Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Mülk edinme yolları 1) İşgal

Mülk edinme yolları

Mülk edinme yolları:

1) İşgal:

Bu yalnız mülkü elde etme yolu
değil; aynı zamanda mülkiyet hakkının kaynağı olarak kabul edilir. İslâm
hukukuna göre, mülkiyet hakkı için menkullerde işgal yeterli iken, gayri
menkullerde ihyâ şartı da gereklidir. İhyâ; sahipsiz arazinin zeminini
temizlemek, su ulaştırmak veya kazıp taşını ayıklamak gibi işlemlerle
gerçekleşir. Mecelle, ihya yoluyla elde edilecek arazi için şu şartları öngörür:
a) Kimsenin mülkü olmayacak, b) Kasaba veya köyün mer'a veya baltalığı
olmayacak, c) Kasaba veya köyden yüksek sesle bağırıldığında sesin ulaşmayacağı
kadar uzakta bulunacak (Mecelle, madde, 1270).

İslâm hukuku gasp ve zaman aşımını
mülkiyeti kazandırıcı bir yol olarak kabul etmemiştir. Klâsik fıkıh
kaynaklarında rastlanan 10, I5 veya 30 yıllık zaman aşımı süreleri sadece kaza
açısından yani dünya hukuku bakımından mahkeme nezdinde hak talep edilip
edilemeyeceğini belirleyen sürelerdir (İbnü'l-Hümâm, (İbn Kevder) Netâic, VIII,
281 vd.; Fahri Demir, İslâm Hukukunda Mülkiyet ve Servet Dağılımı, 1981 Ankara,
s. 176, 177).