Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

5) İleri Derecede Açlık ve Susuzluk

5

5) İleri Derecede
Açlık ve Susuzluk:

Oruçlu bir kimse, açlıktan veya
susuzluktan dolayı helâk olacağından, beden ve ruh sağlığının ciddî boyutta
bozulacağından endişe ediyorsa veya böyle bir şeyin olması tecrübeye veya doktor
raporuna göre kuvvetle muhtemel ise, orucunu bozması câiz olur. Hatta ölüm
tehlikesi açıksa oruç tutması haram olur.
Kur'an'da oruç tutmamayı mubah
kılan mâzeretler olarak hastalık, yolculuk ve oruca güç yetirememeden söz
edilmiştir (2/Bakara, 184-185). Fakîhler de oruç tutmama ruhsatını bu üç durumla
sınırlı tutmayı tercih etmiş, bu üç durumun ortak özelliği meşakkat olsa bile,
her meşakkat halinde oruç tutulmayabileceğini söylemekte tereddüt etmişler,
ihtiyatlı davranmışlardır. Bunun en başta gelen sebebi, mükelleflerin sübjektif
ve değişken bir durum olan meşakkati belirlemede ölçüsüz veya kolaycı davranıp
olur-olmaz bahanelerle orucu terketmesine yol açma, yani bu ruhsatı kötüye
kullanma endişesidir. Bununla birlikte oruç ibâdeti, netice itibarıyla kul ile
Allah arasında kalan bir yükümlülük ilişkisi olduğundan, mükelleflerin yukarıda
sayılan mâzeretler ışığında kişisel inisiyatiflerini kullanması, mâzeretleri
içlerine sinmediği sürece orucu terketmemeleri, haklı ve geçerli bir mâzeretinin
bulunduğuna iyice kani olduklarında da anılan ruhsattan yararlanmaları isâbetli
bir tutum olur.
Sıralanan bu mâzeretlerden biri
sebebiyle oruç tutamayan kimse, oruca, oruçlulara ve Ramazan ayına hürmeten,
mümkün oldukça bunu belli etmemelidir.
Canına veya bir uzvuna yönelik
bir tehdide mâruz kalan kimsenin nasıl davranacağına ilişkin olarak kimi
âlimler, zorlama karşısında Ramazan orucunu bozmayıp zulmen öldürülen kimsenin
günahkâr olmayacağını; tersine dinine bağlılığını gösterdiği için büyük bir
sevap kazanmış olacağını söylemişlerse de ağırlık kazanan görüş bu durumda orucu
bozmanın daha doğru olacağı yönündedir. Hatta tehdit altında kalan kişi, oruç
için tanınan yolculuk, hastalık gibi bir mâzerete sahip ise, zorlama karşısında
orucunu bozmazsa günahkâr olur.
Düğün veya sünnet yemeği gibi
bir ziyâfete çağrılan kimsenin, genel olarak diğer dâvetlerde olduğu üzere bu
dâvete icâbet etmesi, dostluk bağlarının güçlendirilmesi veya ilişkilerin
geliştirilmesi vb. amaçlara hizmet edeceği için teşvik edilmiştir. Nâfile oruç
tuttuğu bir günde böyle bir ziyâfete çağrılan kimse, sözü edilen olumlu amaçlara
hizmet edeceğinden eminse, bu dâvete icâbet etmesinin yerinde bir davranış
olacağı; fakat, yine de beklenmedik yararlara ve güzelliklere yol açabileceği
mülâhazasıyla genel olarak bu tür dâvetlere icâbet edip orucunu bozmasında bir
beis bulunmadığı ifâde edilmiştir. Başlanmış olan nâfileyi tamamlamak gerektiği
kuralı sebebiyle, bozduğu bu orucu daha sonra kazâ eder.

ORUÇ..
Orucun Şartları
Oruçun Edâsının Farz Olması İçin Gerekli Şartlar
Oruç'un Vakti
Sahur'a Kalkmak
Orucun Çeşitleri
Orucu Bozmayan Şeyler
Orucu Bozan ve Kefareti Gerektiren Haller
Orucu Bozan ve Kefareti Gerektiren Haller
Oruçluya Mekruh Olan Hususlar
Oruçluya Mekruh Olan Hususlar
Oruçluya Mekruh Olmayan Şeyler
Oruç Tutmamayı Mübah Kılan Özürler
Oruçla İlgili Diğer Meseleler
Iskât-ı Savm
Savm/Oruç; Anlam ve Mâhiyeti
İbâdetlerde Hikmet Aramak ve Orucun Hikmeti
Orucun Faydaları
Orucun Kişisel Faydaları, Ruh Üzerindeki Tesirleri
Orucun Sağlık Açısından Faydaları
Orucun Sağlık Yönüyle Faydaları
Fizyolojik ve Biyokimyasal Etkiler
Psikososyal Değişiklikler
Orucun Sosyal Faydaları
Az Yemenin Dindeki Önemi ve Faydaları
Kur'ân-ı Kerim'de Oruç.
Hadis-i Şeriflerde Oruç ve Fazîleti
Nâfile Oruçlar ve Fazîleti Hakkında Hadis-i Şerifler
Orucun Çeşitleri
1) Farz Oruç
2) Vâcip Oruç
3) Nâfile Oruç
Oruç Tutmanın Mendup Olduğu Günler 1) Şevval Orucu
2) Âşûrâ Orucu
3) Her Ay Üç Gün Oruç
4) Pazartesi ve Perşembe Orucu
5) Zilhicce Orucu
6) Haram Aylarda Oruç
7) Şâban Orucu
8) Dâvud Orucu
Oruç Tutmanın Yasak Olduğu Günler
Orucun Rükün ve Şartları
Yükümlülük Şartları
Yükümlülük Şartları
Oruç Tutmamayı Mubah Kılan Mâzeretler
Oruç Tutmamayı Mubah Kılan Mâzeretler
Oruç Tutmamayı Mubah Kılan Mâzeretler
1) Sefer
1) Sefer
1) Sefer
2) Hastalık
2) Hastalık
3) Hâmilelik ve Çocuk Emzirmek
3) Hâmilelik ve Çocuk Emzirmek
4) Yaşlılık
4) Yaşlılık
5) İleri Derecede Açlık ve Susuzluk
5) İleri Derecede Açlık ve Susuzluk
Orucun Geçerlilik Şartları
Orucun Geçerlilik Şartları
1) Niyet
1) Niyet
Niyetin Vakti
Niyetin Vakti
Niyet Şekli
Niyet Şekli
2) Orucu Bozan Şeylerden Kaçınmak
2) Orucu Bozan Şeylerden Kaçınmak
Orucu Bozmayan Haller
Orucu Bozmayan Haller
Orucun Yasakları
Orucun Yasakları
Orucun Mekruhları
Orucun Mekruhları
Orucu Bozan Şeyler
Orucu Bozan Şeyler
1) Kazâ ve Keffâreti Gerektiren Durumlar
1) Kazâ ve Keffâreti Gerektiren Durumlar
2) Sadece Kazâyı Gerektiren Durumlar
2) Sadece Kazâyı Gerektiren Durumlar
İlâç Kullanmanın ve İğne Yaptırmanın Hükmü.
İlâç Kullanmanın ve İğne Yaptırmanın Hükmü.
Oruçlu İçin Müstehap Olan Şeyler
Oruçlu İçin Müstehap Olan Şeyler
İtikâf
İtikâf
Orucun Kazâsı 1) Ramazan Orucunun Kazâsı
Orucun Kazâsı 1) Ramazan Orucunun Kazâsı
2) Keffâret Orucu
2) Keffâret Orucu
3) Fidye
3) Fidye
4) Iskat-ı Savm
4) Iskat-ı Savm
Oruç, Niçin Ramazan Ayında Tutulur?.
Ramazan Ayı ve Fazîleti
Ramazan Mektebi
Rü'yet-i Hilâl; Hilâlin Görülmesi
Hilâlin Görülme Vakti
Kadir Gecesi ve Fazîleti