Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Kur'an'da Hamd Kavramı

Kur



Kur'an'da Hamd
Kavramı

Kur'an'da hamd, hepsi
Allah'a nisbet edilmiş olarak 43 yerde geçmektedir. Ayrıca, 17 âyette de esmaü'l-hüsnadan
?hamîd? ismi yer almaktadır. Bir yerde de hamd edenler anlamında
?hâmidûn? kelimesi kullanılır. Peygamberimiz'in ismi olan ve hamd kökünden
türeyen ?Muhammed? kelimesi, 4; ?Ahmed? ise 1 yerde geçer.
Peygamberimiz'in âhiretteki makamı olan, ?makam-ı mahmûd?, yine 1
yerde kullanılır. Dolayısıyla ?hamd? kelimesi ve türevleri Kur'ân-ı
Kerim'de toplam olarak 67 yerde geçmektedir. Kur'an'ın ilk âyeti olan "El-hamdü
lillâhi rabbi'l-âlemin" (Kâinatın rabbi, yani yaratıcısı ve
geliştiricisi olan Allah'a hamdolsun) cümlesi Kur'an'da 7 yerde geçmektedir.
"El-hamdü lillâh" cümlesi ise 23 yerde tekrarlanır. El-hamdü lillâh cümlesiyle
başlayan 5 sûre vardır. (1/Fâtiha, 6/En'am, 18/Kehf, 34/Sebe' ve 35/Fâtır
sûreleri.)
Namazın esasını Allah'a hamd
oluşturduğundan Kur'an, bazı yerlerde namaza hamd ismi verir (20/Tâhâ, 130; 50/Kaf,
39). Mü'minlerin dâvâ, dâvet ve duâlarının sonu da şudur: Hamd âlemlerin Rabbı
Allah'a mahsustur (10/Yûnus, 10). Zaten ilkte de, sonda da hamd, Allah'a
mahsustur (28/Kasas, 70). Her şey Rabbına devamlı hamdediyor (17/İsrâ, 44).
İnsan ve cinlerin kâfirleri dışındaki tüm yaratıklar Allah'a
hamdetmektedirler (13/Ra'd, 13). "Yedi gök, yer ve bunlarda bulunan herkes
O'nu tesbih eder. O'nu hamd ile, övgü ile tesbih etmeyen hiçbir şey yoktur."
(17/İsrâ, 44). "Göklerde ve yerde hamd O'na mahsustur." (30/Rûm, 18) Hamd
ve şükür, nimetleri arttırır: "Hatırlayın ki, Rabbiniz size: Eğer
şükrederseniz, elbette size (nimetimi) arttıracağım ve eğer nankörlük ederseniz
hiç şüphesiz azabım çok şiddetlidir! diye bildirmişti." (14/İbrahim, 7)
Bütün bunlara rağmen, insanoğlu ise çok zâlim ve çok nankördür (14/İbrahim, 34).
"Kullarımdan şükreden ne kadar az!" (34/Sebe' 13)
"El-hamdü lillâh (hamd
Allah'a mahsustur) de. Fakat onların çoğu düşünmezler." (29/Ankebut, 63)
?Çocuk edinmeyen, hâkimiyette ortağı bulunmayan, âcizlikten ötürü bir
velîye/dosta da ihtiyacı olmayan Allah'a hamd ederim (el-hamdü lilâh) de ve
tekbir getirerek O'nun şânını yücelt (?Allahu Ekber' de).? (17/İsrâ, 111)
El-hamdü lillâh.