Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

FISK ..

FISK

FISK

?Fısk' veya ?füsuk' sözlükte, bir yerden çıkmak,
ayrılmak, demektir. Hayvanların, bilhassa farenin deliğinden çıkmasına, meyvenin
filizlenmesine, tohumun (veya tomurcuğun) açılıp filizin dışarı çıkmasına ?fısk'
denilir.

İslâmdan önce hayvanlar ve bitkiler hakkında
kullanılan bu kelime, Kur'an'ın gelişiyle anlam sahası genişlemiş, insanların
veya başka varlıkların yoldan çıkma, doğru yoldan ayrılma manası kazanmıştır.

Buna göre ?fısk', Allah'ın emirlerine
itaatsizlik etmek, dinin koyduğu sınırlardan dışarı çıkmak, doğru yoldan sapmak,
iyilik ve güzellikten ayrılmak, günaha batmak demektir.

?Fısk', itaatten uzaklaşma, Allah'ın emirlerini
dinlememe tavrıdır. Bu bakımdan ?küfr' kavramından daha geniştir. Allah'a
herhangi bir şekilde itaatsizlik yapanın bu fiiline rahatlıkla ?fısk' denir.

?Fısk'ın çoğulu ?füsûk'tur.

?Fısk' içinde olan kimselere ?fasık' denilir.

Kur'an'ın geniş anlam sahası olan kavramlarından
biri de ?fısk' veya ?fasık' kelimesidir. Allah'ın emrinden ya da dinin çizdiği
sınırdan dışarı çıkmak anlamıyla ?fısk' hem iman eden bir kimsenin yaptığı
hatadır, hem de hiç iman etmeyerek Allah'a isyan edenin işlediği cürümdür.

Bir çok İslâm bilgini mü'min olduğu halde
Kur'an'ın kebâir (büyük günah) dediği günahları işleyenlerin bu fiillerine
?fısk' adını verirler. İslâm tarihinde ortaya çıkmış çeşitli mezhepler ?fısk'
yani çekinmeden büyük günah işleyenlerin durumunu tartışmışlar, onun müslüman
olarak kalıp kalmayacağı üzerinde görüşlerini açıklamışlardır.

Biz o tartışmaları bir tarafa bırakıp ?fısk'
kavramının Kur'an'da nasıl ve hangi anlamlarda kullanıldığını tesbit etmeye
çalışalım.

[1]



[1]
Hüseyin K. Ece, İslam'ın Temel Kavramları, Beyan Yayınları: 195-196.

FISK VE FÂSIK ..
Fâsık Kime Denir? .
Fıskın Çeşitleri
1- İnançla İlgili Fısk
2- Dinî Emir ve Yasaklarda Gevşeklik ve İhmal
FISK ..
A- Fısk Sayılan Davranışlar
A1- Allah ve Peygamber İnancıyla İlgili Fısk Sayılan Tutum ve Davranışlar
a- Allah'ı İnkâr veya Şirk Koşma
b- Allah'ın Âyetlerini Yalanlama
c- Münafıklık
d- Allah'ı Unutma
e- Allah'ın İndirdiği Hükümlerle Hükmetmemek
f- Başka Bir Şeyi Cihada Tercih Etmek
A2- Diní Emir ve Yasaklar Konusunda Fısk
a- Şirk Koşmak, Fala Bakmak, Haram Olan Etleri Yemek
b- Alay Etmek, Kötü Lakap Takmak, Çirkin Söz
c- Yalancı Şahitlik ve Yalan Haberler Yaymak
d- Teref (Mal Varlığı İle Şımarma)
e- Ahde Vefa Göstermemek
f- Lût Kavminin Çirkin Fiili
g- İsrailoğullarının Bazı Tutum ve davranışları
B- Fısk'a Düşmenin (Fasık Olmanın) Sonuçları
1- Allah (cc) Fasıklardan Razı Değildir
2- Allah (cc) Fasıkları Hidayete (Doğru Yola) Eriştirmez
3- Dünyada Azap
4- Helâk Edilme
5- Ahiretteki Ceza
C- Fasıklığın Sembol Tipleri
D- Fısk'ın Çeşitleri
FISK - FASIK ..
Fıskın Tanımı ve Mâhiyeti
Fâsık Kime Denir? .
Fıskın Çeşitleri
1- İnançla İlgili Fısk .
2- Dinî Emir ve Yasaklarda Gevşeklik ve İhmal
Fıskın Sosyal Niteliği
Fısk Davranışlarının Sonucu .
a- Allah, Fâsıkları Hidayete Eriştirmez, Onlardan Râzı Olmaz .
b- Dünyevî Azap ve Helâk .
c-Uhrevî Azap ve Cehennem ..
Fıskın Sembol Tipleri
Büyük Günahlar
Büyük Günah İşlemenin Neticesi
Küçük Günahlar
Muhâtaba Göre Günahlar
a- Fasık Kime Denir? .
b- Fasık Kavramının Anlam Sahası
c- Kur'an'a Göre Fasıklar