Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

ESMÂU'L-HÜSNÂ'YI KÖTÜLÜKTEN TENZİH ETMEK  

ESMÂU

ESMÂU'L-HÜSNÂ'YI KÖTÜLÜKTEN TENZİH ETMEK

Yüce Allah şöyle buyurmuştur:

?(Resûlüm!) De ki: Mülkün gerçek sahibi olan Allah'ım! Sen mülkü dilediğine
verirsin ve mülkü dilediğinden geri alırsın. Dilediğini yüceltir, dilediğini de
alçaltırsın. Her türlü iyilik senin elindedir. Gerçekten sen her şeye kadirsin?
(Âl-i İmrân,

3/26.)

Yüce Allah âyeti kerimeye bütün mülkün yegane sahibi olduğunu, mülkünü
dilediğine verdiğini ve dilediğinden de çekip aldığını açıklayarak başladı.

Birincisi, mülkün yegane sahibi olmasıdır. İkincisi ise, mülkte yegane tasarruf
sahibi olmasıdır. Bu ise Yüce Allah'ın dilediği şerefi dilediğine vermesi,
dilediğinden de bu şerefi çekip alarak onu zelil kılmasıdır. Muhakkak ki hayrın
tamamı O'nun iki elindedir. Hiç kimsenin beraberinde o hayırdan bir şey yoktur.
Yüce Allah bu âyeti kerimeyi şu sözüyle bitirdi:

?Gerçekten sen her şeye kadirsin?
(Âl-i İmrân,

3/26.)

Âyeti kerime tek
olan yüce Allah'ın mülkünü, mülkün tasarrufunu ve kudretinin umumunu almış ve bu
tasarrufların hepsinin O'nun elinde olduğunu ve bu tasarrufun tamamının hayır
olduğunu içermiştir. Elinden mülkü çekilip alınarak zelil olan kimseye göre her
ne kadar şer olsa da dilediğinden mülkü çekip alması ve dilediği kimseyi zelil
kılması hayırdır. Çünkü bu tasarruf adalet, fazilet, hikmet ve maslahatın
arasında dönüp durmaktadır. Ve bunlardan dışarıda çıkmaz.

Bunun hepsi, yüce
Allah'ın övülerek ve hamd edilerek şerden tenzih edildiği gibi Yüce Rabb'in
övüldüğü ve hamd edildiği hayırdır. Nitekim Rasulullah (s.a.v.) ?Sahih-i
Müslim?de geçen istiftâh duasında[1]
Rabb'ine bununla sena ediyordu. Şöyle ki:

?Ey Rabb'im! İşte Senin davetine, emrine icabet ediyorum. Hayrın tamamı Senin
elindedir. Şer Sana ulaşamaz. Benin varlığım Seninledir. Varlığımın sonu da yine
Sanadır. Senaya müstahaksın, yücesin, azamet sahibisin?[2]

Yüce Allah kendisine şerrin nisbet edilmesinden çok yüce ve çok büyüktür. O'na
nisbet edilen her şey hayırdır. Şer ancak O'na nisbetinin ve O'na izafetinin
kesilmesinden sonra şer olur. İlerde açıklaması da geleceği gibi şayet şer O'na
izafe edilirse o şer olmaz. Yüce Allah hayrın da şerrin de yaratıcısıdır. Çünkü
şer O'nun mahlukatının bazısındadır. Yaratmasında ve fiilinde değildir. O'nun
yaratması, fiili, kazası ve kaderinin tamamı hayırdır.

İşte bundan dolayı Yüce Allah zulümden münezzehtir. Ki zulmün hakikati bir şeyin
yerinden başka bir yere konmasıdır.[3]
Eşya ancak layık olduğu yerlere konur. Bu ise tamamen hayırdır, şer ise bir
şeyin mahallinden başka bir yere konmasıdır. Eğer o yerine konmuşsa şer olmaz.
Bununla şerrin O'na ulaşamayacağı bilinir. Ve Esmâu'l-Hüsnâsı da buna delildir.[4]



[1]
Bu,

gece
namazında yapılan istiftâh duasıdır. (ç.)



[2]
Müslim, Salâtu'l- Musafirîn (771);
Tirmîzî, Deavât

32
(3422)



[3]
Zulüm, hikmet ve adaletin zıttıdır. (ç.)


[4]
Şifâu'l-Alîl, s.

178-179.

ESMAULLAHİ'L-HUSNA
ÇEVİRENİN ÖNSÖZÜ
KİTABI DERLEYENLERİN ÖNSÖZÜ
ALLAH'IN İSİMLERİNİN MANALARI HAKKINDA YAZILMIŞ ESERLER
İBN KAYYİM'İN ESMÂU'L-HÜSNÂ İLE İLGİLİ ÇALIŞMALARI
İBN KAYYİM'İN BU KİTAPTAKİ METODU
KİTABIN İÇERİĞİ
BU KİTABIN ASLI
BU KİTAPTA YAPTIĞIMIZ UYGULAMA
YÜCE ALLAH'IN İSİMLERİNİ VE SIFATLARINI TANIMAK
Sıfatların Delillerinin, Kur'ân'dan ve Sünnet'ten Olması  
Allah'ın İsimlerini ve Sıfatlarını Bilmenin, İlimlerin En Yücesi Olması  
Yüce Sıfatlara İmanın, İslâm'ın Esaslarından Olması  
YÜCE ALLAH'IN EN GÜZEL İSİMLERİNİN ASILLARI
Bütün Peygamberlerin, Akidenin Esasları Üzerinde İttifak Etmesi
İsimlere ve Sıfatlara Bakış Açısı  
ESMÂU'L-HÜSNÂ'NIN GEREKTİRDİKLERİ
Güzel Teklifde, Emirde ve Nehiydeki İki Yol
Yüce Allah'ın İsimlerinin, İfade Ettiği Manayı ve Bağlantı Kurduğu Şeyleri Gerektirmesi
Esmâu'l-Hüsnâ ile Yüce Allah'ı Övmenin Üslubu
ESMÂU'L-HÜSNÂ İLE TEVESSÜL
5. ESMÂU'L-HÜSNÂ'YI KORUMADA EDEB  
ESMÂU'L-HÜSNÂ'YI KÖTÜLÜKTEN TENZİH ETMEK  
Rasulullah (s.a.v.)'in ?Kötülük Sana ulaşamaz? Sözünün Manası
YÜCE ALLAH'IN, EN GÜZEL İSİMLERİYLE VE YÜCE SIFATLARIYLA TECELLÎ ETMESİ
ESMÂU'L-HÜSNÂ'NIN, YÜCE ALLAH'IN ZATINA VE BİRLİĞİNE DELALET ETMESİ
Esmâu'l-Hüsnâ'nın, Yüce Allah'ın Hikmetine ve Kudretine Delalet Etmesi         
AHKÂM ÂYETLERİ VE YÜCE ALLAH'IN SIFATLARIYLA İLGİLİ ÂYETLER
YÜCE ALLAH'IN SIFATLARI HAKKINDAKİ ÂYETLERDE TE'VİLİN OLMAMASI
YÜCE ALLAH'IN ZATI, SIFATLARI VE İSİMLERİ HAKKINDA BAHİS
ESMÂU'L-HÜSNÂ VE  ESMÂU'L-HÜSNÂ'DAN SELBİN NEFYEDİLMESİ
ALLAH
er-RAHMÂN - er-RAHÎM
el-MELİK - el-HAKK
el-KUDDÛS
es-SELÂM
el-CEBBÂR - el-MÜTEKEBBİR
el-BASÎR
el-AZÎZ
el-HÂKİM - el-ALÎM - el-ALLÂM
es-SEMÎ'  -  el-BASÎR 
el-ADL
el-LATÎF
el-HALÎM - el-AFUVV
eş-ŞÂKİR - eş-ŞEKÛR
el-ALİYY
el-KEBÎR - el-MÜTEKEBBİR
el-HAFÎZ
er-RAKÎB - eş-ŞEHÎD
el-HAMÎD - el-MECÎD
el-VEDÛD - eş-ŞEKÛR
el-HAYY  -  el-KAYYÛM
el-VÂHİD ?  el-AHAD
es-SAMED
el-GANİYY - el-KERÎM
es-SABÛR
el-CEMÎL
er-REFÎK
el-MUĞÎS
İSİM VE MÜSEMMÂ (=İSMİN İFADE ETTİĞİ MANA) İsimlerin, İfade Ettiği Manalar (=Müsemmâ) İçin Çeşitli Kalıplar İçermesi
İsmin, İfade Ettiği Manayı (=Müsemmayı) Gerektirmesi  
Yüce Allah'ın Sıfatlarının, İsminin (İhtiva Ettiği) Mananın İçinde Olması
Yüce Allah'ın Kelamının, İsminin (İhtiva Ettiği) Mananın İçinde Olması
Allah'ın Güzel İsimleri Hakkındaki Eşanlamlılık ve Farklılıklar
En Üstün Sıfatları Tanıma
SIFATLARI VE NA'TLARI TANIMA Sıfat ve Na't Arasında Üç Yönden Fark Olması
?Allah? İsminin Kökeni
?Allah? İsminin Etimolojisi
?Subhâneke Allahümme? Kelimesinin Anlamı
Duanın Kısımları
?Tebâreke? (=Yüceler Yücesi) Kelimesinin Anlamı
Allah'ın, Kemâl Sıfatları ile Celal Na'tlarının Çok Olması
Yüce Allah'ın, ?Şüphesiz ki, Rabb'im dosdoğru bir yol üzerindedir? (Hûd 11/56) Sözünün Anlamı
Bazı Âyetlerde Geçen (=yakın) Kelimesinin Anlamının Açıklanması
Yüce Allah'ın ?O, her an yaratma halindedir? Sözünün Anlamı
Yüce Allah'ın  ?De ki Göklerde ve yerde Allah'tan başka kimse gaybı bilmez. Onlar, ne zaman yeniden diriltileceklerini bilmezler? Sözünün Anlamı
İBN KAYYİM'İN, KİTABI HAZIRLAYANLARIN VE TERCÜME EDENLERİN BAŞVURDUĞU KAYNAKLAR