Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Nefsin Ruh Anlamında Kullanılması

Nefsin Ruh Anlamında Kullanılması



Nefsin
Ruh Anlamında Kullanılması:


"Nefs" ile "ruh"un aslında
aynıdır; terbiye edilmemiş rûha "nefs", terbiye edilmiş nefse de ruh denilir.
Nefsin, başka bir deyişle rûhun bizzat "insan rûhu"nu ifâde eder mâhiyette pek
çok yerde kullanıldığını görüyoruz. Hatta Kur'an'da "nefs"in en çok "ruh"
anlamında kullanıldığını söyleyebiliriz.
Önce "nefs"in farklı
özellikleriyle ilgili âyetlere göz atalım: Nefs-i levvâme: "Hayır! Devamlı
kendini kınayan nefse yemin ederim." (75/Kıyâmet, 2). Nefs-i mülheme ile
ilgili olarak: "Nefse ve onu şekillendirene; ona fücûrunu
(bozukluğunu/isyânını) ve takvâsını (korunmasını/itaatini) ilham edene yemin
olsun." (91/Şems, 7-8) buyurulur. Nefs-i mutmainne ile ilgili olarak ise:
"Ey mutmain (huzura eren nefis!" (89/Fecr, 27) diye "nefs"e hitap
edilmektedir. Bu âyetteki "nefs" sözcüğünü, âlimlerin çoğunluğu "zât" mânâsına,
bir bölümü de "ruh" mânâsına almışlardır. Nefs-i mutmainne; "huzura ermiş nefis"
veya "huzura ermiş ruh" demek olur (Elmalılı).
Râdıye ve Mardıyye nefse işaret
eden âyette: "Râzı olmuş ve kendisinden râzı olunmuş olarak Rabbine dön!"
(89/Fecr, 28) buyurulmaktadır. Nefs-i kâmileye işaret eden âyet-i kerîmede ise:
"Nefsini temizleyen kurtuluşa ermiştir. Onu kirletip örten ziyâna
uğramıştır." (91/Şems, 9-10) buyuruluyor.
Nefsin farklı özellikleriyle
ilgili olarak zikrettiğimiz tüm bu âyetler hep "ruh" anlamındadır. Bunun dışında
"ruh" anlamına gelen diğer âyet-i kerîmelere de birkaç örnek vermek yerinde
olacaktır: "O zâlimler ölüm dalgaları içinde, melekler de ellerini uzatmış:
'Haydi, nefislerinizi çıkarın!' (derken) onların halini bir görsen." (6/En'âm,
93); "Allah, öldükleri sırada nefisleri (canları, ruhları) alır, ölmeyenleri
de uykularında (bedenlerinden alıp kendilerinden geçirir); sonra ölümüne
hükmettiğini yanında tutar, ötekileri de belli bir süreye kadar (bedenlerine)
geri gönderir." (39/Zümer, 42)

NEFS.
Nefs; Anlam ve Mâhiyeti
Nefsin İşlevi
Nefsin Farklı Özellikleri
Nefs-i Emmâre
Nefs-i Levvâme
Nefs-i Mutmainne
Nefs-i Râdıye
Kur'ân-ı Kerim'de Nefs Kavramı
"Nefs"in Allah Hakkında Kullanılması
Nefsin Diğer İlâhlar Hakkında Kullanılması
Nefsin Ruh Anlamında Kullanılması
Nefsin "Kalp, Gönül, İçdünya" vb. Anlamlarında Kullanılması
Nefsin "İnsan Bedeni" Anlamında Kullanılması
?Nefs?in ?Bedenle Birlikte Ruh? Anlamında Kullanılması
Nefsin ?Kötülüğü Emredici? Anlamında Kullanılması
Nefsin ?İnsan, Cin, Melek, Hayvan veya Bitki İçin Zât (Kişi, Kimse, Kendi, Şahıs vb.)? Anlamında Kullanılması
Nefsin, ?Cins, Tür? Anlamında Kullanılması
Nefsin Diğer Kullanılış Biçimleri
Kur'ân-ı Kerim'de Nefsin Olumsuz Yönü Anlamındaki Hevâ Kavramı
Hadis-i Şeriflerde Nefs Kavramı
Nefsle İlgili Uydurma Hadisler
Müslüman Nefse Hakaret Edilebilir mi?.
Nefs Kavramı Çerçevesinde Kur'an'da Kişiliğin Tekâmül Aşamaları
Nefis ve Ruh
Kur'an'da Nefsin (Kişiliğin) Tekâmül Aşamaları
1- Nefs-i Emmâre
2- Nefs-i Levvâme
3- Nefs-i Mutmainne
4- Nefs-i Râdıye ve Mardıyye
Tasavvufta Nefis
Nefis Tezkiyesi
Nefs Kavramının Yozlaştırılması ve ?Nefsin Merhaleleri? Tâbiri
Nefsin mertebeleri veya nefsi ta ılaştırma süreci
Nefsin İki Yönü (Nefse Fücûr ve Takvânın İlhâmı)
İstek ve Tutkularını İlâh Edinenler
Vicdan ve Ruh
İntihar
İzzet-i Nefs.
Ben Kavramı
Egonun Özellikleri
Hayat
Güdü
Vicdan.
Nefs ve Ruh Aynı Şey midir?.
Ruhla Nefsî Arzular Arasındaki Dengesizlik.
Nefsin Olumsuz Yönü; Hevâ.
Hevâsına Uyanların Özellikleri
Hevânın Putlaştırılıp İlâh Haline Getirilmesi
Aklın, Hevânın/Kötü Arzuların Güdümüne Girmesi
Hevânın Kişisel ve Toplumsal (Ahlâkî) Boyutu; Hevâî İnsanlar Topluluğu.
Nefis Konusuyla İlgili Âyet-i Kerimeler
Nefis Konusuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar