Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular
12) Eceli Gelenlerin Ruhlarını Kabzetmek
12
12) Eceli
Gelenlerin Ruhlarını Kabzetmek:
Meleklerin en önemli ve en büyük görevlerinden
biri de; insanların eceli gelince, yaratan Rabbu'l-Alemin'in izniyle onların
ruhlarını kabzetmektedir. Bunlara, ölüm meleği denir. Bunların başı, dört büyük
ve mukarreb melekten biri olan Azrail'dir (a.s.). Canları yaratan Allah
Teala'nın ilahi hikmeti, ruhların kabzedilmesini, mukarreb olan meleklerden
birine havale etmeyi gerektirmiştir. Kur'an'da şöyle buyrulur:
?De ki, size vekil kılınan ölüm meleği canınızı
alacak, sonra Rabbinize döndürüleceksiniz.?
(Secde: 32/11)
Görüldüğü gibi ayette o, Melekü'l-mevt diye
adlandırılan, büyük bir melektir.
Ruhların tek bir melek, yani Azrail (Abdulcebbar)
tarafından mı, yoksa bir çok melek aracılığıyla mı alındığı konusu
tartışmalıdır. Çünkü bu sorunun cevabı, Kur'an'da açık ve kesin değildir. Mesela
şu ayette onların birden çok olduğu ifade edilmiştir:
?...Artık birinize ölüm gelince, elçilerimiz
onun canını alırlar....? (En'am:
6/61)
Meali verilen Secde suresinde (32/11) ise,
ruhların yalnız bir melek tarafından alındığı açıklanmıştır. Cumhurun kabul
ettiği bir görüşe göre; ölüm meleği bir tanedir. Ancak o, pek çok yardımcı
melekle güçlendirilmiştir. Aralarında, askerlerle komutanları arasındaki ilişki
gibi manevi bir bağ kurulmuştur. Bu husus, bir de; güneşin ışınlarının tek bir
merkezden bir anda dünyamızın her bir cüzüne ulaşmasına benzetilebilir. Allah
(c.c.) melekü'l-mevti (ölüm meleğini) yarattı. Ona ruhları kabzetme, onu
bedenlerden ayırma yetkisi verdi. Onunla beraber olacak, emirlerine uyarak
işleri yapacak birorduyu da yanına verdi.[1]
Bu durumda; ruhları kabzeden Melekü'l-mevt'tir. Uygulayanlar emrindeki
yardımcılarıdır. Ruhu ve cesedi bilfiil öldüren ise, Allah Teala'dır.[2]
Bazı sahih hadislerde; salih amel sahibi
mü'minlere ölüm meleğinin daha yumuşak davrandığı ve ölümün onlar için daha
kolay olacağı, buna karşılık ölüm meleğinin kötülük ve isyan içinde olanlara
görevini daha sert ve acımasız uygulayacağı ve böyle kişilerin ölümlerinin daha
zor olacağı beyan edilmiştir. Ancak bu husus, kesin ve sürekli geçerli bir kanun
hükmünde değildir.[3]
Müslümanlara düşen; kesin naslarla sabit gaybi
bir hakikat olan ölümle ilgili gerçeklere ve ölüm meleğine kesin olarak
inanmasıdır. Meleklerin çeşitli görevleri Kur'an ve hadislerle belirtilmiş ise
de, Cibril ve Mikâil[4]
dışındaki meleklerin isimleri kesin naslarla bildirilmemiştir. Onların
isimlerini ve herbirinin özelliklerini Allah (c.c.) bilir. Ölüm meleği, bazı
kitaplarda Azrail olarak adlandırılmış ise de, bu husus, inanılması zorunlu
kesin bir bilgi sayılmaz. İslam Ansiklopedisi Leyden baskısı tercümesinde yer
alan Azrail maddesinde, İslam alimlerince muteber sayılmayan ve güvenilmeyecek
derecede İsrailiyata geniş yer verilmiştir.[5]
[1]
En'am: 6/61.
[2]
Kurtubi, el-Camiu li Ahkami'l-Kur'an: 14/94.
[3]
M.S. Ramazan el-Buti, Kubra'l-Yakiniyyat el-Kevniyye, tercüme Mehmet Yolcu,
278-280, 312-313.
[4]
Bakara: 2/98.
[5]
Ali Arslan Aydın, Şamil İslam Ansiklopedisi: 4/130-131.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.