Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

3) İnsanlar Birbirlerine Muhtaçtırlar

3

3) İnsanlar Birbirlerine
Muhtaçtırlar:


İnsanları diğer canlılardan ayıran
hususiyetlerden biri de hemcinsine olan ihtiyacıdır. Hayvanlar da şüphesiz
hemcinslerine ihtiyaç duyarlar ama bu, insanlarınki kadar çok yönlü ve zaruri
değildir. Tabiatı icabı medenî bir hayat yaşamak zorunda olan insanın
ihtiyaçları çoktur ve bunların hepsini tek başına kendisi karşılayamaz.
Başkalarına olan ihtiyaç, iktisadî hayatta, rızıkların farklılığı şeklinde
kendini ortaya koyar. Çalışmanın ve iktisadî gelişmenin, binnetice medenî ve
teknik terakkinin de sebep ve zembereği olan bu ekonomik farklılık ve ihtiyaç
durumudur ki, cemiyette işbölümünü ortaya çıkarmakta, kimini terzi, kimini
ayakkabıcı, dülger, bakkal, taksici, pilot, amir, memur, patron, işçi, asker,
komutan vs. yapmaktadır. Bakkal dükkanını işleten bakkal, mesleğini icra için
müşterilerine hizmet ederken kazandığı parayla ayakkabıcı, terzi, taksici gibi
pek çok meslek sahibini çalıştırmakta, istihdam etmektedir. Hz. Peygamber'in,
"İnsanların efendisi insanlara hizmet sunandır" sözünün ışığında değerlendirecek
olursak herkesin fevkinde yer alan devlet reisliği bile "herkese hizmet"
sunan bir vazife olarak değerlendirilebilir. Medenî hayatın devamı bu işbölümü
olmaksızın düşünülemeyeceğinden, bazı mütefekkirler, çok haklı olarak, insanlık
için, en büyük felaketin, fertler arasındaki her çeşit farklılığın kaldırılıp
mutlak eşitliğin sağlanacağı günde geleceğini söylemişlerdir. Kur'ân-ı Kerim,
konumuz açısından son derece ehemmiyetli olan bir âyette, bu karşılıklı ihtiyaç
durumuna parmak basarak, rızıkların farklı kılınmasındaki hikmeti belirtir:
"İşbölümü ile birbirleri için çalışmak..."

"Rabbinin rahmetini onlar mı
taksim edip paylaştırıyorlar. Dünya hayatında onların geçimlerini aralarında
biz taksim ettik. Birbirlerine iş gördürmeleri için kimini kimine derecelerle
üstün kıldık" (43/Zuhruf,
32).

Âyette geçen "iş gördürme"
tâbiri asıl konumuz olan "meslekî formasyon" meselesi açısından büyük ehemmiyet
taşır. Zira, gördürülen işler belli bir mesleği ilgilendirir. İnsanların,
birbirlerinin işini görebilmesi için o işlerde yetişmesi gerekir. Her işi bilen
veya hiçbir işi bilmeyen insanlardan müteşekkil bir cemiyet düşünülemez. Vasıflı
mahareti en az isteyen "amelelik" ve "hamallık" bile belli bir tecrübe ve
formasyon ister. Şu halde, birbirlerine iş gördürme esasına dayandırılan helâl
rızık temini için, yeni yetişen nesillerin "iş görebilir" vasıfta olması
şarttır. Bu da meslekî formasyonu gerektirir.

FAKİRLİK-ZENGİNLİK .. Fakirlik; Anlam ve Mâhiyeti
Fakirliğe Karşı Getirilen Çözümler
1) Çalışma
2) Zengin Hısımların Himâyesi
3) Zekât
4) İslâm Devletinin Diğer Gelir Kaynakları
Fairliğin Mertebeleri
Miskîn; Anlam ve Mâhiyeti
Zenginlik .
Fakirlik mi, Zenginlik mi Daha Hayırlıdır? .
1- Fakirlik Üstündür
2- Zenginlik Üstündür
3-Kefâf (orta yol) Üstündür
el-Ğanî; Allah'ın Güzel İsimlerinden .
Kanaat; Eldekiyle Yetinme .
Zühd .
Zühdün Kısımları
Zühdün Yozlaştırılması
Gerçek Zâhidlik
Hz. Peygamber'in Geçim Temini ve Zühdü .
Evlilik So asında Ticârî Meşgaleleri
Alış-Verişleri
Ticaretinin Prensipleri
Maîşet Temini Açısından Ticâretin Önemi
Allah, Helâl Rızık İçin Çalışanları Sever
Ticaret, Ziraat ve Cihad
En Hayırlı Kazanç; Kendi Eliyle Çalışıp Kazanma
Başkasına Yük Olmadan Yaşamak; Helâl Maîşet Temini
Maîşet Temini İçin Peygamberimiz Çobanlık da Yapmıştır
Yaşadığı Sâde Hayat ve İsraftan Kaçınması
Zühd ve Takvâsıyla Peygamberimiz .
Hasır Üzerinde Yatması
Sadaka Hususundaki Hassâsiyeti
?Beni Hûd Sûresi İhtiyarlattı? .
Âhirete Bakışı
Hayırdaki Sür'ati
Günlerce Aç ve Susuz Kalışı
Hz. Peygamber ve Ashâbının Yaşayışlarındaki Fakirlik .
Hz. Peygamber'in Ailesinin Maîşeti ve Sade Yaşayışı
Peygamberimiz'in Çocuklarına ve Ev Halkına Karşı Tavırları
Çocuklarını Ebedî Hayata Hazırlaması
Hz. Fâtıma'nın Hizmetçi İstemesi
O'nun Mutluluk Evinin Genel Atmosferi
Rasûlullah'ın Cömertliği ve Tevâzuu . Keremden Bir Kesit
Tevekkül
İsrâf
Kur'an'da İsrafın Mânâları
Müsrif
Cimrilik .
Cömertlik .
Sehâvet
Cûd
Îsâr
Ticâret/Alış-Veriş .
Alış-Verişin Şartları
Ticârette Mübâdele Edilen Malın Kıymetli Olması
Malın Özelliklerinin Belirli Olması, Gizli Bir Kusuru Bulunmaması
Satılan Malın Mevcut Olması
Mal ve Bedelin Belirli Olması
Malın Teslim Alınması, (Kabz)
Ticarette Kâr Sınırı
Müslüman Olarak Alış-Verişlerde Dikkat Edeceğimiz Bazı Hususlar Vardır
Çalıntı Olan Bir Malın Satılması Veya Piyasaya Sürülmesi de Câiz Değildir.
İslâm Toplumunda Malların Fiyatlarına Sun'î Olarak Yapılan Müdâhaleler Asla Câiz Değildir.
İslam Toplumunda Karaborsa (İhtikar) Haramdır.
Malı Değerinin Altında Almak
Ölçü ve Tartının Doğru Olması, Alışverişe Ailenin Karıştırılmaması
Mal; Dünya Varlığı
1) Mütekavvim Mal
2) Gayri Mütekavvim Mal
3) Menkul Mal
4) Gayri Menkul Mal
5) Mislî Mal
6) Kıyemî Mal
7) Tüketime Elverişli (İstihlâkî) Mal
8) Kullanmaya Elverişli (İsti'mâlî) Mal
Malı Koruma
Kur'ân-ı Kerim'de Fakirlik ve Zenginlik .
Hadis-i Şeriflerde Fakirlik ve Zenginlik .
Tefsirlerden İktibaslar
Kesb; Çalışıp Kazanma .
Meslek Öğretimi
1- Rubûbiyet Dairesi
2- Ubûdiyet Dairesi
Kurân'da Meslekî İhzâriyeler (Hazırlık ve Hazırlamalar)
1) Rızık Helâl ve Temiz Olmalıdır
2) Helâl Rızık , Emek Eseridir
3) İnsanlar Birbirlerine Muhtaçtırlar
4) Dünya İçin Talep Emri
5- Çocuğun Maddî İstikbalini Düşünme Fikri
Meslek Konusunda Yüksek İdeal
En Hayırlı Meslek
Rızık, Azalıp Çoğalabilir mi? .
Rızkın Genişlemesi ve Daralması
Rızıktaki Farklılığın Hikmetleri
Rızık Genişliği İmtihanı Karşısında Müslümanın Tutumu .
Rızık Darlığı İmtihanı Karşısında Müslümanın Tutumu .
İktisad; Harcamada Orta Yol
İnsan İktisadın Dışında Kalabilir mi? .
Menfaat