir.

Ağaçların normal gelişmesi, yeterli meyve oluşturması, meyvelerin büyümesi ve kaliteli olması için sulamaya ihtiyaç vardır. Kurak iklim şartlarının hakim olduğu ülkemizin birçok yöresinde bahçelerin sulanması gerekir. Sulanmayan bahçelerde sürgünler zayıf büyür, meyveler küçük kalır, meyve şekli bozulur, meyveler kuru, boğucu ve kekre olur. Bu nedenle yeterli yağışın olmadığı bölgelerde ayva ağaçları yaz mevsimi boyunca sulanmalıdır. İklim ve toprak şartlarına bağlı olarak 8-20 gün aralıklarla bahçeler sulanmalıdır. Toprağın geçirgenliği azaldıkça iki sulama arasındaki süre uzatılır.

Ayva bahçesi için uygun olarak seçilen yere bir yaşlı ve sağlıklı fidanlar 3×5, 4×5 veya 5×5 m aralık ve mesafelerle dikilirler. Verilecek olan aralık – mesafeler, toprak tipine ve yetiştirme sistemine göre değişiklik gösterir. Dikim budaması yapılan fidanlar aşı yeri toprak üzerinde kalacak şekilde ılıman iklimlerde Kasım – Ocak ayları arasında dikilmeleri tavsiye edilir.

Ayva, yüzlek köklü olduğu için toprak işleme mümkün olduğu kadar az yapılmalıdır. Eğer toprak işleme yapılması gerekli ise mutlaka derin sürümden kaçınılmalı yüzeysel (10 – 15 cm) işlemeler yapılmalıdır. Su kaynakları yeterli olduğu takdirde örtülü veya yarı-örtülü sistemlerde düşünülebilir. Örtülü toprak işlemede, bahçede herhangi bir toprak işlemesi söz konusu değildir. Sadece aşırı boylanmış olan otlar biçilir veya özellikle ağaç altlarında yabancı ot ilaçları ile düzenli bir mücadele yapılır.

Ayva yetiştiriciliğinde budama olayına fidanın alınması ile başlanır. Budamada, daha çok, ayvanın doğal büyüme şekline yakın olan Goble (Vazo, Kase) veya bu şeklin değiştirilmiş varyasyonlarının kullanılmasında (uygulama kolaylığı bakımından) faydalar vardır. Özellikle daha sıcak iklimlerde doruk dallı şekle yakın (yıllar ilerledikçe doruk-dal hâkimiyeti kayboluyor) bir sistemin uygulanmasında fayda vardır. Ağaçlara uygulanan şekil budaması, ağırlıklı olarak ilk 5 – 7 yılda yapılır. Daha sonraki budamalar ise şeklin korunmasına ve verime yöneliktir.

Ayva hasadı, çeşitlere ve bölgelere göre değişmekle birlikte, genellikle Eylül ayının ikinci yarısı veya Ekim ayında yapılır. Meyvenin depo ömrünü uzatmak için hasat elle ve dikkatli bir şekilde yapılmalıdır. Ayrıca, ayvada geç yapılan hasat, meyvenin depo ömrünün kısalması üzerine doğrudan etkilidir. Bu nedenle zamanında hasat önemlidir. Ağaç başına verim 60-100 kg arasında olup, Türkiye ortalaması 25 kg/ağaçtır. Yetiştiriciden yetiştiriciye göre değişmekle birlikte çeşitlerin hasat olumlarında ağaçtan kopartılma zamanlarını tayin eden bazı kriterler: sırasıyla, meyve iriliği, kabuk zemin rengi, meyve eti sertliği, suda eriyebilir, şeker oranı, tam çiçeklenmeden hasada gün sayısı, meyvenin daldan kopma direnci vb… olarak verilebilir.

Hastalık Belirtisi

•Hastalık bitkiye köklerdeki yaralardan kolaylıkla girer ve ur (tümör) oluşturur.

Bu yaralanmalar, böcekler, nematodlar tarafından ya da don zararı, mekanik işlemler vb nedenlerle olabilir. Etmen toprakta uzun süre canlılığını sürdürebilir ve bulaşık fidan ve toprakla yayılmaktadır.

Ayva çeşitlerinin autogam olmaları bu türde tohumla üretme imkanını sağlarsa da, türün vegetatif olarak da kolaylıkla üretilmesi yüzünden kültür çeşitlerinin çoğaltılması geniş ölçüde çelik, dip sürgünü veya bazı durumlarda aşı ile olur.

İklim İstekleri:

İklim ve toprak istekleri bakımından seçici olmayan ve deniz seviyesinden 1000 m yüksekliğe kadar hemen her yerde yetiştirilebilen nar sıcak ve kurak iklim meyvesidir. Yazları sıcak ve kurak kışları ılık ve yağışlı geçen yörelerde yetiştiriciliği uygundur . Kışları sert geçen bölgelerde güneye bakan yönler don zararından kaçınmak için önerilebilir. Bitki genellikle 10 ° C ye kadar dayanır. -15 ° C ve daha düşük sıcaklıklarda dallar, -20 ° C’ de bitki zarar görür. Tropik iklimlerde her dem yeşil olmasına karşılık, Subtropik ve ılıman bölgelerinde yaprağını dökmekte ve çok az bir soğuklama ihtiyacı göstermektedir.

Budama zamanı kışın ve yazın olmak üzere iki devrede ve ilk yıllarda şekil, daha sonraki yıllarda ise ürün budaması şeklinde yapılır. İlk yıl d ikimden sonra fidanın boyu 50-60 cm’den budanır. Eğer fidanın boyu kısa ise, sürgünler 2-3 göz üzerinden kesilerek kuvvetli büyüme teşvik edilir. Çalı formunda bitki olması nedeniyle dipten farklı yönlerden çıkan 3-4 dal seçilerek 50-60 cm’den tepeleri vurulur ve alçak taçlanmaları sağlanır. Bunların dışında çıkan dip sürgünleri devamlı kesilir. Şekil budamasına 2-3 yıl devam edildikten sonra, ağaç verime yatınca, meyve veren dallar uç kısımlarda olduğu için uç alma işlemi bırakılır. Seçilen 3-4 gövde dışında çıkan dip sürgünleri obur ve kurumuş dallar kesilir.