Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular
Kur'an'da Besmele
Kur
Kur'an'da Besmele:
Besmele'yi oluşturan kelimeler
Kur'an'da en çok tekrar edilen kelimelerdir. ?Bismillâhirrahmânirrahîm?
cümlesini meydana getiren kelimelerden ?ism? (isim) kelimesi, türevleriyle
birlikte 71 yerde geçer; aynı kökten gelen semâ ve çoğulu semâvât kelimelerini
de ilâve edersek, isim kelimesinden türeyen kelimeler toplam olarak 381'e çıkar.
Besmeleyi meydana getiren
ikinci kelime olan ?Allah? lafzı ise, Kur'an'da tam 2697 yerde kullanılır;
ayrıca ?ey Allah'ım? anlamına gelen ?Allahümme? kelimesi de 5 yerde geçer.
Üçüncü kelime olan ?Rahmân? kelimesi, Kur'an-ı Kerim'de 57, ?Rahîm? kelimesi ise
115 yerde tekrar edilir. Rahmân ve Rahîm kelimelerinin kendisinden türediği
?rahmet? ve türevleri ise Kur'an'da toplam 339 yerde geçer.
Helâl ve hayırlı bir işe
başlarken Allah'ın adını anmak, her müslümanın üzerinde titizlikle durması
gereken görevlerindendir. Kur'an-ı Kerim'de buna işaret eden pek çok emir vardır
.
İlk inen âyette besmele çekmek
emredildiği gibi, mushaf olarak tertip edilen Kur'an-ı Kerim'in ilk âyeti de
besmeledir. Besmele, Kur'ân-ı Kerim'in 114 sûresinden 113'ünün giriş cümlesi
olarak yer almaktadır. Neml: 27/30. âyetinin de bir bölümüdür. Dolayısıyla
Kur'an'da 114 yerde "bismillâhirrahmânirrahîm" vardır.
?O Süleyman'dandır, ve o "bismillâhirrahmânirrahîm"ledir.?
(Neml: 27/30)
?(Nuh) dedi ki: ?Gemiye
binin! Onun yüzüp gitmesi de, durması da Allah'ın adıyladır. Şüphesiz ki Rabbim
Ğafûr'dur, Rahîm'dir.? (Hûd: 11/41)
?Atalarınızı andığınız gibi,
hatta daha çok, daha kuvvetli bir şekilde Allah'ı zikredin.? (Bakara: 2/200)
?Namazı kıldıktan sonra da,
ayakta, otururken ve yanlarınız üzerinde yatarken Allah'ı zikredin.? (Nisâ:
4/103)
?Rabbinin adını an. Bütün
varlığınla, ihlâsla O'na yönel.? (Müzzemmil: 73/8)
?Sabah akşam Rabbinin adını
an.? (İnsan: 76/25)
Besmeleye vücut veren 4 kelime
(isim, Allah, Rahmân, Rahîm) 'den 3'ü Allah'ın isimleri olup, bunların 2'si
bağış, merhamet, cömertlik, affetmek gibi anlamlar taşımaktadır. Kur'an'ın ilk
cümlesine bunları koyarak, temel konusu ülûhiyet ve insan-Allah ilişkisi olan
Kur'an'da hâkim olan ögenin rahmet ve merhamet olduğuna Rabbimiz dikkat
çekmektedir. Rahmân ve Rahîm'in kökü olan rahmet kelimesi Kur'an'ın açık
beyanlarına göre Allah'ın hâkim niteliğidir. Enbiyâ: 21/107. âyette Son Rasulü
de Kur'an "âlemlerin rahmeti" olarak nitelendirmektedir. O halde, şunu
rahatlıkla söyleyebiliriz: Kur'an'ın tanıttığı Allah, yarattığı mahlûkata, her
şeyden önce rahmet sıfatıyla tecellî etmektedir.
İslâm'ı korku dini, Allah'ı
sadece korkulacak bir zât olarak göstermeye çalışan besmelesizlere en büyük
darbe, besmeledeki rahmet ve merhamet ifadeleridir.
[1]
[1]
Ahmet Kalkan, İslam Akaidi: 329. Ahmet
Kalkan, Kur'an Kavramları.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.