Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Neshin Şartları

Neshin Şartları



Neshin


Şartları:




Usûl kitaplarında, neshin şartlarıyla
ilgili bazı bilgiler yer alır. Bu şartları taşımayan âyetlerin nesh
edilemeyeceği kabul edilir. Bu şartları şöyle sıralayabiliriz:

a-
Neshedilen hüküm, şer'î bir hüküm olmalı, mensûh âyetin ebedî olduğuna dair bir
ifade bulunmamalıdır. (Cihad hükmünün nesh edilemeyeceği, kıyamete kadar bâki
olduğu örnek verilir.)

b-
Nâsih-mensûh arasında zaman bakımından fark olmalıdır. İkisi de aynı anda
gelirse nesh olmaz. İki emrin bir arada kullanılması mümkün olmadığı zaman,
tarih yoluyla âyetlerin nüzûlü tesbit edilir. Tarih itibarıyla daha sonra gelen
emir nâsih olarak kabul edilir.

c-
Her iki nass arasında neshi gerektirecek bir zıtlığın bulunması gerekmektedir.
Nasslar arasında neshe konu olabilecek zıtlık yoksa, nesh mümkün görülmez. Diğer
taraftan nâsihin de şer'î bir delil olması gerekmektedir.

d-
Neshe konu olan hüküm, iyi ve kötü olduğuna dair, akıl erbâbının üzerinde
ittifak ettiği şeylerden olmamalıdır. Ana-babaya iyilik, zulüm ve ahlâksızlık
gibi hükümlerin neshi sözkonusu değildir.