Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Allah'ın Kendi Zatını Övmesi ve Kulların O'na Hamd Etmesi

Allah

Allah'ın Kendi Zatını Övmesi ve Kulların O'na Hamd Etmesi

Bütün gökler, yer, ikisi arasında bulunanlar ve bunların dışında var olan her
yer Allah'a hamdla dolmuştur. Allah'a hamd, dünyayı ve âhireti, üstün ve al­çak
bütün âlemleri doldurmuştur. O'nu hamd etmenin genişliği ilminin ge­nişli­ğine
ulaşmıştır. Bütün varlıklar eksiksiz bir şekilde O'na hamd ederler. So­nunda
O'na hamd edilmeyen bir hüküm yoktur. Gökler ve yer, O'na hamd ile ayakta
durmaktadırlar. Cennet ehli cennete, cehennem ehli de ce­hen­neme O'na hamd
ederek girerler. Hasan Basrî der ki: ?Cehennem ehli, Al­lah'a hamd ederek
cehenneme girerler.?

Allah Teâlâ, bütün âlemlerin Rabb'i oluşuyla övünür ve yalnız kendisinin hamda
layık olduğunu bize şöyle bildirir: ?Hamd, yalnız âlemlerin Rabb'i olan
Al­lah'a aittir.?[1]

Allah, kitapları indirmekle de övünür ve şöyle buyurur: ?Hamd, Kitabı kulu
üzerine indiren ve onda hiç bir çarpıklık kılmayan Allah'a aittir.?[2]

Allah, gökleri ve yeri yaratmakla da övünür ve şöyle buyurur: ?Hamd gök­leri
ve yeri yaratan, karanlıkları ve aydınlığı (nuru) yaratan Allah'adır.?[3]

Allah, her şeyin sahibi olmakla ve mülkünün kusursuz oluşuyla övünür ve şöyle
buyurur: ?Hamd, göklerde ve yerde olanların tümü kendisine ait olan
Allah'ındır; âhirette de hamd O'nundur. O, hüküm ve hikmet sahibidir, haber
alandır.?[4]

O'nun hamdi bütün zaman ve mekanları doldurmuş, bütün eşyaları ve söz­leri
kapsamıştır. Yüce Allah şöyle buyurur: ?Öyleyse akşama girdiğiniz va­kit de,
sabaha erdiğiniz vakit de Allah'ı tesbih edip (yüceltin). Hamd O'­nundur;
göklerde de, yerde de, günün sonunda da ve öğleye erdiğiniz vakit de.?[5]

Bütün varlıklar nasıl O'na hamd etmesin? ?Ki O, yarattığı her şeyi en gü­zel
yapandır.?[6]
O'na nasıl hamd etmesinler ki, kendileri O'nun yapısıdırlar ve O'nun emriyle var
olmuşlardır. ?Her şeyi sapasağlam ve yerli yerinde ya­pan Allah'ın sanatı
(yapısı)dır bu.?[7]

Allah'ın bütün fiilleri hikmet, merhamet ve faydalarla doludur. O'nun her fi­ili
adalettir ve güzeldir. Yasakladığı her şey kötüdür. Bütün varlık O'nundur. Bütün
iyilikler O'nun elindedir. Bütün işler sonuçta O'na gelip dayanacaktır. Her şey
O'na doğru akmaktadır. Özetle eylem sahibinin eylemindeki hikmeti büyüdükçe O'na
yapılan hamd de büyür. Eğer eyleminde bir hikmet yoksa ve bir amacı
bulunmuyorsa, o kimse övgüyü hak etmez.[8]

Allah Teâlâ, açık ve gizli, dinî ve dünyevî bütün nimetleriyle, kullarını
tehlike­lerden ve felaketlerden korumasıyla hamd edilmeyi hak etmektedir. En
gü­zel isimlere ve en üstün sıfatlara sahip olması ayrıca hamd edilmeye değer.
O, bu isim ve sıfatlarla hamd edilir, övülür ve methedilir. Allah en güzel ve en
mü­kemmel sıfatlara sahiptir. Hiçbir eksik ve kusuru yoktur. O'nun sahip ol­duğu
bu sıfatların her biri, en mükemmel şekilde hamda layıktır. Zatında,
sıfatla­rında, isimlerinde ve fiillerinde O'na hamd olsun. Varlıkları
yaratma­sına, emir ve yasaklar koymasına, kaderle ilgili hükümlerine, dinî
hükümle­rine, dünya ve âhiretteki sevap ve ceza hükümlerine hamd olsun. Özetle
ve ayrın­tılarla O'na hamd olsun. Kalemlerin sayamayacağı ve düşüncelerin ha­yal
edemediği her şey için O'na hamd olsun.[9]


[1]
Fatiha,

2.



[2]
Kehf,

1.



[3]
En'am,

1.



[4]
Sebe,

1.



[5]
Rum,

17-18.



[6]
Secde,

7.



[7]
Neml,

88.



[8]
İbn Kayyim, ?Şifâu'l-alîl?, s.

382.



[9]
?el-Hakku'l-vâdihu'l-mübîn?, s.

39-40;
el-Herrâs, ?Şerhu'n-nûniyye?,

2/75.

Esmau'l-Husna
İçindekiler
Önsöz
Kitap Hakkında
ALLAH
"Allah" Adının Bütün İsim ve Sıfatları Kapsaması
"Allah" Kelimesinin Kökeni
?Allah? Adı Türememiştir; Türediğini İddia Etmenin Amacı Nedir?
?Allahümme? Kelimesinin Anlamı
Basralı Dilbilimcilerin Cevabı
EKREM-KERİM
Ekrem'in Anlamı
Kerîm'in Anlamı
Ekrem Kerîm Arasındaki Fark
Yüce Allah'ın Kerem Sahibi Oluşunun Göstergeleri
EVVEL-AHİR-ZAHİR-BATIN
Evvel ve'l-Âhir'in Anlamı
Fahrüddin Râzî'nin Görüşü
İbn Kayyim'in görüşü
Bu İsimleri Bilmenin Sağladığı Yararlar
BARİ
Bu İsmi Bilmenin Faydası
BASİT-KABIZ
Bu İki İsmi Bilmenin Faydaları
BAİS
Bâ'is İsmini Bilmenin Faydası
BAKİ
Bâkî İsminin Anlamları
BEDİ'
BER
Ber İsminin Çeşitli Anlamları
Allah'ın İnsanlara Verdiği Özel Nimet Türleri
Ber İsmini Bilmenin Faydaları
BASİR
Basar (Gözle Görmek) İle Basîret (Kalple Görmek) Arasındaki Fark
Basîretin Dereceleri
1- İsim ve sıfatlarda basîret
2- Emir ve yasaklarda basîret
3- Sevap ve cezada basîret
Allah'ın Basîr Adını Bilmenin Faydaları
TEVVAB
Tevvâb İsmini Bilmenin Faydaları
Tevbeye Teşvik
CAMİ'
Bu İsmin Varlık Âlemindeki Delilleri
Câmi' Adını Bilmenin Faydaları
CEBBAR
Kulun Ceberutlukla Nitelendirilmemesi
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
CEMİL
Yüce Allah'ı En Güzel Bilmek
Allah Güzeldir, Güzelliği Sever
HAFIZ
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HASİB
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAFİ
Bu İsmi Bilmenin Faydası
HAFİZ
Hafîz İsminin Varlıklardaki Bazı Görünümleri
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAK
Allah'ın Kudretinin Görüntüleri Ve Hak İsmini Bilmenin Faydaları
HAKEM
Bu İsmin Birçok Yüce Anlama Gelmesi
Hükmün Türleri
1- Dinî hükümler
2- Varlık âlemiyle ilgili hükümler
3- Kaderî-kevnî hükümler
Hakem İsmini Bilmenin Faydaları
HAKİM
Kitap ve Sünnette Hikmet ve Bu Sıfatı Kabul Etmeyenlere Cevap
İnsanların Başına Gelen Belalar ve Bunlardaki Hikmetler
Bu İsmi Bilmenin Faydası
HALİM
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAMİD
Allah'ın Kendi Zatını Övmesi ve Kulların O'na Hamd Etmesi
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAYY-KAYYUM
Kulun, Allah'ın Kayyûm Oluşunu Bilmesinin Etkileri
HAYİ-SİTTİR
İbn Kayyim'in Allah'ın Hayâ Sıfatını Kabul Etmeyenlere Cevabı
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAFID-RAFİ'
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HALİK-HALLAK
Allah'ın Tek Yaratıcı ve Tek İlah Olduğunun İspatı
HABİR-ALİM
Alîm, Habîr ve Hakîm İsimlerinin Varlıklardaki Görünümleri
Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
ZÜ'L-CELALİ VE'L-İKRAM-CELİL
Bu İsmi Bilmenin Faydası
ZU'T-TAVL
ZÜ'L-İNTİKAM-MUNTAKİM
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
RAZİK-REZZAK
Allah'ın Kullara Verdiği Rızık
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
RAŞİD-REŞİD-MÜRŞİD