Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

b. Liyâkatlinin Müdâhalesi

b

b.
Liyâkatlinin Müdâhalesi:


Bazı durumlarda Hz. Peygamber'in
şahsî mürâcaatı varid olmadan, ortaya çıkmış mesele ile alâkalı olarak hariçten
müdâhale vakaları olmuştur. Bu müdâhaleler "liyâkatli ağız"dan geldiği veya
"mâkul" bulunduğu takdirde daima hüsn-ü kabul görmüştür. Bununla alâkalı
örnekler de çoktur. Bu ikna edici örnekler Hubab İbnu'l-Münzir ile alâkalı
olanlarıdır. Bedir Savaşı'na karar verildikten sonra Hz. Peygamber ordunun savaş
vaziyeti alacağı yeri tayin ederek yerleşme emrini vermişti ki, Hubab huzura
çıkarak harp mevziini seçme işini vahyin irşadı ile değil de kendi re'yi ile
yaptı ise buranın uygun olmadığını Hz. Peygamber'e söyledi. Hz. Peygamber de:
"Hayır, vahiy değil, kendi reyimle seçmiştim" der. Hubab'ın fikrine uygun
olarak yeniden yerleşim yapılır (İbnu Sa'd II/15; Hâkim, a.g.e., III/427; Vâkıdî,
Meğâzî Oxford, 1966, I/53) Aynı Hubab'ın gerek Hayber (Vâkıdî, a.g.e. II/645),
gerek Tâif (Vâkıdî, a.g.e. II/325-326) seferleri sırasında, gerekse Benû Nadr ve
Benû Kureyza gazvelerinde (Suyûtî, Hasâisu'l-Kübrâ, III/257-258) Hz. Peygamber
tarafından, her seferinde kabul edilen benzer tekliflerine rastlıyoruz.

Fetih günü Mekke'nin haramiyetini
ilân eden Hz. Peygamber'in bu meyanda "otlarını yolmanın da harama dahil
olduğunu" söylemesi üzerine amcası Abbas tarafından izhir denen ve günlük
hayatta muhtaç olunan bir otun bu yasaktan hâriç tutulması için yapılan talebin
kabul edilmesi (Buhârî, Cenâiz 76; Müslim, Hacc 445-448) şarap yapılan (Buhârî,
Eşribe 8), eşek eti pişirilen kapların kırılması için verdiği emre
"kırılmayıp yıkandıktan sonra kullanılması" (Buhârî, Meğâzî 38) için yapılan
teklifin kabul edilmesi gibi örnekler Hz. Peygamber'in çok farklı konularda
muhâtaplarını dinleyip görüşlerini değerlendirdiğini gösterir.

ŞÛRÂ (İSTİŞÂRE/DANIŞMA)
Şûrâ/İstişâre; Anlam ve Mâhiyeti
İstişârenin Fazileti
Kur'ân-ı Kerim'de Şûrâ/İstişâre.
Rasûlullah'ın Sünnetinde İstişâre ve Konuyla İlgili Hadis-i Şerifler İstişârenin Önemi ve İstişâre Emri
Konuyla İlgili Hadis-i Şerifler
Telâkki
Teşvik
Hz. Peygamber İstişâreye Muhtaç mı?.
En Büyük Dâhî De İstişâreye Muhtaçtır
Ashâb ve İstişâre
Hz. Peygamber'in Müşâvirleri
Münâfık ve Müşriklerle İstişâre
İstişare Konuları
İstişare Dışı Konular
İstişârenin Mekanizması
1- Müşâvirin Durumu
a. Liyâkat
b. Mûtemed Olmak
Dürüstlük Başta Gelir
c. Müslüman ve Dindar Olmak
d. İlgili Olmak
2. İstişârenin Şekli
a. Doğrudan Re'ye Mürâcaat
b. Liyâkatlinin Müdâhalesi
c. Yersiz Teklif
d. Saygısız Müdâhale
3- Kararın Alınması
a- Ekseriyetin Re'yi
b- Görüşlerden birinin tercih edilip seçilmesi
c- Kararı Tehir Etmek
d- İcbârî Karar
4- Şahsî Kanaatında Direnmemek
5- Müşâvirleri Gücendirmemek
6- Tatbikat  Sırasında Azim
Batı Demokrasisi Demokrasinin Tenkidi
Teknokrasi
Demokrasinin Sonu Anarşidir
İslâm'da Kanun Koyma Mekanizması
Hürriyet Telakkisi
Peygamberler de Hür Değildir
Hürriyet Alanı
Sınırlamanın Gâyesi
İslâm'da Kadınlarla İstişâre.
1- Kur'an'a Göre
2- Sünnete Göre
Sünnette Nazarî Beyan
Sünnette Fiilî Örnekler
Bu  Meselede Temel Prensip
Haklı Cihet
İstişârenin Önemi
İstihâre; İstişâreden So a Yapılması Gereken Duâ.
İstihârenin Yozlaştırılıp Rüya Falına Dönüştürülmesi
Tefsirlerden İktibaslar
İstişâre Etmek
Konuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar