Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Selâm Sözcüğünün Gerçek Anlamı

Selâm Sözcüğünün Gerçek Anlamı

Selâm Sözcüğünün Gerçek Anlamı

İbn Kayyim der ki: ?Selâm sözcüğünün gerçek anlamı, kötülük ve ayıp­lardan beri
olmak, onlardan kurtulmak ve esenliğe kavuşmaktır. Selâm söz­cüğünden türeyen ve
kökü buna dayanan bütün sözcükler, bu anlamlar çev­resinde dolaşır.
?Sellemekellah? (Allah seni kurtarsın) ve ?Selleme fülanün mineş-şer? (filanca
kötülükten kurtuldu) gibi cümleler bu tür anlamdadır. Mü'minlerin sırat üzerinde
?Rabb'i sellim? veya ?Allahümme sellim? (Rabb'im, Allah'ım kurtar, selâmet ve
esenliğe kavuştur) şeklinde dua etmeleri de bu anlamdadır. Yine ?Seleme'ş-şey'u
li fülan? (Bu şey filancaya aittir) cümle­sinde ?seleme? aidiyet ve sahiplik
anlamı taşır. Birini zarardan kurtarmak da bu sözcükle ifade edilir. Kur'an'da
bütün bu anlamlar kullanılmıştır. Örneğin ?Allah bir örnek verdi: Kendisi
hakkında uyumsuz ve geçimsiz bulunan, sa­hipleri de çok ortaklı olan (köle) bir
adam ile yalnızca bir kişiye teslim olmuş bir adam. Bu ikisinin durumu bir olur
mu??[1]
âyetinde geçmekte olan ?se­lem? sözcüğü, yalnız birine ait olmak, başkasının
ortaklığı bulunmamak an­lamında kullanılmıştır. Selâm, savaş karşıtı olan barış
anlamında da kullanıl­mıştır. Şu âyette bu anlamda kullanılmıştır: ?Eğer
onlar barışa eğilim göste­rirlerse, sen de ona eğilim göster ve Allah'a tevekkül
et.?[2]
Çünkü barış ile, savaşan tarafların her ikisi de birbirlerine verdikleri eziyet
ve sıkıntılarından kurtulmakta ve rahat etmektedirler. Bu yüzden kelime,
müşareke gibi mufaale babında müsâleme (karşılıklı silah bırakma, barışma)
olarak kulla­nılmıştır.

Yine ?selim kalp? ifadesinde selim, temiz, sağlam, kin ve nefretten arın­mış
kalp anlamındadır. Ancak gerçek anlamı, kalbi yalnız Allah'a teslim et­mek,
O'nun dışında bir şeyi orda barındırmamak demektir. Böylece kalp, şirkten,
kinden, günahların pisliklerinden ve Allah'a muhalefet etme duygu­sundan
kurtulur ve selim bir kalp olur. Samimiyet ve sadakatle Allah'ın yo­lunda yürür,
O'nunla iyi ilişkiler kurar. Sonuçta kıyamet günü Allah'ın aza­bından kurtulur
ve O'nun ikram ve saygınlığını kazanır.

İslâm sözcüğü de bu kelimeden türemektedir. Çünkü İslâm, kayıtsız şart­sız
Allah'a teslim olmak, O'na boyun eğmek demektir. Müslüman, şirk ve küfrün
pisliklerinden temizlenerek yalnız Allah'a teslim olmuş kimsedir. O, tıpkı
tamamen efendisinin emrinde olan ve başka sahibi bulunmayan bir köle gibidir. Bu
yüzden Yüce Allah, yalnız Rabb'ine inanan ve O'na teslim olanla birçok efendisi
bulunan iki kişinin örneğini bize şöyle vermiştir: ?Allah bir örnek verdi:
Kendisi hakkında uyumsuz ve geçimsiz bulunan, sahipleri de çok ortaklı olan
(köle) bir adam ile yalnızca bir kişiye teslim olmuş bir adam. Bu ikisinin
durumu bir olur mu??[3]

Yine ticari bir muamele şekli olan selem[4]
terimi de bu kökten türemiştir. Selemde, zimmetinde olan şeyin selâmetini
Rabb'ine havale ederek satma ve ücreti peşin alma söz konusudur. Bu yüzden bu
tür satış usulü selem olarak adlandırılmıştır. Ama gerçeği Yukarıda izah
ettiğimiz gibidir. Eğer bu, yılan vb. hayvanların soktuğu kimseye ?selim?
(kurtulan) denilmesiyle çelişmektedir denilirse, şu cevabı veririz: Bu bir
çelişki değildir. Çünkü yılan vb. hayvanların soktuğu kimsenin ?selim? olarak
adlandırılması, kişinin temel amacını ifade etmek içindir. Yani kişinin
iyileşmesi ve bundan kurtulup sağlığına yeniden kavuşmasıdır. Zira bu kimseye
göre şu an, bundan kurtulmak ve selâmete kavuşmaktan daha önemli bir isteği
bulunmamaktadır. Durum böyle olunca ?selim? olarak adlandırılmıştır. Bu,
tehlikeli yerin ?kurtuluş yeri? olarak ad­landırılması gibidir. Tehlikeli yerde
bulunana göre buradan kurtulmaktan başka bir amacının olmadığını ifade etmek
için bu adlandırma yapılmıştır.
Özetle, yılan
vb. hayvanların soktuğu kimsenin ?selim?, tehlikeli yerin ?kurtuluş yeri? olarak
adlandırılması, o kişilerin kurtulma ümidini ve onlara yönelik iyimserliği ifade
etmek için bu adlandırma yapılmıştır.[5]



[1]
Zümer,

29.



[2]
Enfal,

61.



[3]
Zümer,

29.



[4]
Selem, bedelin peşin ödenerek malın daha sonra teslim edilmesi esasına
dayanan bir satış akdi. Çev.


[5]
İbn Kayyim, ?Bedâiu'l-fevâid?,

2/289.

Esmau'l-Husna
İçindekiler
Önsöz
Kitap Hakkında
ALLAH
"Allah" Adının Bütün İsim ve Sıfatları Kapsaması
"Allah" Kelimesinin Kökeni
?Allah? Adı Türememiştir; Türediğini İddia Etmenin Amacı Nedir?
?Allahümme? Kelimesinin Anlamı
Basralı Dilbilimcilerin Cevabı
EKREM-KERİM
Ekrem'in Anlamı
Kerîm'in Anlamı
Ekrem Kerîm Arasındaki Fark
Yüce Allah'ın Kerem Sahibi Oluşunun Göstergeleri
EVVEL-AHİR-ZAHİR-BATIN
Evvel ve'l-Âhir'in Anlamı
Fahrüddin Râzî'nin Görüşü
İbn Kayyim'in görüşü
Bu İsimleri Bilmenin Sağladığı Yararlar
BARİ
Bu İsmi Bilmenin Faydası
BASİT-KABIZ
Bu İki İsmi Bilmenin Faydaları
BAİS
Bâ'is İsmini Bilmenin Faydası
BAKİ
Bâkî İsminin Anlamları
BEDİ'
BER
Ber İsminin Çeşitli Anlamları
Allah'ın İnsanlara Verdiği Özel Nimet Türleri
Ber İsmini Bilmenin Faydaları
BASİR
Basar (Gözle Görmek) İle Basîret (Kalple Görmek) Arasındaki Fark
Basîretin Dereceleri
1- İsim ve sıfatlarda basîret
2- Emir ve yasaklarda basîret
3- Sevap ve cezada basîret
Allah'ın Basîr Adını Bilmenin Faydaları
TEVVAB
Tevvâb İsmini Bilmenin Faydaları
Tevbeye Teşvik
CAMİ'
Bu İsmin Varlık Âlemindeki Delilleri
Câmi' Adını Bilmenin Faydaları
CEBBAR
Kulun Ceberutlukla Nitelendirilmemesi
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
CEMİL
Yüce Allah'ı En Güzel Bilmek
Allah Güzeldir, Güzelliği Sever
HAFIZ
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HASİB
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAFİ
Bu İsmi Bilmenin Faydası
HAFİZ
Hafîz İsminin Varlıklardaki Bazı Görünümleri
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAK
Allah'ın Kudretinin Görüntüleri Ve Hak İsmini Bilmenin Faydaları
HAKEM
Bu İsmin Birçok Yüce Anlama Gelmesi
Hükmün Türleri
1- Dinî hükümler
2- Varlık âlemiyle ilgili hükümler
3- Kaderî-kevnî hükümler
Hakem İsmini Bilmenin Faydaları
HAKİM
Kitap ve Sünnette Hikmet ve Bu Sıfatı Kabul Etmeyenlere Cevap
İnsanların Başına Gelen Belalar ve Bunlardaki Hikmetler
Bu İsmi Bilmenin Faydası
HALİM
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAMİD
Allah'ın Kendi Zatını Övmesi ve Kulların O'na Hamd Etmesi
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAYY-KAYYUM
Kulun, Allah'ın Kayyûm Oluşunu Bilmesinin Etkileri
HAYİ-SİTTİR
İbn Kayyim'in Allah'ın Hayâ Sıfatını Kabul Etmeyenlere Cevabı
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HAFID-RAFİ'
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
HALİK-HALLAK
Allah'ın Tek Yaratıcı ve Tek İlah Olduğunun İspatı
HABİR-ALİM
Alîm, Habîr ve Hakîm İsimlerinin Varlıklardaki Görünümleri
Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
ZÜ'L-CELALİ VE'L-İKRAM-CELİL
Bu İsmi Bilmenin Faydası
ZU'T-TAVL
ZÜ'L-İNTİKAM-MUNTAKİM
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
RAZİK-REZZAK
Allah'ın Kullara Verdiği Rızık
Bu İsmi Bilmenin Faydaları
RAŞİD-REŞİD-MÜRŞİD