Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Kur'an'a Göre Câhiliyye Şâirleri

Kur

Kur'an'a Göre
Câhiliyye Şâirleri:

O günkü şâirlerin toplum
içerisinde etkileri olmakla birlikte çok saygın kişilikleri yoktu. Şâirlerin
ilham eseri sözlerinden dolayı halk, bazen onlara cinlenmiş (mecnun) gözüyle
bakardı. Kimileri de güçlülerin, kabile başkanlarının yanında yer alır,
kendilerine çıkar sağlayanların lehinde kaside/methiye türü şiir sunarlardı.
Söyledikleri şiirler, çoğunlukla büyüklük taslamalar, övünmeler, gururlar, aslı
astarı olmayan iddialar, şarap ve kadın övgüleri, eğlence meclislerini göklere
çıkaran, süslü ama faziletten uzak, boş sözlerdi.
Bu nedenle Kur'an, Peygamber'in
şâir, Kur'an'ın da şiir olmadığını ısrarlı bir şekilde vurguluyor: ?Biz ona
şiir öğretmedik; (bu) ona yakışmaz da. O (kendisine indirilen Kitap), yalnızca
bir zikir (öğüt ve hatırlatma) ve apaçık bir Kur'an'dır.? (36/Yâsin, 69) Bir
başka yerde Kur'an'ın şerefli bir elçi tarafından tebliğ edilen bir vahy olduğu,
asla bir kâhinin sözü olmadığı belirtiliyor (69/Haakka, 38-43).
Kur'an'ın büyüleyici belâğatı
(söz güzelliği) karşısında saşıran, ama inanmaya yanaşmayan inatçılar, onun
Peygamber tarafından (tıpkı şâirlerin yaptığı gibi) uydurulduğunu iddia
ediyorlardı. ?Hayır, dediler; (bunlar) karmakarışık düşlerdir; onu kendisi
düzüp uydurmuştur; belki de o, bir şâirdir. (Eğer öyle değilse) öncekilere
gönderildiği gibi bize de bir âyet (mûcize) getirsin.? (21/Enbiyâ, 5)
Kur'an, câhiliyye dönemi
şâirlerinin kötü rollerine işaret ederek, şeytanın, gerçeği ters yüz eden,
günaha düşkün yalancı şâirlere ilham/vesvese verdiğini, onlara da ancak azgın
sapıkların uyduğunu söyler: ?Şeytanların kime ineceğini size haber vereyim
mi? Onlar, günaha, iftiraya düşkün olan (şâir)lerin üstüne inerler. Bunlar
(şeytanlara) kulak verirler ve onların çoğu yalancıdırlar. Şâirlere
sapıklar/azgınlar uyarlar. Şairlerin her vâdîde (her yerde) vehm (hayal) edip,
başı boş dolaştıklarını ve gerçekte yapmadıkları/yapamayacakları şeyleri
söylediklerini görmedin mi? Ancak iman edip sâlih amel işleyenler, Allah'ı çokça
zikredenler ve haksızlığa uğratıldıklarında kendilerini savunanlar başka.
Zulmetmekte olanlar, nasıl bir inkılaba uğrayıp devrileceklerini pek yakında
bileceklerdir.? (26/Şuarâ, 221-227)