Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

YÜCE ALLAH'IN, EN GÜZEL İSİMLERİYLE VE YÜCE SIFATLARIYLA TECELLÎ ETMESİ

YÜCE ALLAH


YÜCE ALLAH'IN, EN GÜZEL İSİMLERİYLE VE YÜCE SIFATLARIYLA TECELLÎ ETMESİ


Yüce Allah'ın, Zatını, sıfatlarla sıfatlandırdığında ve isimlerle
isimlendirdiğinde hiç şüphe yoktur. Yüce Allah, sevdiğini, kerih gördüğünü,
kızdığını, razı olduğunu, hiddetlendiğini, öfkelendiğini, geldiğini, dünya
semasına indiğini, Arşının üzerine istivâ ettiğini, ilim ve hayat sahibi
olduğunu, kudret ve irâde sahibi olduğunu, işitmek, görmek ve vech (=yüz, cemal)
sahibi olduğunu, iki eli olduğunu, kullarının üzerinde olduğunu, meleklerin O'na
yükseldiğini ve O'nun katından buyrukları indirdiklerini, yakın olduğunu,
muhsinlerle, sabredenlerle ve muttakilerle beraber olduğunu ve göklerin sağ
elinde dürülmüş olduğunu bildirmiştir. Ve O'nun Resûlü de, O'nu; sevinmekle,
gülmekle, kullarının kalplerinin O'nun parmaklarının arasında olmasıyla ve
diğer şeylerle vasıflandırmıştır.


Yeterli olan sıfatlarıyla, kulların maslahatını korumasıyla, rızklarını onlara
göndermesiyle, onlardan musibetleri gidermesiyle, veli kullarına yardımı ve
onları himaye etmesiyle, onlarla özel bir beraberliği ile tecelli ettiği zaman
kula, kulunun üzerinde vuku bulan her şeyde yüce Allah'a tevekkül gücü, O'na
güvenme gücü ve yüce Allah'tan razı olma gücü verir. Yüce Allah razı olduğu
şeylerde onu sabit kılar.


Tevekkül manen kulun ilminden dolayı yüce Allah'ın kafi olduğuna, kulu için
seçtiğinin güzel olduğuna güvenip dayanması, yüce Allah'ın fiiline ve onun için
seçtiğine razı olmasıdır.


İzzet ve Kibriya sıfatlarıyla tecelli ettiği zaman kula, yüce Allah'ın
Azametinden dolayı gelen zayıflığa karşı, İzzetinden dolayı ulaşan alçak
gönüllüğe, Kibriyasından dolayı tevazusuna ve kalbin ve azaların korku ve itaat
ile O'na kulluk etmesi hususunda mutmainlik verilir. Bu mutmainlikte onu kalpte,
dilde ve azalarda olgunluğa, sükunete ve vakara yükseltir ve onun sersemliğini,
şiddetini ve hiddetini giderir.


Bunun toplamı; yüce Allah'ın kuluna bazen İlâhi sıfatları tanıtması ve bazen de
Rubûbiyet sıfatlarını tanıtmasıdır. Böyle olunca da İlahi sıfatların delilleri
O'na özel bir sevgiyi, O'nun huzuruna çıkma şevkini, O'nun dinine hizmet etmek
ile mutlu olmayı, sevinmeyi ve ferahlamayı, O'na yaklaşmakta yarışmayı, O'na
itaatte dostluk ve muhabbet göstermeyi, O'nun zikrine düşkün olmayı,
yarattıklarından O'na sığınmayı gerektirir. Kulun gayesi yalnızca O (c.c.)
olur.


Rubûbiyet sıfatlarının delilleri, yüce Allah'a tevekkül etmeyi, O'na muhtaç
olmayı, Ondan yardım istemeyi, alçak gönüllülüğü, tevazuyu, huşuyu, itaati,
boyun eğmeyi gerektirir.


Bunun kemali, Uluhiyyetin de Rubûbiyyetinin delil olması, Rubûbiyyetin de
Uluhiyyetinin delil olması, mülkünde hamdinin, affında izzetinin, kazasında ve
kaderinde hikmetinin, belasında nimetinin, yasaklamasında vermesinin, Kayyum
olmasında iyiliğinin, lutfunun, ihsânının ve rahmetinin, mağfiretin de,
günahları örtmesinde ve göz yumarak müsamaha göstermesinde adaletinin,
intikamının, cömertliğinin ve kereminin delil olmasıdır. Emrinde ve nehyinde
hikmetinin ve nimetinin, rızasında ve gazabında izzetinin, mühlet vermesinde
hilminin, bolluk ve genişlikte zenginliğinin ve kereminin delil olmasıdır.


Kişi Kur'ân üzerinde iyice düşündüğü, O'nu tahriften koruduğu, kelamcıların
görüşlerinden ve mütekelliflerin[1]
fikirlerinden muhafaza ettiği zaman o kimseyi Arşının üzerinde semâvâtının
üzerinde Melik ve Kayyûm olana şahit eder. Ve kullarının işlerini yöneten,
emreden ve nehyeden, resuller gönderen, kitaplar indiren, razı olan ve
gazablanan, mükafat veren ve cezalandıran, men eden, izzetli kılan ve zelil
kılan, alçaltan ve yükselten, yedi kat göğün üzerinden gören ve işten, sırrı ve
aleniyeti bilen, dilediği her şeyi yapan, bütün mükemmel sıfatlarla vasıflanan,
tüm ayıplardan münezzeh olana şahit eder.


O'nun izni olmadan ne bir zerre nede ondan daha küçük şeyler hareket edemez,
O'nun ilmi olmaksızın bir yaprak dahi düşmez, O'nun izni olmadan O'nun katında
hiç kimse şefaat edemez, kullarına Ondan başka ne bir dost ve nede bir şefaatçi
vardır.[2]





* * *







[1]

Mütekellifler:
Adeti
olmayan işleri yapmaya çalışan, ehil olmayan kimselerdir. (ç.)





[2]
Fevâid, s.

70-71.

ESMAULLAHİ'L-HUSNA
ÇEVİRENİN ÖNSÖZÜ
KİTABI DERLEYENLERİN ÖNSÖZÜ
ALLAH'IN İSİMLERİNİN MANALARI HAKKINDA YAZILMIŞ ESERLER
İBN KAYYİM'İN ESMÂU'L-HÜSNÂ İLE İLGİLİ ÇALIŞMALARI
İBN KAYYİM'İN BU KİTAPTAKİ METODU
KİTABIN İÇERİĞİ
BU KİTABIN ASLI
BU KİTAPTA YAPTIĞIMIZ UYGULAMA
YÜCE ALLAH'IN İSİMLERİNİ VE SIFATLARINI TANIMAK
Sıfatların Delillerinin, Kur'ân'dan ve Sünnet'ten Olması  
Allah'ın İsimlerini ve Sıfatlarını Bilmenin, İlimlerin En Yücesi Olması  
Yüce Sıfatlara İmanın, İslâm'ın Esaslarından Olması  
YÜCE ALLAH'IN EN GÜZEL İSİMLERİNİN ASILLARI
Bütün Peygamberlerin, Akidenin Esasları Üzerinde İttifak Etmesi
İsimlere ve Sıfatlara Bakış Açısı  
ESMÂU'L-HÜSNÂ'NIN GEREKTİRDİKLERİ
Güzel Teklifde, Emirde ve Nehiydeki İki Yol
Yüce Allah'ın İsimlerinin, İfade Ettiği Manayı ve Bağlantı Kurduğu Şeyleri Gerektirmesi
Esmâu'l-Hüsnâ ile Yüce Allah'ı Övmenin Üslubu
ESMÂU'L-HÜSNÂ İLE TEVESSÜL
5. ESMÂU'L-HÜSNÂ'YI KORUMADA EDEB  
ESMÂU'L-HÜSNÂ'YI KÖTÜLÜKTEN TENZİH ETMEK  
Rasulullah (s.a.v.)'in ?Kötülük Sana ulaşamaz? Sözünün Manası
YÜCE ALLAH'IN, EN GÜZEL İSİMLERİYLE VE YÜCE SIFATLARIYLA TECELLÎ ETMESİ
ESMÂU'L-HÜSNÂ'NIN, YÜCE ALLAH'IN ZATINA VE BİRLİĞİNE DELALET ETMESİ
Esmâu'l-Hüsnâ'nın, Yüce Allah'ın Hikmetine ve Kudretine Delalet Etmesi         
AHKÂM ÂYETLERİ VE YÜCE ALLAH'IN SIFATLARIYLA İLGİLİ ÂYETLER
YÜCE ALLAH'IN SIFATLARI HAKKINDAKİ ÂYETLERDE TE'VİLİN OLMAMASI
YÜCE ALLAH'IN ZATI, SIFATLARI VE İSİMLERİ HAKKINDA BAHİS
ESMÂU'L-HÜSNÂ VE  ESMÂU'L-HÜSNÂ'DAN SELBİN NEFYEDİLMESİ
ALLAH
er-RAHMÂN - er-RAHÎM
el-MELİK - el-HAKK
el-KUDDÛS
es-SELÂM
el-CEBBÂR - el-MÜTEKEBBİR
el-BASÎR
el-AZÎZ
el-HÂKİM - el-ALÎM - el-ALLÂM
es-SEMÎ'  -  el-BASÎR 
el-ADL
el-LATÎF
el-HALÎM - el-AFUVV
eş-ŞÂKİR - eş-ŞEKÛR
el-ALİYY
el-KEBÎR - el-MÜTEKEBBİR
el-HAFÎZ
er-RAKÎB - eş-ŞEHÎD
el-HAMÎD - el-MECÎD
el-VEDÛD - eş-ŞEKÛR
el-HAYY  -  el-KAYYÛM
el-VÂHİD ?  el-AHAD
es-SAMED
el-GANİYY - el-KERÎM
es-SABÛR
el-CEMÎL
er-REFÎK
el-MUĞÎS
İSİM VE MÜSEMMÂ (=İSMİN İFADE ETTİĞİ MANA) İsimlerin, İfade Ettiği Manalar (=Müsemmâ) İçin Çeşitli Kalıplar İçermesi
İsmin, İfade Ettiği Manayı (=Müsemmayı) Gerektirmesi  
Yüce Allah'ın Sıfatlarının, İsminin (İhtiva Ettiği) Mananın İçinde Olması
Yüce Allah'ın Kelamının, İsminin (İhtiva Ettiği) Mananın İçinde Olması
Allah'ın Güzel İsimleri Hakkındaki Eşanlamlılık ve Farklılıklar
En Üstün Sıfatları Tanıma
SIFATLARI VE NA'TLARI TANIMA Sıfat ve Na't Arasında Üç Yönden Fark Olması
?Allah? İsminin Kökeni
?Allah? İsminin Etimolojisi
?Subhâneke Allahümme? Kelimesinin Anlamı
Duanın Kısımları
?Tebâreke? (=Yüceler Yücesi) Kelimesinin Anlamı
Allah'ın, Kemâl Sıfatları ile Celal Na'tlarının Çok Olması
Yüce Allah'ın, ?Şüphesiz ki, Rabb'im dosdoğru bir yol üzerindedir? (Hûd 11/56) Sözünün Anlamı
Bazı Âyetlerde Geçen (=yakın) Kelimesinin Anlamının Açıklanması
Yüce Allah'ın ?O, her an yaratma halindedir? Sözünün Anlamı
Yüce Allah'ın  ?De ki Göklerde ve yerde Allah'tan başka kimse gaybı bilmez. Onlar, ne zaman yeniden diriltileceklerini bilmezler? Sözünün Anlamı
İBN KAYYİM'İN, KİTABI HAZIRLAYANLARIN VE TERCÜME EDENLERİN BAŞVURDUĞU KAYNAKLAR