Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Ümmet Kelimesinin Anlam Sahası

Ümmet Kelimesinin Anlam Sahası

Ümmet Kelimesinin Anlam Sahası

?Ümmet?, sözlükte, cemaat, yol,
din, nesil veya topluluk demektir.
'Ümmet'in çoğulu ?ümem'dir.
Aslında ?ümmet' kelimesi bir
çoğunluğu, bir cemaati ifade ederken, ?ümem' sözcüğü, çoğulun çoğulu gibidir.

'Ümmet' kavram olarak, kendi
irâdeleriyle veya bir zorunluluk sonucunda aynı yerde, aynı zamanda veya aynı
dine uymak sûretiyle bir arada yaşayan insan topluluğudur. Bu tanımdan hareketle
birçok müslüman bilgin, ?ümmet' kelimesiyle İslâm'a inanan toplulukların kast
edildiği görüşündedir.
Kur'ân-ı Kerim ?ümmet'
kavramını farklı topluluklar için kullanmaktadır.
Sözgelimi, ?Yerde debelenen
hiç bir canlı ve iki kanadıyla uçan hiç bir kuş yoktur ki, sizin gibi ümmetler
olmasın?? (6/En'âm. 38) âyetinde olduğu gibi hayvanlar ve kuşlar da birer
ümmettir.
Peygamberimiz (s.a.v.), köpeğin
ve karıncanın bile bir ümmet (topluluk) olduğunu belirtiyor (Müslim, Selâm 38,
hadis no: 2241, 4/1759; İbn Mâce, Sayd 2, hadis no: 3205, 2/1069).
Ümmet kelimesinin bazı
âyetlerde ?topluluk' anlamında kullanıldığını görüyoruz:
?Sizden, hayra çağıran,
ma'rûfu (iyiliği) emreden, münkeri (kötülüğü) önleyen bir ?ümmet'
(topluluk/cemaat) olsun?? (3/Âl-i İmrân, 104). (Aynı kullanılış için yine
bkz. 3/Âl-i İmrân, 113; 5/Mâide, 66; 7/A'râf, 159, 164, 181; 28/Kasas, 23)