Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Mal-Mülk Allah'ındır

Mal

Mal-Mülk Allah'ındır

"Göklerin ve yerin mülkü Allah'ındır."
(3/Âl-i İmrân, 189; 5/Mâide, 17, 18, 40,
120; 9/Tevbe, 116; 24/Nûr, 42; 45/Câsiye, 27; 48/Fetih, 14). "Göklerin ve
yerin mülkü O'nundur." (2/Bakara, 107; 3/Âl-i İmrân, 189; 5/Mâide, 40; 7/A'râf,
158; 25/Furkan, 2; 39/Zümer, 44; 42/Şûrâ, 49; 43/Zuhruf, 85; 57/Hadîd, 2, 5; 85/Bürûc,
9). "Mülk O'nundur." (6/En'âm, 73; 35/Fâtır, 13; 39/Zümer, 6). Ve yine
bkz. 3/Âl-i İmrân, 26; 17/İsrâ, 111; 22/Hacc, 56; 25/Furkan, 26; 40/Mü'min, 16;
64/Teğâbün, 1)

Bu âyetler ve benzerleri mülkün, hükümranlığın
Allah'a âit olduğunu, gerçek mülk sahibinin O olduğunu vurgulamaktadır. Allah,
mülkünü yönetme hakkını, yeryüzünde halîfe tâyin ettiği insana vermiştir.
"Allah'a ve Rasûlüne iman edin ve (O'nun) sizi hâkim kıldığı, sizin yönetiminize
verdiği şeylerden (Allah için) infak edip harcayın. Sizden, iman eden ve (Allah
rızâsına) infak edip harcayanlar için büyük mükâfat vardır." (57/Hadîd, 7).
Bu âyetten anlaşıldığı üzere mal, gerçekte Allah'ındır. İnsan, yeryüzünde halîfe
olarak mala sahip olur; mal, aslında ona emânettir. Göklerin ve yerin mülkü
Allah'a âittir. Mülkün gerçek sahibi Allah'tır. İnsanın mala halîfe kılınması,
iki anlama gelebilir: Ya Allah adına malın üzerinde vekil kılınması, malın
yönetiminin kendisine bırakılmasıdır. Yahut başkasından kendisine geçmesi,
kendisi başkasının yerine geçip mala sahip olmasıdır. Mal denilen şey, böyle
insandan insana geçen, insanların mülkiyetini birbirinden devraldıkları bir şey
olduğu için âyette "cealeküm müstahlefîne fîh; başkasının yerine
geçirildiğiniz, başkasının ardından size verilen şey" diye
nitelendirilmiştir.

Şimdi insan, mülkiyeti geçici olarak elinde
bulunan malı Allah yolunda harcarsa, aslında kendi malını değil; Allah'ın malını
harcamakta; O'nun adına, O'nun yoluna vermektedir. Mülkün gerçek sahibi Allah
olduğuna göre, neden Allah'ın malını, Allah'ın emrettiği yere harcamaktan
çekinir, niçin kendisini mutlu edecek şeyden geri kalır? Hz. Peygamber
(s.a.s.)'in şöyle buyurduğu rivâyet edilmiştir: "Sizi çokluk mahvetti.
İnsanoğlu 'malım, malım' der. Yiyip tükettiğinden, ya da giyip eskittiğinden, ya
da sadaka verdiğinden başka senin malın mı var? (Çünkü bundan ötesi başkasının
eline geçecektir)." (Müslim, Zühd 3; Tirmizî, Zühd 31, Tefsir, sûre 102;
Nesâî, Vesâyâ 1; Ahmed bin Hanbel, 4/24, 26)